Phó Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách khu vực Nam Á và Đông Nam Á, ông Reed Werner và Bộ trưởng Quốc phòng Maldives, bà Mariya Didi hôm 10.9 đã ký kết thỏa thuận khung về hợp tác quốc phòng và an ninh tại thành phố Philadelphia (bang Pennsylvania), theo tờ Hindustan Times ngày 13.9.

Trong một thông báo, Lầu Năm Góc cho biết: “Thỏa thuận khung nêu rõ ý định của cả hai nước về việc tăng cường hợp tác nhằm duy trì hòa bình và đảm bảo an ninh ở Ấn Độ Dương, đồng thời đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quan hệ đối tác quốc phòng”.

Về phía Maldives, Bộ trưởng Quốc phòng Didi cho biết thỏa thuận giữa hai bên là nhằm tăng cường hợp tác quốc phòng và an ninh. Bà Mariya lưu ý hòa bình và an ninh ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương gắn liền với lợi ích tốt của cả hai nước.

Bà Didi đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của đối thoại và hợp tác song phương trong bối cảnh các mối đe dọa xuyên quốc gia ngày càng gia tăng như cướp biển, chủ nghĩa cực đoan, khủng bố và buôn lậu và đại dịch Covid-19.

Bên cạnh đó, bà Didi và ông Werner nhất trí về việc chuẩn bị cho Đối thoại Quốc phòng và An ninh đầu tiên giữa Maldives và Mỹ, theo Lầu Năm Góc.

Động thái trên diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc đang cố tăng cường sức ảnh hưởng ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương thông qua Sáng kiến Vành đai, Con đường. Trung Quốc đẩy mạnh cho vay và đầu tư vào những dự án phát triển hạ tầng quy mô lớn vào các quốc gia trong khu vực. Mỹ và phương Tây chỉ trích đây là chính sách “ngoại giao sổ nợ” của Bắc Kinh.

Ở Maldives, chính phủ Tổng thống Ibrahim Mohamed Solih (nhậm chức năm 2019) ước tính chính quyền người tiền nhiệm Abdulla Yameen để lại món nợ của Trung Quốc lên tới 3 tỉ USD. Trong khi đó, đất nước 400.000 dân này có tổng sản phẩm quốc nội (GDP) năm 2018 là khoảng 5 tỉ USD.

Trước nguy cơ vỡ nợ phải đánh đổi bằng chủ quyền, Bộ trưởng Tài chính Ibrahim Ameer cho biết chính phủ Tổng thống Solih sẽ đàm phán, yêu cầu Trung Quốc giảm nợ, lãi suất và gia hạn thời gian trả nợ, theo tờ Financial Times.

Ông Ameer cho biết thêm chính phủ cũng sẽ cố tìm cách hủy bỏ hoặc sửa đổi các thỏa thuận, dự án “bất lợi” được ký kết với Trung Quốc dưới thời người tiền nhiệm của Tổng thống Solih.

Trung Quốc ồ ạt đầu tư vào Maldives kể từ năm 2014, sau chuyến thăm của Chủ tịch Tập Cận Bình đến đảo quốc này.