Thảm kịch bắt đầu từ việc nhóm gồm 19 đối tượng đã cướp 4 chiếc máy bay thương mại và điều khiển chúng hướng đến các mục tiêu được định sẵn.

8 giờ 46 sáng 11.9.2001 (theo giờ địa phương), vụ tấn công đầu tiên là chuyến bay số 11 của Hãng American Airlines đâm vào tòa tháp bắc của Tòa tháp đôi Trung tâm thương mại thế giới (WTC) nằm ở trung tâm TP.New York (Mỹ).

Đến khoảng 9 giờ cùng ngày, chiếc máy bay thứ 2 mang số hiệu 175 của American Airlines cũng nhằm thẳng hướng tòa tháp nam của WTC. Sức nóng, khói bụi từ đám cháy kinh khủng đến mức khoảng 200 người đã hoảng loạn và nhảy khỏi tòa nhà. Vào 10 giờ 28, sau 102 phút bốc cháy, tòa tháp bắc của WTC bắt đầu sụp đổ kèm theo cột khói đen cuồn cuộn bốc lên, khiến hơn 1.600 người thiệt mạng.

Lần đầu tiên trong lịch sử, Cơ quan Hàng không liên bang Mỹ (FAA) ra lệnh đóng cửa tất cả phi trường trên cả nước và mọi chuyến bay đều phải hạ cánh khẩn cấp.

Nhiều khu vực quan trọng như Nhà Trắng, tòa nhà quốc hội, trụ sở Liên Hiệp Quốc đều được sơ tán.

Theo thống kê, các vụ tấn công khủng bố trên khiến tổng cộng 2.996 người thiệt mạng và hơn 6.000 người bị thương.

Tòa tháp đôi Trung tâm thương mại thế giới bốc cháy trước khi sụp đổ  ẢNH: REUTER

Chứng cứ do Mỹ thu thập sau đó đã thuyết phục nhiều nước rằng tổ chức khủng bố al-Qaeda đã lên kế hoạch và tiến hành tấn công. Trước đó, trùm khủng bố Osama bin Laden, thủ lĩnh al-Qaeda đã tuyên chiến chống lại nước Mỹ.

Mỹ bắt đầu phát động cuộc chiến tranh chống khủng bố. Đầu tiên là đưa quân vào Afghanistan – được cho là nơi mà tổ chức al-Qaeda đồn trú. Sau đó, nhiều nước tham gia càn quét khủng bố ở nhiều nơi, mở ra thời kỳ chiến tranh chống khủng bố.

Sau vụ tấn công ngày 11.9.2001, rồi cuộc chiến chống khủng bố lan rộng ở nhiều nước trên thế giới, nhiều biện pháp an ninh đã được thiết lập và tồn tại cho đến nay như: ngành hàng không bổ sung nhiều quy định về an ninh, nhiều nước siết chặt quy định người nhập cảnh, việc lắp đặt camera giám sát ở các khu vực công cộng được tăng cường…

Tháp Tự do ở khu vực WTC cũ  ẢNH: HOÀNG ĐÌNH

Ngay trong năm 2001, song song với việc dọn đống đổ nát ở khu vực WTC, chính phủ Mỹ cũng bắt đầu lên kế hoạch tái thiết khu vực này và có tên gọi mới thường được gọi là “Ground Zero” với một số khu vực tưởng niệm, công trình kiến trúc và cơ sở hạ tầng chức năng cùng nhiều tòa nhà thương mại với tổng kinh phí lên đến hàng chục tỉ USD.

Gồm: Đài tưởng niệm quốc gia 11.9 (gồm 2 hồ nước bao quanh bởi bệ đá khắc tên các nạn nhân), Bảo tàng quốc gia 11.9, Bảo tàng trưng bày các hiện vật như xe chữa cháy, xe cứu thương hoạt động trong ngày xảy ra vụ tấn công và nhiều hiện vật khác. Hiện các công trình tưởng niệm này đã hoàn thiện.

Gồm: Trung tâm thương mại thế giới (WTC) 1 – còn có tên là tháp Tự do, WTC 2, WTC 3, WTC 4, WTC 5, WTC 7. Trong đó, 4 công trình đã đưa vào sử dụng, WTC 2 và 5 dự kiến hoàn thiện lần lượt vào năm 2022 và 2028.

Các công trình đã hoàn thành, gồm: Trung tâm giao thông vận tải WTC, nhà ga chính và Trung tâm thương mại Oculu, Trung tâm biểu diễn nghệ thuật Ronald O.Perelman, Công viên Tự do, Nhà thờ Hy Lạp Chính thống Thánh Nicholas…

KHÁNH AN

TNO