Ở đây đang có hai chiều hướng diễn biến tình hình trái ngược nhau. Trong khi xung đột giữa Israel và Palestine leo thang quyết liệt thì giữa nhiều đối tác khác lại thấy có chiều hướng bình thường hóa quan hệ ngoại giao và giảm đối đầu.

Nếu Israel và Palestine đều không tự kiềm chế và các đối tác bên ngoài không can dự hòa giải thì nguy cơ bùng phát chiến tranh nóng ở Dải Gaza sẽ càng hiện hữu. Trong khi đó, Mỹ và Iran đạt được tiến triển đáng khích lệ trong cuộc thương thảo gián tiếp nhằm khôi phục hoàn toàn hiệu lực của thỏa thuận hạt nhân. Ả Rập Xê Út đã tiếp xúc nhằm bình thường hóa quan hệ ngoại giao với Iran, đồng thời chấm dứt bất hòa với Qatar. Thổ Nhĩ Kỳ giảng hòa với Ai Cập và Ả Rập Xê Út.

Tất cả những động thái trên phác họa nên bức tranh chung đầy biến động về tình hình chính trị an ninh và quan hệ giữa các bên trong khu vực. Rõ ràng là tương quan lực lượng và cục diện tình hình đã bắt đầu thay đổi rõ rệt mà cú hích lớn là sự thay đổi chính quyền ở Mỹ. So với chính quyền tiền nhiệm, chính quyền mới ở Mỹ đã thực hiện những điều chỉnh chính sách rất cơ bản đối với ba đối tác và đối tượng chủ chốt ở khu vực này là Israel, Ả Rập Xê Út và Iran, tạo ra thế cục mới buộc tất cả các bên trong khu vực phải lưu ý và ứng phó. Các bên tự xác định thách thức và cơ hội để tự điều chỉnh tránh bất lợi trong những biến động hiện tại.