Hàng ngàn căn nhà mà các công ty gọi với cái tên mỹ miều “chung cư mini” đã được bán ra với giá từ hơn 300 triệu đồng đến cả tỉ đồng. Tuy nhiên, hầu hết các căn chung cư mini này đều trên giấy, bán bằng hình thức vi bằng đang bị cấm hiện nay.

Chúng tôi được Như, một nhân viên bán hàng của Công ty Vạn Phúc, giới thiệu là đại lý cấp 1 phân phối các dự án chung cư mini của Công ty TNHH thương mại – dịch vụ Nhà Phố Thông Minh (Công ty Nhà Phố Thông Minh) dẫn đi tham quan căn hộ mẫu tại chung cư mini khu công nghiệp Tân Đức.

Chung cư này được xây trên thửa đất số 578, tờ bản đồ số 9 ở xã Đức Hòa Hạ (H.Đức Hòa, Long An) do ông Hoàng Đăng Khoa làm chủ đất. Ông Khoa đồng thời cũng là Giám đốc Công ty Thanh Tùng Đại Lộc và Công ty Phát Hoàng Gia, đơn vị được giới thiệu là chủ đầu tư chung cư này. Tại khu chung cư, chủ đầu tư cũng thiết kế căn nhà mẫu khá bài bản, bắt mắt, bao gồm đầy đủ nội thất. Mỗi căn rộng khoảng 30 m2 (bao gồm gác lửng) tại đây được bán với giá 335 triệu đồng.

Trong hợp đồng ký kết với người mua, chủ đầu tư cam kết khách hàng là chủ căn hộ trong thời hạn 50 năm, sau thời hạn trên khách hàng được sử dụng căn hộ với giá 1 đồng. Khi chúng tôi đến đây, cũng là lúc một cặp vợ chồng làm công nhân từ TP.HCM xuống tìm hiểu mua căn hộ vì “thấy quảng cáo chung cư mini rẻ mua để ở hoặc đầu tư”. Khi được hỏi về pháp lý của chung cư này, Như nói khách hàng mua sẽ ra công chứng vi bằng và sở hữu vĩnh viễn, sau đó sẽ được quyền mua bán, sang nhượng… Như đưa chúng tôi xem hợp đồng mẫu, thấy không khác gì so với hợp đồng mua bán căn hộ chung cư như quy định sẽ thành lập ban quản trị, khách hàng đóng phí bảo trì 2% trên giá trị căn hộ… Ngoài ra còn có chi phí lắp đặt các dịch vụ như gas, viễn thông, truyền hình…

“Hiện dự án đang xây dựng nên đường lầy lội, nhưng sẽ làm lại hết luôn. Cũng có một anh bên nhà đất ở Q.Gò Vấp mua 50 căn để cho thuê lại nên anh cứ yên tâm”, nhân viên này giới thiệu.

Khi chúng tôi muốn xem pháp lý của các chung cư này, Như nói giám đốc pháp lý đang giữ hết, khách muốn xem phải về trụ sở công ty trên TP.HCM, khi đó giám đốc pháp lý sẽ “tung” ra hết cho mình coi.

Tại trụ sở Công ty Nhà Phố Thông Minh đang giới thiệu là chủ đầu tư hàng chục chung cư mini khắp TP.HCM, Long An, nhân viên kinh doanh tên Phương giới thiệu, những căn hộ này công ty bán đứt luôn. “Sau này vẫn là tài sản của anh chị, thậm chí đến đời con, đời cháu của anh chị luôn. Có giấy công chứng xác nhận là tài sản riêng của anh chị. Dự án có sổ hồng của toàn bộ căn hộ nên yên tâm”, Phương nói.

Để tạo thêm niềm tin, các nhân viên kinh doanh đã đưa chúng tôi xem bản vẽ dự án, các tờ rơi phân chia căn hộ, thiết kế nội thất “hoành tráng”. Khi chúng tôi thắc mắc vì sao gọi là chung cư mini mà không có bất kỳ giấy tờ pháp lý, không có giấy phép xây dựng thì được nhân viên này lý giải: “Bên này thuộc Long An nên chỉ có đơn xin xác nhận xây dựng là xong, giấy tờ mỗi nơi một khác. Nếu mua anh đặt cọc 50 triệu đồng, nếu không đủ 50 triệu đồng, có thể đặt cọc 10 triệu cũng được”. Theo lời giới thiệu của người này thì đến nay khoảng 2.000 căn hộ mini đã được công ty bán cho khách hàng. Hiện nay dự án nào của công ty mở ra, chỉ mấy ngày là bán sạch, nên nếu chúng tôi không nhanh tay sợ không còn.

Từ lời giới thiệu của nhân viên kinh doanh Công ty Nhà Phố Thông Minh, chúng tôi lần lượt đi thực tế gần 20 khu chung cư mà nhóm các công ty này đầu tư tại TP.HCM và Long An thì thấy hoàn toàn ngược lại với lời chào mời, quảng bá. Tại khu chung cư 9X House xây dựng ở P.Tân Chánh Hiệp, Q.12, do ông Phan Văn Phương (chủ Công ty TNHH gạch men Thanh Tùng ở địa chỉ 480 Nguyễn Ảnh Thủ, P.Hiệp Thành, Q.12) đứng tên chủ đất đã tự ý chia thành 59 phòng để bán dù giấy phép xây dựng là nhà ở riêng lẻ. Mỗi phòng còn được cơi nới thêm gác lửng.

Những căn hộ này, ông Phương thông qua Công ty cổ phần bất động sản Thanh Tùng Đại Lộc (công ty của ông Phương làm chủ – NV) để bán cho người dân từ năm 2019, với giá bình quân khoảng 580 triệu đồng/căn trong thời hạn 50 năm. Mới đây chính quyền Q.12 đã ra quyết định cưỡng chế đối với hành vi xây dựng sai phép tại chung cư này. Tại một khu chung cư mini khác ở P.Thạnh Xuân, Q.12 gồm 16 căn do ông Phan Văn Nhi là em ruột ông Phan Văn Phương làm chủ đất, Công ty Nhà Phố Thông Minh đứng ra đầu tư và bán cho khách hàng hồi tháng 3.2020 cũng đã bị cưỡng chế.

Tại 2 công trình hẻm 33 Bến Lội (P.Bình Trị Đông A, Q.Bình Tân, TP.HCM) do Công ty gạch men Thanh Tùng Đại Lộc và ông Phan Văn Nhi làm chủ đầu tư, phóng viên Báo Thanh Niên cùng ông Trương Công Nam, Phó chánh thanh tra xây dựng (Sở Xây dựng TP.HCM), Công an Q.Bình Tân, các phòng ban của Q.Bình Tân đi kiểm tra thực tế. Khi có mặt tại đây, cửa công trình đã khóa trái, bên trong vẫn có công nhân đang làm việc. Phải mất một thời gian khá lâu, đoàn kiểm tra mới mở được khóa và vào bên trong. Theo giấy phép xây dựng được cấp là nhà ở riêng lẻ, mỗi công trình theo bản vẽ được làm 8 phòng, gồm 1 hầm, 1 lửng và 4 tầng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, chủ đầu tư đã tự ý xây dựng thành 2 block chung cư mini, tự ngăn chia các phòng thành khoảng 120 căn hộ mini (có gác lửng) để bán cho khách hàng. Mỗi căn hộ có diện tích từ 18 – 26 m² được chào bán từ 580 – 860 triệu đồng, trong thời hạn 50 năm. Hiện khu chung cư này đã xây dựng gần xong, chuẩn bị bàn giao nhà. Trước các sai phạm trên, Thanh tra Sở Xây dựng đã đình chỉ thi công để xử lý vi phạm sai giấy phép xây dựng, đồng thời “cấm” chủ đầu tư không được đưa người dân vào ở.

Tương tự khu chung cư mini khu công nghiệp Tân Đức (xã Đức Hòa Hạ, H.Đức Hòa, tỉnh Long An) gồm 85 căn hộ mini, khi chúng tôi có mặt, khu này đang được xây dựng phần thô với 5 tầng hoành tráng. Tuy nhiên, theo chúng tôi được biết, trong giấy phép xây dựng UBND H.Đức Hòa cấp cho ông Hoàng Đăng Khoa với mục đích là nhà trọ và chỉ được xây 1 tầng. Cách đó không xa là khu chung cư mini Hải Sơn 1 khoảng 400 căn hộ mini dù được cấp phép xây dựng là nhà trọ, cao 1 tầng nhưng chủ đầu tư là Công ty Nhà Phố Thông Minh do ông Nguyễn Văn Tuấn làm tổng giám đốc đã bán những căn hộ ở tầng 5, với giá bình quân khoảng 340 triệu đồng cho căn hộ diện tích 31,8 m² (gác lửng chiếm 12 m² – NV).

Theo quan sát thực tế, chung cư này đang xây dựng đến tầng 1 và những căn hộ tại đây đã bán gần hết. Ngay sát bên là chung cư mini Hải Sơn 2 (gần 400 căn) dù vẫn đang còn trên giấy, chưa làm gì nhưng các căn hộ đến tầng 5 cũng đã có chủ.

Xây dựng sai phép công khai, rao bán tràn lan, những người mua các căn hộ chung cư mini này rồi sẽ lại đối mặt với cảnh mất nhà, mất tài sản khi chính quyền vào cuộc xử lý…