Nhà chức trách đang lo ngại nguy cơ bất ổn xảy ra trong khoảng thời gian chuyển giao quyền lực, đặc biệt là sau vụ bạo loạn tại tòa nhà quốc hội Mỹ hôm 6.1 làm 5 người thiệt mạng. Truyền thông Mỹ đưa tin Cục Điều tra liên bang (FBI) đã cảnh báo khả năng người ủng hộ Tổng thống Trump sẽ tổ chức biểu tình có vũ trang tại toàn bộ 50 bang và thủ đô Washington D.C từ cuối tuần này đến ngày 20.1.

Theo tờ USA Today, chính quyền nhiều tiểu bang đã ra lệnh siết chặt an ninh tại các thủ phủ giữa lo ngại bạo lực. Chỉ huy Cục Vệ binh quốc gia Daniel Hokanson cho biết tổng cộng 10.000 binh sĩ sẽ có mặt tại thủ đô từ cuối tuần này và thêm 5.000 người nữa có thể được huy động nếu cần.

Bộ An ninh nội địa (DHS) mô tả lễ nhậm chức là “sự kiện an ninh quốc gia đặc biệt” và quyết định triển khai kế hoạch bảo vệ từ ngày 13.1, sớm hơn dự kiến 6 ngày. Theo AP, quyền Giám đốc Cảnh sát quốc hội Yogananda Pittman hôm qua thông báo người dân sẽ bị cấm đến khu vực đồi Capitol vào ngày 20.1 và chỉ những người được mời mới có thể dự lễ nhậm chức.

Cơ quan Quản lý công viên quốc gia cũng thông báo phong tỏa khu vực Đài tưởng niệm Washington từ ngày 11 – 24.1 và có thể mở rộng phạm vi nếu cần.

Trước đó, Thị trưởng Quận Columbia Muriel và lãnh đạo một số tiểu bang lân cận kêu gọi người dân không nên đến thủ đô ngày nhậm chức vì nguy cơ bạo lực và lo ngại lây lan đại dịch Covid-19.

Trong diễn biến liên quan, quyền Bộ trưởng DHS Chad Wolf hôm qua bất ngờ từ chức vì lý do thủ tục, giữa bối cảnh DHS giữ vai trò chủ chốt trong việc điều phối công tác đảm bảo an ninh của lễ nhậm chức. Reuters dẫn lời một quan chức cấp cao thuộc DHS nói rằng việc thay đổi lãnh đạo sẽ không ảnh hưởng đến an ninh cho sự kiện sắp tới. Bản thân ông Biden cũng nói “không lo sợ” khi phải tuyên thệ ở bên ngoài và cho biết đã được báo cáo về tình hình an ninh, theo CNN.

Vệ binh quốc gia bảo vệ viện lập pháp bang Washington tại TP.Olympia ẢNH: AFP

Trong khi đó, đảng Dân chủ đang đẩy mạnh nỗ lực nhằm hoàn tất luận tội Tổng thống Trump trước khi ông mãn nhiệm. Ngày 13.1, Hạ viện sẽ thảo luận và bỏ phiếu nghị quyết luận tội với cáo buộc Tổng thống Trump “kích động dấy loạn”.

Lãnh đạo đảng Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer đang tìm cách triệu tập phiên xét xử tại Thượng viện ngay sau khi Hạ viện thông qua nghị quyết luận tội.

Trước đó, lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell nói rằng phiên xét xử chỉ có thể diễn ra sớm nhất vào 13 giờ ngày 20.1, thời điểm ông Trump không còn là tổng thống.

Mặt khác, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đã đưa ra “tối hậu thư” buộc Phó tổng thống Mike Pence kích hoạt Tu chính án 25 để phế truất Tổng thống Trump trong 24 giờ từ lúc Hạ viện thông qua nghị quyết luận tội. Nếu không, nghị quyết sẽ được gửi lên Thượng viện. Đến nay, chưa có tín hiệu gì cho thấy Phó tổng thống Pence lẫn các thành viên nội các sẽ kích hoạt Tu chính án 25.

Ngược lại, ông Pence và Tổng thống Trump được cho là đã có cuộc nói chuyện tốt đẹp tại Nhà Trắng vào tối 11.1, lần gặp mặt đầu tiên từ sau cuộc bạo loạn hôm 6.1. Reuters dẫn lời một quan chức cấp cao cho hay Tổng thống Trump và Phó tổng thống Pence lên án những người phá luật khi xông vào quốc hội, nhắc lại những thành tựu trong nhiệm kỳ và cam kết tiếp tục nhiệm vụ cho đến ngày mãn nhiệm.

Trong khi đó, ông Biden cho biết đã trao đổi với các lãnh đạo Thượng viện về việc phân phối thời gian để tiến trình luận tội không ảnh hưởng đến việc phê chuẩn các vị trí bộ trưởng trong chính quyền mới, cũng như việc thông qua gói cứu trợ kinh tế ứng phó đại dịch.