Người đứng đầu Cơ quan ngoại giao Đài Loan Ngô Chiêu Tiếp – Ảnh: CNA

Hôm 22-9, người đứng đầu Cơ quan ngoại giao Đài Loan Ngô Chiêu Tiếp (Joseph Wu) đã thúc giục Bắc Kinh “quay lại các tiêu chuẩn quốc tế văn minh” sau khi người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân nói rằng không có cái gọi là “đường trung tuyến” ở eo biển Đài Loan vì Đài Loan là “một phần không thể tách rời của lãnh thổ Trung Quốc”, theo Hãng tin AFP.

“Đường trung tuyến đã trở thành một biểu tượng của việc ngăn chặn các cuộc xung đột quân sự và việc duy trì hòa bình, ổn định ở eo biển Đài Loan trong nhiều năm” – ông Ngô phát biểu trước báo giới.

Lãnh đạo cơ quan ngoại giao Đài Loan nói: “Tôi kêu gọi cộng đồng quốc tế lên án Trung Quốc vì những lời nói, hành động nguy hiểm và khiêu khích của họ gây đe dọa hòa bình. Trung Quốc phải dừng tất cả hành vi này”.

Ông Ngô cho biết hiện Trung Quốc đại lục và Đài Loan được phân tách bởi eo biển Đài Loan, đồng thời cả hai bên đều ngầm thừa nhận một đường trung tuyến không chính thức trong nhiều năm qua.

Những nét đứt chạy giữa eo biển Đài Loan mà theo Hãng tin CNA (Đài Loan) là “đường trung tuyến”. Tuy nhiên, tuần này Trung Quốc đã khẳng định “đường trung tuyến” ở eo biển này không tồn tại – Ảnh: CNA

Theo trang Taiwan News, việc Bắc Kinh đầu tuần này tuyên bố không tồn tại đường trung tuyến ở eo biển Đài Loan là một động thái “cực kỳ gây tranh cãi”.

Ông Ngô nói rằng bình luận của Bộ Ngoại giao Trung Quốc “giống như hủy hoại hiện trạng” tại eo biển Đài Loan. Ông so sánh động thái này tương tự với việc “luật an ninh quốc gia hủy hoại nguyên tắc ‘một quốc gia, hai chế độ’ ở Hong Kong”.

Cơ quan phòng vệ Đài Loan tuần trước cho biết tổng cộng có 37 máy bay Trung Quốc – trong đó có máy bay ném bom H-6 và các tiêm kích J-10, J-11, J-16… – băng qua đường trung tuyến giữa eo biển Đài Loan trong hai ngày 18 và 19-9.

Lúc đó, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Keith Krach đang có chuyến thăm Đài Loan. Trung Quốc – vốn xem Đài Loan là một phần lãnh thổ của họ – phản đối chuyến thăm này và tuyên bố các máy bay của họ đang hoạt động hợp pháp ở eo biển Đài Loan.

Đài CNN dẫn các báo cáo của Chính phủ Mỹ và vùng lãnh thổ Đài Loan cho biết trước thời điểm xảy ra vụ vi phạm đường trung tuyến cuối tuần trước, các máy bay chiến đấu Trung Quốc trước đây chỉ cố ý băng qua đường trung tuyến này trong 3 lần kể từ năm 1999 gồm: tháng 3-2019, tháng 2-2020 và tháng 8-2020 (khi Bộ trưởng Y tế và dịch vụ nhân sinh Mỹ Alex Azar thăm Đài Loan).