Anh Trần Phong (ngụ TP.Thủ Đức, TP.HCM) phản ánh đến BáoThanh Niên rằng ngày 18.3.2021, anh ký hợp đồng công chứng bán một căn hộ chung cư ở TP.Thủ Đức. Tuy nhiên, khi công chứng xong, hồ sơ chuyển nhượng của anh Trần Phong bị kẹt ở Chi cục Thuế TP.Thủ Đức do không thể đóng lệ phí trước bạ, thuế thu nhập cá nhân. Khổ nỗi là người mua căn hộ của anh Phong sử dụng vốn vay, giao dịch không hoàn thành khiến tiền bán căn hộ bị “đóng băng” trong ngân hàng không lấy ra được dù đã làm xong các bước hợp đồng công chứng cho người mua. Không những vậy, anh Trần Phong còn rơi vào hoàn cảnh dở khóc dở cười bởi theo dự định ban đầu, khi bán được căn hộ này, anh sẽ lấy tiền cọc đi đặt cọc mua một căn hộ khác. Nhưng tắc căn đầu khiến căn sau cũng tắc giao dịch luôn.

“Tôi cứ nghĩ như mọi lần, thủ tục sang tên chỉ mất 1 – 2 tuần là hoàn tất nhưng lần này mấy tháng chưa xong khiến tôi phải xin người bán nhà dời lịch thanh toán hết lần này tới lần khác. Tới nay là gần 2 tháng, rủi ro bị mất tiền cọc là rất cao. Khi tôi lên chi cục thuế hỏi thì họ giải thích đơn giản là đợi Sở Xây dựng ra hướng dẫn cụ thể về việc điều chỉnh, quy đổi về thời điểm tính toán đối với bảng giá nhà ở, công trình, vật kiến trúc xây dựng mới trên địa bàn TP và cũng không biết đến thời điểm nào. Tôi cũng chạy lên Sở Xây dựng TP nhưng bên Sở cũng chỉ nói mới trình UBND phải đợi UBND họp ra quyết định thì mới phổ biến xuống. Hiện người dân như tôi rất bị động và không làm gì hơn được”, anh Trần Phong bức xúc.

Một trường hợp khác là ông Nguyễn nhà ở TP.Thủ Đức cũng không thể hoàn tất hồ sơ chuyển nhượng căn hộ của mình do không thể đóng được lệ phí trước bạ và thuế thu nhập cá nhân. Theo ông Nguyễn, vì cần tiền làm ăn nên vợ chồng ông đã bán gấp căn hộ tại một chung cư ở P.Bình Trưng Đông, TP.Thủ Đức. Sau khi công chứng hợp đồng mua bán căn hộ, ngày 23.2, ông Nguyễn nộp hồ sơ làm thủ tục đăng ký sang tên giấy chứng nhận quyền sở hữu căn hộ cho chủ mới tại Chi cục Thuế Q.2 (cơ quan thuế chưa đổi tên sau khi lập TP.Thủ Đức). Tại đây ông nhận được phiếu hẹn trả kết quả ngày 2.3. Tuy nhiên, đến ngày hẹn ông lên nhận kết quả thì nơi đây trả lời chưa có và yêu cầu ông Nguyễn về nhà chờ nhưng không cho biết đến bao giờ. Ngày 8.3, khi ông Nguyễn lên Chi cục Thuế Q.2 hỏi một lần nữa thì nơi đây trả lời hồ sơ đang bị kẹt do không tính được thuế thu nhập cá nhân.

“Do cần tiền để giải quyết công việc nên tôi phải bán căn hộ với giá rẻ hơn giá thị trường. Nhưng khi bán được rồi, tiền lại bị phong tỏa ở ngân hàng, không rút ra được do chưa sang tên được cho người mua. Những thiệt hại này ai sẽ chịu trách nhiệm và ai sẽ bồi thường cho tôi”, ông Nguyễn nói.

Hai trường hợp trên không phải là hiếm bởi mấy tháng nay, thị trường bất động sản nói chung khá nóng, nhu cầu giao dịch nhiều nhưng cơ quan thuế lại không ra được quyết định tính lệ phí trước bạ cho người dân khi chuyển nhượng căn hộ chung cư từ 15 tầng trở lên. Trong khi người dân chờ cơ quan thuế ra quyết định lệ phí trước bạ, số thuế thu nhập cá nhân thì cơ quan thuế lại chờ Sở Xây dựng. Nhưng chờ đến bao giờ thì không có câu trả lời chính xác.

Từ đầu tháng 3 vừa rồi, 22 chi cục thuế trên địa bàn TP.HCM nhận được công văn của Cục Thuế TP.HCM gửi các chi cục thuế quận huyện đính kèm Công văn 2189 của Sở Xây dựng về điều chỉnh, quy đổi về thời điểm tính toán đối với bảng giá nhà ở, công trình, vật kiến trúc xây dựng mới trên địa bàn TP.HCM. Tuy nhiên, Công văn 2189 lại chưa có hướng dẫn về các công trình có số tầng lớn hơn 15 đến 24; không có quy định loại công trình có 1 tầng hầm; các công trình từ 24 tầng đến 50 tầng; không có quy định về loại công trình có 1 và 2 tầng hầm và không có quy định các công trình có số tầng lớn hơn 50 tầng. Vì không có quy định nên cơ quan thuế không có giá để tính lệ phí trước bạ, thuế thu nhập cá nhân đối với người nộp thuế trong các trường hợp này. Thế là tắc giao dịch. Cục Thuế TP.HCM cho biết đã có công văn gửi Sở Xây dựng từ cuối tháng 2 đề nghị hướng dẫn cụ thể để có thể xác định giá nhà ở, công trình, vật kiến trúc xây dựng mới đối với các trường hợp nêu trên.

Sau khi nhận được phản ánh từ Cục Thuế TP.HCM, vào đầu tháng 3, Sở Xây dựng đã kiến nghị UBND TP.HCM chấp thuận cho phép sử dụng suất vốn đầu tư xây dựng công trình và giá xây dựng tổng hợp bộ phận kết nối công trình năm 2018 do Bộ Xây dựng công bố theo Quyết định 44/2020 để quy đổi ra giá nhà ở, công trình, vật kiến trúc xây dựng mới phần xây dựng công trình tại thời điểm tính toán theo đúng phương pháp tính đã được UBND TP.HCM chấp thuận. Đến ngày 21.5, Văn phòng UBND TP.HCM đã có thông báo kết luận của Phó chủ tịch UBND TP.HCM Lê Hòa Bình đồng ý đề xuất của Sở Xây dựng và giao Sở Xây dựng hướng dẫn các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện.

Thị trường đang chờ Sở Xây dựng nhanh chóng có hướng dẫn để các chi cục thuế triển khai áp dụng nhanh để giải nút thắt cho các căn hộ cao tầng trên địa bàn chứ không ách tắc như hiện nay.