Phát biểu ngày 19.4, cựu Ngoại trưởng Philippines Albert Del Rosario kêu gọi chính quyền phản đối việc Trung Quốc thành lập 2 đơn vị hành chính mới nhằm kiểm soát Biển Đông, theo mạng truyền hình GMA Network.

“Chúng tôi kêu gọi chính quyền phản đối hành động gần đây của Trung Quốc, như cách chúng ta đã làm đúng đắn hôm 8.4 sau vụ tàu cá Việt Nam bị đâm chìm”, cựu Ngoại trưởng Del Rosario nói, nhắc đến tuyên bố phản đối Trung Quốc của Bộ Ngoại giao Philippines hôm 8.4 về việc tàu hải cảnh Trung Quốc đâm chìm tàu cá Việt Nam ở Hoàng Sa ngày 2.4.

Ông Del Rosario cáo buộc Trung Quốc thừa cơ các nước đang đối phó với đại dịch Covid-19 để đẩy mạnh những tuyên bố chủ quyền phi pháp trên Biển Đông, gây thiệt hại cho các nước ASEAN cũng như cộng đồng quốc tế.

Công trình trên đá Chữ Thập thuộc chủ quyền Việt Nam đang bị Trung Quốc chiếm đóng phi pháp   Ảnh: Mai Thanh Hải

Hôm 18.4, truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin chính phủ nước này vừa phê chuẩn việc thành lập 2 quận thuộc cái gọi là thành phố Tam Sa, quản lý quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam.

Cụ thể, Trung Quốc thành lập quận Tây Sa và quận Nam Sa. Lâu nay, Trung Quốc gọi Hoàng Sa là Tây Sa, Trường Sa là Nam Sa.

Theo trách nhiệm hành chính do Trung Quốc vừa tự đặt ra, quận Tây Sa quản lý quần đảo Hoàng Sa và bãi Macclesfield (Trung Quốc gọi là Trung Sa) cùng các vùng biển xung quanh. Chính quyền của quận Tây Sa đặt ở đảo Phú Lâm.

Còn quận Nam Sa quản lý quần đảo Trường Sa cùng vùng biển xung quanh. Chính quyền quận Nam Sa được Trung Quốc đặt ở đá Chữ Thập của Việt Nam nhưng đang bị Trung Quốc chiếm đóng phi pháp.

Đá Chữ Thập bị Trung Quốc quân sự hóa phi pháp  Ảnh: AMTI

Phản ứng với hành động vi phạm chủ quyền này, ngày 19.4, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng tuyên bố: Việt Nam đã nhiều lần mạnh mẽ khẳng định Việt Nam có đầy đủ bằng chứng lịch sử và cơ sở pháp lý để khẳng định chủ quyền đối với 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

Lập trường nhất quán của Việt Nam là phản đối mạnh mẽ việc thành lập cái gọi là “thành phố Tam Sa” và các hành vi có liên quan vì đã vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam, không có giá trị và không được công nhận, không có lợi cho quan hệ hữu nghị giữa các quốc gia và gây thêm phức tạp tình hình Biển Đông, khu vực và thế giới.

Việt Nam yêu cầu Trung Quốc tôn trọng chủ quyền của Việt Nam, hủy bỏ các quyết định sai trái liên quan đến những việc làm đó, và không có những việc làm tương tự trong tương lai.