Tìm hiểu theo thông tin quảng cáo nhận lãi gửi vàng lên 12%/năm, chị Phúc – nhân viên Công ty VsetGroup giới thiệu với chúng tôi : “VsetGroup chỉ nhận đầu tư bằng vàng SJC hoặc vàng 9999. Giá trị đầu tư tối thiểu từ 1 chỉ vàng trở lên, lãi suất cam kết từ 9,95 – 12,79%/năm tùy vào mức đầu tư, kỳ hạn từ 1 – 5 năm, nhận lãi ổn định theo tháng, quý hoặc năm tùy hai bên thỏa thuận và được thể hiện trong Hợp đồng góp vốn cụ thể. Nhà đầu tư giao dịch trực tiếp tại trụ sở công ty, khi đáo hạn hợp đồng thì công ty hoàn lại đủ số vàng và chủng loại như ban đầu cho nhà đầu tư. Đến kỳ hạn thanh toán lãi, VsetGroup tự động chuyển khoản vào tài khoản ngân hàng của nhà đầu tư đúng ngày như trong hợp đồng cam kết”. Bảng lãi suất cho thấy, 1 chỉ vàng sẽ nhận lãi suất năm là 497.000 đồng (tương đương lãi suất 9,95%/năm), 1 lượng vàng lãi là 5,607 triệu đồng, 10 lượng vàng nhận lãi 62,37 triệu đồng (tương đương 11,21%/năm), 20 lượng vàng nhận lãi 127,89 triệu đồng (tương đương lãi suất 12,79%/năm).

Khi đề cập việc hợp tác này có ra phòng công chứng hay không, Phúc cho biết chỉ ký thỏa thuận hợp tác giữa hai bên tại công ty mà không ra công chứng. Số vàng mà khách hàng gửi lại công ty sẽ được quy đổi sang tiền đồng với giá 5 triệu đồng/chỉ và tính lãi trên mức này. Đến hạn trả nợ, công ty sẽ trả lại bằng vàng.

Theo thông tin giới thiệu, Tập Đoàn VsetGroup được thành lập vào năm 2014 tại TP.HCM, do Chủ tịch Trương Ngọc Anh sáng lập, tiền thân là Công ty Cổ phần Điện tử Viễn thông VsetCom. Công ty hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ điện tử viễn thông, giao thông vận tải; xây dựng công trình giao thông nông thôn, dân dụng; dịch vụ giải trí; cảnh quan; cung cấp những giải pháp Tài chính và ngân hàng; nông nghiệp; giáo dục. Báo cáo tài chính kết thúc năm 2020 đã được kiểm toán, tổng nguồn vốn của công ty hơn 293,69 tỉ đồng, vốn chủ sở hữu 242,7 tỉ đồng (trong đó vốn góp của chủ sở hữu 150 tỉ đồng, lợi nhuận chưa phân phối 92,7 tỉ đồng), nợ phải trả của công ty hơn 50,95 tỉ đồng.

Thông tư 11/2011 của Ngân hàng Nhà nước quy định về chấm dứt huy động và cho vay vốn bằng vàng của tổ chức tín dụng từ ngày 1.5.2011, các ngân hàng đã không còn huy động vàng mà chuyển qua hình thức giữ hộ vàng, khách hàng trả phí cho ngân hàng. Với dịch vụ này, thời gian ban đầu người có vàng gửi vàng vào ngân hàng theo dịch vụ giữ hộ có trả phí nhưng dịch vụ này dần teo tóp khi khách hàng dần rút vàng ra khỏi hệ thống ngân hàng. Số lượng vàng giữ hộ tại các tổ chức tín dụng ngày càng giảm. Vậy việc huy động vàng hay tiền đồng quy đổi tương đương từ vàng có vi phạm pháp luật?

Luật sư Trương Thanh Đức – Công ty luật TNHH ANVI cho rằng quy định tại Thông tư 11 chỉ áp dụng cho các tổ chức tín dụng, không áp dụng cho tổ chức, cá nhân nên đúng hay sai ở đây không được rõ ràng. Tại Nghị định 24 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng có nêu nguyên tắc quản lý: “Trừ hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu vàng, hoạt động mua, bán vàng nguyên liệu trong nước của doanh nghiệp sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ và doanh nghiệp kinh doanh mua, bán vàng trang sức, mỹ nghệ và các hoạt động quy định tại Khoản 6, 7, 8, các hoạt động kinh doanh vàng khác là hoạt động kinh doanh thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ hạn chế kinh doanh. Tổ chức, cá nhân chỉ được thực hiện các hoạt động kinh doanh vàng khác sau khi được Thủ tướng Chính phủ cho phép và được Ngân hàng Nhà nước cấp Giấy phép”.

Vậy việc huy động vàng hoặc vốn quy đổi theo vàng có được xem là hoạt động kinh doanh khác của Nghị định 24 hay không? Ông Nguyễn Hoàng Minh – Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM khẳng định : “Quy định hiện nay cấm huy động vàng dưới mọi hình thức, kể cả việc quy đổi vàng tương ứng cũng không được phép. Theo Pháp lệnh ngoại hối, huy động tiền gửi và cho vay ngoại tệ (bao gồm vàng) trong nước do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định. Chỉ có các tổ chức tín dụng mới được phép huy động, cho vay bằng ngoại tệ trên lãnh thổ Việt Nam. Do đó, cá nhân hay tổ chức huy động vàng hay quy đổi tương đương vàng cũng không được phép”.