Tuyên bố trên được đưa ra khi hai ngoại trưởng có cuộc gặp trực tiếp ở thủ đô London, Anh. Trong cuộc gặp, hai ông Motegi và Antony Blinken còn nhất trí tăng cường hợp tác trong việc xử lý những vấn đề liên quan Trung Quốc và tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì ổn định và hòa bình ở eo biển Đài Loan.

Trước đó, sau cuộc gặp ở Nhà Trắng vào ngày 16.4, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga ra tuyên bố chung, nhấn mạnh: “Chúng tôi lặp lại sự phản đối của mình đối với những yêu sách biển phi pháp và hoạt động của Trung Quốc ở Biển Đông và tái khẳng định lợi ích của chúng tôi trong một Biển Đông tự do và rộng mở”.

Trong cuộc họp báo sau hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Nhật, Tổng thống Biden còn nhấn mạnh: “Chúng tôi cam kết làm việc cùng nhau để đối phó những thách thức từ Trung Quốc và về những vấn đề như biển Hoa Đông, Biển Đông cũng như Triều Tiên, nhằm đảm bảo tương lai của một khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở”.

Nhật và Mỹ đưa ra những tuyên bố như trên trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng có nhiều hoạt động gây quan ngại ở Biển Đông như triển khai hàng loạt tàu dân binh, liên tục tập trận. Nhiều nước trong và ngoài khu vực đã lên tiếng bày tỏ quan ngại về các động thái quân sự của Trung Quốc ở Biển Đông.