Nhân viên phát tờ rơi mua bán ký gửi đất tại khu vực Đông Hòa, Dĩ An, Bình Dương – Ảnh: HOÀNG AN

Hiện có rào cản lớn trong đánh thuế tài sản, nhưng theo nhiều chuyên gia, có thể giải quyết được.

Về những lo ngại thiếu cơ sở dữ liệu nhà đất để áp thuế tài sản, PGS.TS Vũ Sỹ Cường – phó trưởng bộ môn phân tích chính sách tài chính, Học viện Tài chính – khẳng định nhiều nước đã làm và Việt Nam hoàn toàn có đủ cơ sở để đánh thuế tài sản. Bộ Tài chính đã 2 lần trình đề án thu thuế tài sản ra Quốc hội nhưng chưa được thông qua.

Hai rào cản lớn trong đánh thuế tài sản, theo PGS.TS Vũ Sỹ Cường, chỉ là ý chí chính trị và kỹ thuật thực hiện.

Nhưng nếu có quyết tâm chính trị sẽ làm được, các yếu tố về rào cản kỹ thuật trong đánh thuế tài sản có thể khắc phục được. Ngay lo ngại làm sao để định giá được tài sản, các nước họ đều định giá được tài sản tương đối sát với thị trường.

Ông Nguyễn Minh Đức – ban pháp chế, Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam – cũng cho rằng các cơ quan thuế hoàn toàn có đủ dữ liệu để áp thuế tài sản với nhà đất thứ 2 trở lên.

Việc thu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp những năm qua đã giúp cơ quan thuế có một nguồn dữ liệu để thu thuế.

Giờ ghép dữ liệu này với mã số thuế cá nhân, mã số doanh nghiệp, kết hợp với cơ sở dữ liệu về đất đai lâu nay Tổng cục Đất đai thu thập thì sẽ có được một cơ sở dữ liệu tương đối đầy đủ để đánh thuế tài sản.

Các chuyên gia cho rằng việc áp thuế tài sản cũng sẽ ngăn chặn tình trạng nhiều chủ tài sản nhà đất để người nhà, họ hàng đứng tên sở hữu giùm khá phổ biến hiện nay. Người thân, người quen sẽ rất khó đứng tên, nộp hộ thuế cho người khác.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết việc đánh thuế tài sản đã được Chính phủ họp bàn và có nghị quyết giao Bộ Tài chính nghiên cứu nhiều năm qua nhưng đến nay chưa thể thực hiện.

Thuế tài sản có ý nghĩa điều tiết thị trường bất động sản, tuy nhiên việc áp thuế tài sản hiện nay gặp nhiều khó khăn khi người Việt còn nặng văn hóa sở hữu tài sản nhà đất.

Ở Mỹ, việc đánh thuế tài sản lũy tiến căn nhà thứ 2 trở lên dễ dàng hơn vì ở đó nhà thuê chiếm đa số, trong khi văn hóa Việt Nam là sở hữu tài sản, sở hữu nhà đất. Nếu người Việt quen với văn hóa thuê nhà thì nhà ở sẽ thừa rất nhiều.

Vì vậy, đánh thuế tài sản với nhà đất cần được nhìn nhận tổng thể hơn, cho phù hợp với điều kiện thực tế.