Tại Tokyo (Nhật Bản) hôm qua 17.3, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tuyên bố Trung Quốc đang hành xử “ngang ngược và thô bạo” tại biển Hoa Đông và Biển Đông, theo AFP. Ông Blinken cho rằng tất cả những gì Trung Quốc đang làm thời gian qua đều nhằm “gia tăng căng thẳng chứ không tìm cách xoa dịu tình hình”, và Nhà Trắng sẽ nhanh chóng đưa ra quan điểm “rõ ràng nhất” về một số quan ngại liên quan các hành vi lâu nay của Bắc Kinh.

Cùng ngày, tại Seoul (Hàn Quốc), Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin nhấn mạnh quan hệ đồng minh Mỹ – Hàn được nâng lên tầm quan trọng nhất từ trước đến nay, theo Yonhap. Trước “những thách thức chưa từng có tiền lệ” đến từ CHDCND Triều Tiên và Trung Quốc như hiện nay, ông Austin cho rằng điều ưu tiên số 1 là duy trì năng lực sẵn sàng tác chiến của liên quân.

Sau khi rời Đông Bắc Á, Ngoại trưởng Blinken ngày 18.3 sẽ đến TP.Anchorage (bang Alaska) và cùng với Cố vấn An ninh quốc gia Jake Sullivan tham gia cuộc hội đàm với 2 quan chức cấp cao Trung Quốc là ông Dương Khiết Trì, Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc và Ngoại trưởng Vương Nghị. Trong cuộc họp báo qua điện thoại trước hội đàm, một quan chức cấp cao Mỹ khẳng định chính quyền Tổng thống Joe Biden đang theo đuổi lập trường thống nhất và cứng rắn đối với Trung Quốc, không để Bắc Kinh dùng thủ đoạn để đưa các bộ ngành của Mỹ vào thế đối đầu nhau, theo Reuters.

Cùng ngày, Bloomberg dẫn lời một quan chức Mỹ cho hay Washington vẫn đang xây dựng chiến lược Trung Quốc, và cuộc gặp ở Alaska là dịp hoàn hảo để chính quyền Washington thông báo đường hướng phát triển của quan hệ song phương. Mục tiêu của cuộc hội đàm là nhằm trao đổi thẳng thắn về quan điểm hai bên, đặt ra các ưu tiên nếu muốn thay đổi tình hình hiện tại. Vì thế, Nhà Trắng không đặt quá nhiều kỳ vọng, và dự kiến cũng sẽ không có thông cáo chung sau khi kết thúc.

“Trong quá trình trao đổi, chúng tôi dự đoán sẽ có những thời khắc căng thẳng”, AFP dẫn lời Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki hôm 16.3. Trong khi Trung Quốc kêu gọi Mỹ hãy có động thái điều chỉnh quan hệ song phương và muốn cuộc hội đàm tại Alaska mở đầu cho chuỗi đối thoại để khôi phục quan hệ, Washington khẳng định cuộc gặp chỉ diễn ra một lần. Phía Mỹ nhấn mạnh bất kỳ cuộc đối thoại nào trong tương lai cũng đều tùy thuộc vào việc Trung Quốc có cải thiện hành vi của mình hay không.