Giày TOPPER trong lô hàng tạm nhập từ Trung Quốc để xuất đi nhằm hưởng ưu đãi thuế quan – Ảnh: HẢI QUAN

Trả lời báo giới tại họp báo chuyên đề về kết quả kiểm tra, điều tra phòng chống gian lận xuất xứ hàng VN xuất khẩu của ngành hải quan, chiều 6-7, ông Nguyễn Hùng Anh – cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan – cho biết qua điều tra, đơn vị của ông đã phát hiện doanh nghiệp cấp C/O giả này tự xưng là hội viên của Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI).

Tổng giá trị hàng hóa đã được doanh nghiệp vi phạm cấp C/O giả lên tới hơn 600 tỉ đồng.

“Theo quy định, hiện chỉ có VCCI và Bộ Công thương có chức năng cấp C/O cho hàng xuất khẩu. Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo Cục Điều tra chống buôn lậu phối hợp chặt chẽ với Cơ quan cảnh sát điều tra (C03) Bộ Công an thực hiện các hoạt động điều tra, làm rõ sai phạm của đối tượng để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật” – ông Nguyễn Hùng Anh cho hay.

Về tình hình gian lận xuất xứ hàng hóa Việt Nam để xuất khẩu, ông Trần Mạnh Cường – phó cục trưởng Cục Điều tra sau thông quan, Tổng cục Hải quan – cho biết trong thời gian qua, ngành hải quan đã phát hiện nhiều vụ hàng hóa xuất khẩu gian lận xuất xứ Việt Nam để được hưởng ưu đãi.

Qua kết quả kiểm tra, xác minh, ngành hải quan thấy nổi lên một số phương thức gian lận phổ biến như doanh nghiệp đầu tư dây chuyền sản xuất sơ sài, thực hiện các công đoạn lắp ráp, chế biến giản đơn.

Mặt khác, nhiều doanh nghiệp giai đoạn đầu chưa hoàn thành giai đoạn đầu tư lắp ráp dây chuyền máy móc nhưng đã có sản phẩm xuất khẩu.

Thực tế, doanh nghiệp nhập khẩu dưới dạng bán thành phẩm về chỉ thực hiện lắp ráp giản đơn hoặc nhập khẩu dưới dạng sản phẩm hoàn chỉnh về chỉ thay đổi bao bì, nhãn mác.

Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp đã có dây chuyền máy móc nhưng sản phẩm xuất khẩu không đủ điều kiện đáp ứng tiêu chuẩn xuất xứ Việt Nam.

Theo ông Cường, qua kiểm tra, điều tra xác minh 76 vụ việc, hải quan đã phát hiện 24 vụ việc vi phạm về xuất xứ hàng xuất khẩu như xe đạp điện, pin năng lượng mặt trời, xuất khẩu gỗ…

Cụ thể như đối với nhóm mặt hàng xe đạp, xe đạp điện, qua kiểm tra sau thông quan 4 doanh nghiệp lắp ráp xe đạp, xe đạp điện xuất khẩu đi Mỹ, cơ quan hải quan đã phát hiện cả 4 doanh nghiệp vi phạm gian lận về xuất xứ hàng hóa VN.

Doanh nghiệp nhập khẩu đầy đủ các bộ phận, linh kiện của xe đạp, xe đạp điện ở dạng chưa lắp ráp hoặc tháo rời về VN để lắp ráp thành sản phẩm xe đạp, xe đạp điện hoàn chỉnh.

Các bộ phận, linh kiện nhập khẩu không trải qua bất kỳ công đoạn gia công, sản xuất nào khác hoặc chỉ trải qua các công đoạn gia công đơn giản như gia công sơn khung, càng, ghi đông, tay lái, in Label. Lô xe đạp, xe đạp điện hoàn chỉnh không đủ điều kiện đạt xuất xứ Việt Nam.