Nga phát triển phương thuốc ngăn ‘bão cytokine’ ở bệnh nhân Covid-19

Bệnh nhân Covid-19 được điều trị trong bệnh viện tại Moscow REUTERS

Các nhà khoa học Nga đã tìm ra phương thuốc giúp kiềm chế chuỗi phản ứng quá mức trong hệ miễn dịch người khi bị virus gây Covid-19 xâm nhập, qua đó giúp bệnh nhân không bị mắc hội chứng bão cytokine.

Hội chứng bão cytokine hay còn gọi là hội chứng giải phóng cytokine hoặc hội chứng viêm toàn thân cấp tính. Đây là tình trạng hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng quá mức với các tác nhân xâm nhập như virus gây bệnh và dẫn đến phản ứng viêm toàn hệ thống.

Cytokine là một nhóm protein đa chức năng, được sản xuất bởi các tế bào miễn dịch giúp cơ thể vận hành hệ miễn dịch. Để bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân xâm nhập gây viêm nhiễm, hệ miễn dịch sử dụng nhiều tế bào khác nhau cùng hoạt động.

Hội chứng cơn bão cytokine xảy ra khi một tác nhân xâm nhập vào cơ thể, hệ miễn dịch được kích hoạt để giúp chống lại tác nhân, mầm bệnh đó bằng cách sử dụng nhiều loại tế bào khác nhau với một số lượng quá mức. Theo nhà nghiên cứu Maxin Skulachev tại Viện Nghiên cứu Lý-Hóa-Sinh tại Đại học Quốc gia Moscow, điều này dẫn đến triệu chứng viên trên diện rộng, có thể gây sốc nhiễm trùng và tử vong.

Bão cytokine có thể được gây ra do hàng chục loại cytokine khác nhau với mức độ không thể kiểm soát. Tuy nhiên, các nhà khoa học tại Trung tâm Nghiên cứu công nghệ y sinh thuộc Cơ quan Y sinh liên bang Nga (FMBA) cho biết có thể đã tìm ra loại cytokine chính, gọi là protein nhóm 1 di động cao (HMGB1).

Các nhà khoa học đã sử dụng loại thuốc tên là Leitragin thành phần là chất giảm đau [D-Ala2]-dynorphin 1-6. Kết quả thử nghiệm trên chuột cho thấy tỷ lệ tử vong giảm 4 lần nhờ sử dụng thuốc này.

Hồi tháng 6, cơ quan y tế Nga cấp phép khẩn cấp cho thuốc Leitragin và FMBA thông báo đã thử nghiệm trên khoảng 300 tình nguyện viên. Kết quả cho thấy hứa hẹn khi không ai dùng thuốc phải vào phòng chăm sóc tích cực hay tử vong. Những bệnh nhân Covid-19 này cũng hồi phục sớm hơn nhiều ngày so với bệnh nhân được dùng thuốc tiêu chuẩn. Thuốc này ban đầu được dự tính dùng cho bệnh nhân bệnh vừa nhưng một số bác sĩ đã dùng cho bệnh nhân nguy kịch.

Trung tâm đang thực hiện nghiên cứu lâm sàng trên quy mô lớn để đánh giá hiệu quả của loại thuốc này. Nếu hiệu quả và an toàn, Leitragin có thể được sử dụng cho nhiều bệnh khác vì thuốc được phát triển để điều trị phản ứng của hệ miễn dịch, không nhắm vào một virus cụ thể.