Người dân Đan Mạch đi dạo trên bãi biển ở Jutland ngày 6-4 – Ảnh: REUTERS

Theo giới chuyên gia, những bước đi của các nước này sẽ là “những ví dụ quan trọng và đầy hi vọng” cho các nước trong việc nới lỏng hạn chế.

“Chúng ta sẽ học hỏi được nhiều thứ về việc họ chấm dứt phong tỏa một cách an toàn và hiệu quả” – chuyên gia y tế Peter Drobac của Saïd Business School, Đại học Oxford (Anh), cho biết.

Nhưng liệu việc nới lỏng kiểm soát có phải là hướng đi đúng khi mà giám đốc khu vực châu Âu của Tổ chức Y tế thế giới Hans Kluge đã cảnh báo tình hình tại khu vực này vẫn đáng lo ngại và “bây giờ không phải là lúc để thả lỏng”.

Một nghiên cứu trên tạp chí The Lancet cũng cho rằng chỉ nên gỡ bỏ hoàn toàn các biện pháp phong tỏa sau khi đã có vắcxin.

Lỏng hơn nhưng mọi thứ chưa trở về bình thường

Đan Mạch dự kiến cho học sinh mẫu giáo trở lại trường vào ngày 15-4 nếu tình hình dịch COVID-19 tại nước này tiếp tục ổn định.

CH Czech trong tuần này đã bắt đầu cho phép người dân ra khỏi nhà tập thể dục mà không cần mang khẩu trang và mở cửa trở lại một số cửa hàng bán phụ tùng, thiết bị xây dựng, xe đạp. Một số cơ sở thể thao được hoạt động với một số điều kiện như không cho sử dụng phòng tắm, tủ giữ đồ. Việc du lịch ra nước ngoài cũng sẽ được nới lỏng từ 14-4.

Vận động viên ném lao Irena Gillarova người Czech cho biết cô đã có thể trở lại tập luyện sau khi chính phủ nới lỏng hạn chế hồi cuối tuần này. “Thật sự tuyệt vời. Hai tuần ở nhà giúp tôi trân trọng công việc của mình hơn. Tôi cảm thấy an toàn 100%. Tôi cảm thấy hệ thống khá tốt và chúng tôi đều cố gắng xử lý. Mọi người đều có trách nhiệm” – cô nói.

Thủ tướng Áo Sebastian Kurz trong tuần thông báo sẽ mở cửa trở lại một số cửa hàng nhỏ từ ngày 14-4 trước khi cho phép tất cả cửa hàng hoạt động từ 1-5. Các nhà hàng, khách sạn dự kiến sẽ mở cửa vào giữa tháng 5-2020. Tất cả sẽ phải tuân thủ các điều kiện an ninh nghiêm ngặt.

Na Uy cũng ưu tiên việc mở cửa trường học, dự kiến cho phép các trường mẫu giáo mở cửa từ 20-4 và một tuần sau đó sẽ cho phép học sinh từ lớp 1 đến lớp 4 đến trường trở lại. “Mục đích của chúng tôi là cho tất cả học sinh trở lại trường trước mùa hè” – Thủ tướng Erna Solberg nói.

Tuy nhiên, mọi việc vẫn chưa trở lại bình thường và các nước sẽ tiếp tục cảnh giác cao độ với virus SARS-CoV-2. “Những ai tin rằng tình hình đã được kiểm soát là sai lầm” – Thủ tướng Áo Kurz nói, nhắc lại sự chuyển biến dịch ở Singapore gần đây.

Áo vẫn yêu cầu mọi người đeo khẩu trang khi đi siêu thị và trên các phương tiện giao thông công cộng và hủy bỏ các lễ hội đến hết tháng 6-2020. Đan Mạch sẽ tiếp tục cấm các lễ hội đến hết tháng 8-2020 và vẫn đang đóng cửa biên giới.

Thủ tướng Áo Sebastian Kurz cảnh báo người dân tiếp tục cảnh giác trước dịch COVID-19 – Ảnh: REUTERS

Tại Đức, Thủ tướng Angela Merkel trong tuần cho biết số liệu dịch bệnh đang cho thấy những tín hiệu khả quan. Việc nới lỏng các biện pháp kiểm soát dựa trên nghiên cứu khoa học sẽ được công bố vào tuần tới.

ThụySĩ cũng đang cân nhắc bỏ dần các biện pháp phong tỏa biên giới, đóng cửa trường học, cấm tụ tập vào cuối tháng này.

An toàn hơn

Theo ông Drobac, những nước đang nới lỏng hạn chế ở châu Âu có điểm chung là phản ứng nhanh trước dịch bệnh. Họ là những nước đầu tiên ở châu Âu áp dụng phong tỏa, thực hiện giãn cách xã hội và đẩy mạnh xét nghiệm.

Chẳng hạn, Đan Mạch đóng cửa biên giới rất sớm, từ ngày 13-3, và sau đó đóng cửa trường học, quán cà phê, cửa hàng và cấm tụ tập trên 10 người… CH Czech tuyên bố tình trạng khẩn cấp từ 12-3 và từ 19-3 bắt buộc toàn bộ người dân mang khẩu trang khi ra khỏi nhà.

“Kết quả là họ đã qua đỉnh điểm dịch. Tình hình của họ tốt hơn nhiều bởi sự chủ động” – ông Drobac đánh giá.

Việc nới lỏng các biện pháp hạn chế dịch cũng đang được những nước này thực hiện một cách từ từ và tiếp tục theo dõi các ca nhiễm mới. Nếu các ca nhiễm tăng trở lại, họ có thể siết lại một chút.

Không chỉ CH Czech, Áo, Đan Mạch hay Na Uy, tất cả những nước muốn nới lỏng kiểm soát dịch sẽ cần đáp ứng một số tiêu chí để tránh dịch bùng phát trở lại, ông Drobac cho biết.

Theo đó, trước hết, các nước cần phải đảm bảo xu hướng giảm các ca bệnh mới giữ được ổn định. Ngoài ra, hệ thống y tế không còn cần các bệnh viện khẩn cấp hỗ trợ. Cuối cùng, họ cần cơ chế đảm bảo việc xét nghiệm đại trà, truy dấu tiếp xúc và cách ly các ca nhiễm.