Công văn của Đại sứ quán Trung Quốc gởi tới Hạ viện Brazil đề ngày 13-5, tức trước lễ nhậm chức nhiệm kỳ 2 của bà Thái Anh Văn đúng 1 tuần. Nội dung công văn khẳng định Đài Loan là một phần lãnh thổ của Trung Quốc và “khuyến nghị” các hạ nghị sĩ Brazil không chúc mừng bà Thái Anh Văn dưới bất kỳ hình thức nào.

Paulo Eduardo Martins, một nghị sĩ của Brazil, đã gọi đây là yêu cầu “lố bịch” và tiết lộ công văn trên vào ngày 25-5, mô tả khuyến nghị của sứ quán Trung Quốc như một lời đe dọa.

“Đó là một sự xúc phạm. Dù đã qua lễ nhậm chức, nhưng tôi vẫn sẽ gởi lời chúc mừng này tới bà Thái Anh Văn”, ông Martins tỏ ra khẳng khái.

Ngay sau khi công văn bị tiết lộ, cư dân mạng Brazil đã tỏ ra bất bình và tức giận, cho rằng Trung Quốc không có quyền ra lệnh cho các chính trị gia Brazil.

Nhiều người thể hiện sự ủng hộ cho Đài Loan, thậm chí chế ra những bức ảnh ghép hình công văn của Trung Quốc lên… giấy vệ sinh. Có ý kiến còn cho rằng sau vụ việc lần này, Đài Bắc nên “thiết lập đại sứ quán ở Brazil” và chỉ trích đại sứ Trung Quốc.

Các bài đăng này đều sử dụng hashtag #VivaTaiwan, nghĩa là “Đài Loan vạn tuế”. Chỉ sau một ngày, hashtag #VivaTaiwan đã gây bão Twitter và trở thành xu hướng hàng đầu ở Brazil sáng 26-5 cho thấy có rất nhiều bài viết về vấn đề này, theo Taiwan News.

Bức công văn của sứ quán Trung Quốc do nghị sĩ Martins tung lên mạng xã hội Twitter khiến dân mạng Brazil sục sôi – Ảnh chụp màn hình

Cơ quan ngoại giao Đài Loan sau đó đã lên tiếng cảm ơn cư dân mạng Brazil trước khi nhà lãnh đạo Thái Anh Văn bày tỏ sự cảm kích “những người bạn của Đài Loan ở Brazil”.

Brazil không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan nhưng có Văn phòng Văn hóa và kinh tế Đài Bắc hoạt động như cơ quan đại diện ngoại giao ở thủ đô Brasilia.

Hoàn Cầu thời báo nhanh chóng phản pháo trong ngày 27-5 và cho rằng việc rò rỉ công văn chỉ là “chiêu trò” của một số chính trị gia Brazil muốn đánh lạc hướng sự chú ý của người dân trong nước khỏi dịch COVID-19.

Theo tờ này, Brazil hiện là vùng dịch lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Mỹ với hơn 394.000 ca nhiễm. Tờ báo thuộc Đảng Cộng sản Trung Quốc khẳng định những chiêu trò này sẽ không ảnh hưởng tới quan hệ Brazil – Trung Quốc nói chung và nhắc lại việc Bắc Kinh đã viện trợ y tế cho Brasilia ra sao.

Trung Quốc yêu cầu các nước tôn trọng nguyên tắc “Một Trung Quốc”, trong đó xem Đài Loan là một tỉnh của nước này và không thiết lập quan hệ chính thức với Đài Bắc. Mặc dù vậy vẫn còn khoảng 7 quốc gia tiếp tục công nhận Đài Loan, chủ yếu là các nước nhỏ ở Thái Bình Dương.

Đại sứ quán Trung Quốc tại Brazil và Bộ Ngoại giao Trung Quốc chưa lên tiếng về công văn trên.