Theo Bloomberg, từ cuối tuần trước, chính quyền Đài Loan khuyến khích người dân ở nhà sau khi phát hiện thêm 185 ca COVID-19 mới vào ngày 15-5. Mọi hoạt động tụ họp gia đình, cộng đồng ở thành phố Đài Bắc bị giới hạn tối đa 5 người trong nhà, hoặc 10 người ngoài trời.

Ở Singapore, ăn uống trong tiệm ăn, nhà hàng đã bị cấm từ ngày 14-5, chế độ làm việc từ xa là bắt buộc đối với doanh nghiệp. Các biện pháp cứng rắn này chỉ được áp dụng cách đây 1 năm khi dịch COVID-19 mới xuất hiện.

Như vậy, các hoạt động đi lại xuyên quốc gia, bao gồm bong bóng du lịch giữa Singapore – Đài Loan, Đài Loan – Hong Kong, bị đình trệ và phá sản vô thời hạn chỉ trong vài ngày ngắn ngủi.

Singapore và Đài Loan từng được xem là hình mẫu chống dịch COVID-19, nơi người dân có thể sinh hoạt bình thường mà không cần phải sợ lây nhiễm như phần còn lại của thế giới. Bước thụt lùi lần này cho thấy việc giữ một môi trường sạch virus ngày nay không hề đơn giản, cho dù ở quốc gia nào.

Trong hơn 12 tháng, hệ thống chống dịch của Đài Loan đã giúp giới hạn số ca nhiễm COVID-19 chỉ khoảng 1.000, ít người chết và không có lệnh phong tỏa nào cần thiết.

Rồi đến ngày 20-4 vừa rồi, một phi công người Indonesia bay từ Đài Loan đi Úc xét nghiệm dương tính khi đến nơi, hai người tiếp xúc gần cũng dương tính. Họ đã đi đến nhiều nơi ở Đài Bắc và Đào Viên, bao gồm hai nhà thờ và một siêu thị trước khi phát triệu chứng.

Đến giữa tháng 5, virus corona đã kịp bám rễ trong cộng đồng. Từ 7 ca ngày 11-5 tăng lên 185 ca ngày 15-5, rồi lên 333 ca ngày 17-5. CDC Đài Loan truy vết ổ dịch này xuất phát từ chuyến bay chở hàng của viên phi công Indonesia.

Singapore thì “vỡ trận” do ổ dịch bắt nguồn từ sân bay quốc tế Changi, F0 có lẽ là những hành khách đi qua sân bay. Từ ngày 26-4 đến nay quốc đảo này đã ghi nhận hơn 183 ca nhiễm cộng đồng, so với hồi tháng 3 chỉ có 9 ca.

Người dân Singapore đi dạo buổi tối ở khu Marina Bay ngày 15-5 – Ảnh: AFP

Tình hình chống dịch cũng tương tự ở những nơi khác thuộc châu Á, từ Nhật Bản, Thái Lan đến Hàn Quốc – mọi thành quả khó khăn giành được bốc hơi chỉ trong vài ngày. Các quốc gia này có hai điểm chung: chống dịch rất tốt nhưng tiêm chủng rất chậm chạp.

Đông Á là bức tranh tương phản nếu so sánh với Mỹ và Vương quốc Anh. Hai cường quốc hàng đầu thế giới ban đầu bị xem là chống dịch “thảm họa” nhưng đã đẩy nhanh chiến dịch tiêm chủng giúp nền kinh tế dần mở cửa trở lại một cách ổn định.

Đến nay chỉ có 1% dân số Đài Loan (trên tổng 23,5 triệu người) đã tiêm ngừa, môi trường an toàn khiến người dân có tâm lý chờ đợi và không gấp rút. Singapore là nước làm tốt nhất nhưng cũng chỉ mới có khoảng 22% dân số đã tiêm đầy đủ, theo Bloomberg.

Giáo sư Brett Sutton, lãnh đạo y tế của bang Victoria, Úc, nhận định: Những quốc gia từng có lúc vắng bóng dịch đều đang bị bùng dịch trở lại hoặc đã hình thành lây nhiễm cộng đồng. Singapore và Đài Loan thậm chí phải giãn cách và phong tỏa xã hội.

“Tại sao điều này quan trọng? Vì chúng ta không thể xem việc sống trong môi trường không COVID-19 là điều mặc nhiên – nhất là khi các biến thể mới của virus xuất hiện”, giáo sư Sutton viết trên Twitter.