Người dân nhập cảnh trái phép vào Việt Nam bị phát hiện, bắt giữ bởi bộ đội biên phòng Xín Cái – Ảnh: DUY KHIÊM

Phóng viên Tuổi Trẻ trở lại nơi tuyến đầu, đến các xã biên giới của huyện Mèo Vạc cùng lực lượng biên phòng tuần tra, ghi nhận hoạt động xuất nhập cảnh trái phép ở địa bàn nóng nhất tỉnh Hà Giang.

Một đồn biên phòng bắt giữ gần 2.500 người

Theo trung tá Nghiêm Duy Khiêm – đồn trưởng Đồn biên phòng Xín Cái (đồn phụ trách tuyến đường biên của hai xã Xín Cái và Thượng Phùng với chiều dài đường biên gần 24km), từ khi dịch COVID-19 bùng phát, đồn đã lập 5 chốt kiểm dịch, kiểm soát hoạt động xuất nhập cảnh.

Đồn trưởng Khiêm cho biết tuyến biên giới huyện Mèo Vạc dài gần 50km thì riêng Đồn biên phòng Xín Cái đã quản lý 24km. Tuyến đường biên do đồn quản lý phức tạp nhất tỉnh Hà Giang khi hầu hết các vụ nhập cảnh trái phép đều được phát hiện, bắt giữ tại đây.

“Từ sâu trong nội địa Trung Quốc để vào Việt Nam thì đi tuyến đường về khu vực giáp biên thuộc huyện Mèo Vạc là gần nhất. Nếu đi về đường Lạng Sơn, Quảng Ninh thì xa hơn và các tuyến đó còn có hàng hóa xuất nhập cảnh nên việc kiểm tra, kiểm soát rất chặt.

Vì vậy, các chủ sử dụng lao động, người lao động từ Trung Quốc về gần đây đều đi hướng Mèo Vạc. Do đó, chỉ riêng một Đồn biên phòng Xín Cái từ tháng 2 đến nay chúng tôi đã phát hiện, bắt giữ gần 2.500 người nhập cảnh trái phép, chủ yếu là người lao động Việt Nam.

Có ba vụ với trên 30 công dân quốc tịch Trung Quốc nhập cảnh trái phép đã được đồn lập biên bản vi phạm và trao trả ngay cho phía Trung Quốc. Hiện trên địa bàn xã Xín Cái, Thượng Phùng, chính quyền và đồn biên phòng đã lập hai điểm cách ly ngay sát biên giới với 600 người đang cách ly”, trung tá Khiêm cho biết.

Theo trung tá Khiêm, hầu hết người dân nhập cảnh trái phép trở về từ Trung Quốc là lao động tự do đi làm thuê sâu trong nội địa Trung Quốc, cách biên giới 2.000 – 3.000km. Do tình hình dịch bệnh, lũ lụt nên hoạt động sản xuất bên Trung Quốc đình trệ, người lao động không có việc làm, vì vậy từ đầu tháng 7 đến nay lượng người nhập cảnh trái phép vào Việt Nam rất đông.

Cùng với người lao động Việt Nam đi làm thuê, trong số gần 2.500 người nhập cảnh trái phép bị bắt giữ cũng có một số người lấy chồng Trung Quốc trở về Việt Nam để hoàn thiện thủ tục giấy tờ kết hôn, có người ở Trung Quốc nhiều năm nay do hết việc nên về thăm người thân, có người mới sang phải trở về vì người nhà đau ốm…

Số người nhập cảnh trái phép tăng

Theo chân trung tá Khiêm cùng tổ tuần tra đi tuần tra dọc tuyến biên giới xã Xín Cái và Thượng Phùng tối 29-7, chúng tôi chứng kiến lực lượng biên phòng ở chốt kiểm dịch liên ngành mốc 450 vừa bắt giữ được nhóm 9 người Việt nhập cảnh trái phép.

Thượng úy Nguyễn Xuân Cháng, chốt trưởng chốt kiểm dịch, cho biết đây là nhóm nhập cảnh trái phép thứ 3 trong ngày mà các anh bắt giữ. Trước đó, 4h sáng 29-7, đội của Cháng đã bắt giữ 8 người nhập cảnh trái phép. 13h cùng ngày, một nhóm 16 người cũng bị bắt giữ tại chốt kiểm dịch liên ngành mốc 450.

Vậy là chỉ một ngày, một chốt kiểm dịch nơi biên giới đã bắt giữ được 33 người nhập cảnh trái phép và đây chỉ là một trong số năm chốt kiểm dịch của Đồn biên phòng Xín Cái lập nên, phân bố trên chiều dài 24km đường biên. Ngoài năm chốt kiểm dịch, đồn biên phòng cũng như cán bộ, chiến sĩ ở các chốt liên tục thay nhau tuần tra bất kể ngày đêm.

Thượng úy Nguyễn Xuân Cháng nói: “Từ đầu tháng 7 đến nay, hầu như ngày nào chốt chúng tôi cũng bắt giữ người nhập cảnh trái phép. Cao điểm một đêm giữa tháng 7, chốt chúng tôi bắt giữ hơn 100 người”.

Một nhóm lao động Việt Nam đi bằng đường mòn nhập cảnh trái phép tại khu vực Xín Cái, Mèo Vạc, Hà Giang – Ảnh: DUY KHIÊM

Thiếu tá Nguyễn Đức Oanh – chính trị viên Đồn biên phòng Sơn Vĩ (xã Sơn Vĩ, huyện Mèo Vạc) – cho biết đồn đang tạm giữ 68 công dân Việt Nam từ Trung Quốc nhập cảnh trái phép về, hiện họ đang được cách ly ngay tại trạm kiểm soát biên phòng của đơn vị.

“Tuy không nhiều như bên Xín Cái, Thượng Phùng nhưng từ tháng 6 đến nay số người nhập cảnh trái phép qua địa bàn đồn phụ trách có chiều hướng gia tăng. Lúc nào cũng có 70 – 80 người bị bắt giữ, đưa vào cách ly. Những ngày giữa tháng 7, điểm cách ly của trạm biên phòng gần như quá tải với trên 100 người…”, thiếu tá Oanh cho biết.

Theo chỉ huy các đồn biên phòng, tất cả những người nhập cảnh trái phép đều được đưa vào khu cách ly, mỗi ngày được chính quyền hỗ trợ tiền ăn 3 bữa với mức ăn 80.000 đồng/người/ngày. Hằng ngày vẫn có lực lượng y bác sĩ của huyện vào lấy mẫu máu xét nghiệm để sàng lọc. Ai có dấu hiệu bệnh sẽ được chuyển ra ngoài bệnh viện đa khoa huyện.

Theo thượng tá Nguyễn Tiến Minh – phó chủ nhiệm chính trị Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh Hà Giang, hoạt động xuất nhập cảnh trái phép qua Hà Giang rất phức tạp khi tỉnh này có gần 280km đường biên giáp Trung Quốc. “Trên tuyến biên giới có rất nhiều đường mòn, lối mở và đặc điểm biên giới Hà Giang là chạy song song trên đất liền nên người dân hai bên có thể dễ dàng qua lại.

Từ đầu mùa dịch, biên phòng tỉnh đã thiết lập 60 chốt kiểm dịch, kiểm soát đặt dọc đường biên, bên cạnh đó còn có 15 tổ tuần tra cơ động. Và hiện nay, khi tình hình xuất nhập cảnh trái phép diễn biến phức tạp, tỉnh đã quyết định tăng cường lực lượng cho các đồn biên phòng”, thượng tá Minh nói.