Người dân làm thủ tục nộp thuế – Ảnh: TTO

Năm 2019, nơi này cũng xử lý trên 30 trường hợp không nộp thuế, truy thu 18 tỉ đồng”, không ít người tỏ vẻ ngưỡng mộ “sao hay thế, giỏi thế, cách nào mà làm ra nhiều tiền như thế…”.

Tiếc rằng, theo luật bảo mật thông tin, cơ quan thuế sẽ không tiết lộ danh tính người né thuế. Vì vậy, những ai hâm mộ người tài giỏi kiếm tiền khủng khó có cơ hội để học hỏi, ngưỡng mộ.

Nhưng thật là khiếm khuyết khi nhiều trường hợp kiếm tiền khủng lại không tự giác nộp thuế. Nên nhớ rằng từ hàng chục năm qua, hàng triệu người, kể cả lao động chân tay, nếu có thu nhập chưa tới chục triệu đồng/tháng, vừa đủ ăn, đã phải kê khai thuế thu nhập cá nhân.

Những người kinh doanh từ mạng rất am hiểu pháp luật, họ tham gia khởi nghiệp không chỉ kiếm sống mà còn làm giàu, nhưng quên nộp thuế. Họ thành công, nhưng chỉ là thành công cho chính họ, khiếm khuyết nghĩa vụ với cộng đồng. Hình ảnh đó khác nào quả cam chín mọng nhưng là “quả cam khuyết”.

Điều đáng nói, nhiều người giỏi, kiếm tiền khủng từ mạng lại rơi vào cảnh của quả cam khuyết, có nguồn gốc từ hệ sinh thái khởi nghiệp “né thuế”. Các công ty công nghệ trên thế giới tự hào tạo ra hệ sinh thái khởi nghiệp, mở ra cơ hội cho nhiều bạn trẻ sáng tạo sản phẩm chinh phục xã hội, kinh doanh trên mạng… từ đó làm giàu cho chính mình. Nhưng kiếm được tiền, họ không nộp thuế.

Tình trạng này diễn ra nhiều năm bởi nhiều công ty công nghệ xem việc nộp thuế là chuyện của thiên hạ! Họ đứng trên luật pháp của nhiều nước, cho rằng sản phẩm của mình xuyên biên giới, tìm mọi cách “tối ưu hóa thuế”, thực chất là né thuế, từ đó tạo điều kiện cho cá nhân, doanh nghiệp kinh doanh ở đây né tránh thuế. Thử hỏi, nhiều người giàu lên nhờ mạng nhưng không nộp thuế, lấy đâu ra tiền để giải quyết các vấn đề của quốc gia… Chỉ biết làm giàu cho mình, đó là một hệ sinh thái khiếm khuyết, đó cũng là một “quả cam khuyết”.

Chuyện né tránh nộp thuế của công ty công nghệ và người tham gia là vấn nạn của nhiều quốc gia. Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) đã tính đến xây dựng nền tảng để thống nhất đánh thuế các công ty công nghệ. Vấn đề này còn dở dang do mặc cả giữa các quốc gia, một bên bảo vệ quyền lợi của công ty công nghệ, một bên không chấp nhận công ty công nghệ chỉ biết làm giàu cho mình, “ăn cả, né thuế”.

Tuy vậy, vỏ quýt dày có móng tay nhọn. Một số nước đã có thuốc trị kiểu kinh doanh “thuế má mặc bay, tiền thầy bỏ túi” của công ty công nghệ và người tham gia. Tại Việt Nam, luật quản lý thuế mới cho phép ngành thuế thông qua dòng tiền từ ngân hàng có thể truy ra tất cả những người kiếm tiền khủng từ công nghệ, từ mạng nhưng không nộp thuế để truy thu và phạt.

Xã hội không chấp nhận những “quả cam khuyết”. Chúng ta đang cần nhiều người thành công, thành danh như “quả táo khuyết”. Nhưng sẽ nói không với “quả cam khuyết” bởi trong một ngày rất gần, khi luật pháp về thuế của từng nước và thế giới được hoàn chỉnh, mọi người kiếm tiền dù ở không gian nào cũng đều phải có nghĩa vụ đóng góp cho cộng đồng thông qua thuế.