Giá vàng thế giới trước ngày 27.7 còn thấp dưới mốc đỉnh cũ (1.921 USD/ounce vào 9.2011). Nhưng đến 9 giờ ngày 27.7 (giờ Việt Nam) lên 1.920,5 USD/ounce, đạt xấp xỉ đỉnh, lúc 14 giờ cùng ngày đã đạt 1.941 USD/ounce, và có thời điểm đạt 1.985 USD/ounce – vượt khá xa đỉnh cũ. Sáng 29.7, giá vàng thế giới ở mức 1.924 USD/ounce.

Theo dự đoán của nhiều chuyên gia cả trong nước và trên thế giới, giá vàng tuy có lúc được đẩy mạnh bán để chốt lời nhưng vẫn trong xu hướng tăng lên trong thời gian tới. Dự báo này xuất phát từ nhiều yếu tố, trong đó có một số yếu tố chủ yếu đáng lưu ý.

Đại dịch Covid-19 tiếp tục lan rộng, bùng phát trở lại ở nhiều nước, thậm chí còn biến thể, trong khi vắc xin phòng bệnh vẫn còn đang nghiên cứu, thử nghiệm, chưa biết đến tháng nào mới đạt kết quả. Sự nới lỏng chính sách tiền tệ chưa từng có với lãi suất cơ bản xuống sát 0; nay lại đưa thêm hàng nghìn, hàng chục nghìn tỉ USD ra lưu thông, trong khi tăng trưởng sản xuất GDP được dự báo mang dấu âm, tiền nhiều hơn hàng thì tất yếu sẽ dẫn đến lạm phát, dòng tiền sẽ tìm đến nơi trú ẩn là vàng. Giá vàng tính bằng USD, khi giá USD trên thế giới giảm xuống thì giá vàng tăng, mà chỉ số giá USD so với 6 đồng tiền chủ chốt trên thế giới (USD-Index) đã giảm 22% so với tháng 3 (hiện còn dưới 94,7 điểm phần trăm). Quan hệ Mỹ – Trung tiếp tục căng thẳng. Bất ổn chính trị diễn ra ở nhiều nơi trên thế giới, cộng hưởng với các sự bất ổn khác càng làm cho giá vàng tăng.

Vừa qua, các nước Âu – Mỹ tích vàng là chủ yếu; các nước Trung Quốc, Ấn Độ, Nga là những nước trước đây thường mua nhiều vàng nhất, tới đây nếu dịch Covid-19 được kiểm soát thì nhu cầu vàng trên thế giới sẽ tăng cao. Các công ty đầu tư kinh doanh vàng lớn nhất thế giới đã mua vào tích lũy 3.500 tấn vàng, riêng Quỹ đầu tư vàng SPDR Gold Trust đã vượt mốc 1.222 tấn.

Nhiều chuyên gia trong nước và thế giới đã dự đoán giá vàng trên thế giới sẽ vượt qua mốc 2.000 USD/ounce trong năm nay, nhưng chưa phải là đỉnh, mà đỉnh sẽ vào năm 2021. Tuy nhiên, có dự báo lên đến mức 3.000 USD và cao hơn nữa vào năm 2021, thì người viết cho đó là dự báo quá khủng, khó tin và nguy hiểm, gây tác động khủng.

Giá vàng trong nước tính bằng USD tăng kép (vừa tăng do giá thế giới tính bằng USD tăng, vừa tăng do tỷ giá VND/USD tăng). Tỷ giá VND/USD trong 6 tháng đầu năm nay có 2 điểm đáng chú ý. Điểm thứ nhất là tỷ giá tăng thấp (sau 6 tháng tăng 0,47%, bình quân 6 tháng tăng 0,12%), góp phần làm cho giá vàng tính bằng VND không bị tăng “lồng” lên. Điểm thứ hai là tỷ giá thương mại đã chuyển từ dấu dương (có lợi cho xuất khẩu, bất lợi cho nhập khẩu) trong các năm trước, sang dấu âm trong 6 tháng năm nay (chỉ số lợi cho nhập khẩu, bất lợi cho xuất khẩu). Trong khi đó, nếu lạm phát tăng sẽ cộng hưởng với nhau và đây sẽ là yếu tố làm cho tỷ giá VND/USD tăng, làm cho giá vàng tăng kép.

Tuy nhiên, tỷ giá VND/USD từ nay đến tháng 1 sang năm sẽ không tăng cao, thậm chí tăng rất thấp, bởi 3 lý do. Thứ nhất, giá USD trên thế giới vẫn đang trong xu hướng giảm. Thứ hai, “cánh kéo”, tức là chênh lệch giữa tỷ giá hối đoái và tỷ giá sức mua tương đương, vẫn còn rất lớn (năm 2019 còn 2,9 lần). Thứ ba, Ngân hàng Nhà nước vẫn kiên trì thực hiện các giải pháp quan trọng để ổn định tỷ giá VND/USD.

Giá vàng trong nước (tính đổi theo tỷ giá hối đoái trung tâm) đã chuyển từ thấp hơn giá vàng thế giới sang cao hơn giá vàng thế giới. Sự chuyển dịch này chứng tỏ các yếu tố làm tăng giá vàng ở trong nước đã có sức ép làm tăng giá vàng nhiều, nếu trước đây còn ít, thì nay đã nhiều hơn trước. Những yếu tố này có nhiều, trong đó có một số yếu tố quan trọng như xu hướng tăng của giá vàng thế giới nói chung và trong nước nói riêng.

Những người vay nợ vàng lo lắng đã đẩy mạnh trả nợ nếu không số nợ sẽ tăng kép (tăng do giá vàng, tăng do lãi suất vay vàng). Lãi suất gửi tiết kiệm giảm, nếu lạm phát được kiểm soát theo mục tiêu như Nghị quyết của Quốc hội (khoảng 4%), thì có lãi thực nhưng rất ít, nếu lạm phát cao lên thì lãi suất thực sẽ không còn. Dòng tiền sẽ chuyển từ gửi tiết kiệm sang các kênh đầu tư khác. Bất động sản chưa tăng, được dự đoán đến 2022 mới tăng, sau khi giá vàng vượt qua đỉnh sang dốc bên kia thì một lượng tiền lớn sẽ chuyển từ vàng sang bất động sản, chứng khoán… Chỉ số chứng khoán hiện nay ở mức thấp, cả năm sẽ không tăng và sẽ có một lượng không nhỏ chuyển sang vàng, sau đó sang bất động sản và khả năng cuối năm 2021 mới tăng.

Chênh lệch giữa giá bán và giá mua của các cơ sở kinh doanh vàng nếu trước đây còn thấp (chỉ 300 – 400.000 đồng/lượng), thì nay lên đến trên 1,5 triệu đồng/lượng để phòng ngừa rủi ro và người mua sẽ bị lỗ khi mua ở giá bán và bán ở giá mua trong mấy ngày qua.

Tỷ lệ giữa người bán với người mua cũng có sự chuyển dịch. Nếu trước đây người mua nhiều hơn người bán (60/40), thì những ngày gần đây chuyển thành người mua ít hơn người bán (40/60).

Trong nhiều ngày sôi động, xu hướng vàng miếng sẽ đắt hơn vàng nữ trang, chứng tỏ người mua có phần không nhỏ là đầu tư, đầu cơ…