Kênh hở dẫn nước từ hồ chứa Đầm Bài vào Nhà máy nước sạch Sông Đà – Ảnh: B.N.

Cảnh báo được tỉnh Hòa Bình đưa ra trong báo cáo gửi tới Thủ tướng mới đây.

Theo đó, tỉnh Hòa Bình kiến nghị Thủ tướng yêu cầu Công ty CP đầu tư nước sạch Sông Đà khẩn trương đầu tư tuyến ống kín dẫn nước thô từ sông Đà lên bể sơ lắng của nhà máy nước sạch Sông Đà để tránh các nguy cơ mất an ninh nguồn nước, xảy ra sự cố nước nhiễm bẩn như hồi tháng 10-2019.

Kiến nghị của tỉnh Hòa Bình được đưa ra trong bối cảnh Công ty CP đầu tư nước sạch Sông Đà đang lên kế hoạch đầu tư giai đoạn 2 của Nhà máy nước sạch Sông Đà, nâng công suất của nhà máy từ 300.000 m³/ngày đêm lên 600.000 m³/ngày đêm.

Nhà máy nước sạch Sông Đà được xây dựng trên địa bàn 3 xã Phú Minh, Hợp Thành, Yên Quang, huyện Kỳ Sơn, Hòa Bình. Các hạng mục chính của nhà máy gồm hệ thống kênh hở dài 3,52km, rộng 6m, dẫn nước từ mép sông Đà lên hồ Đầm Bài, trước khi bơm vào bể sơ lắng trong nhà máy.

Bên cạnh đó còn có hồ thủy lợi Đầm Bài rộng 69ha được sử dụng làm hồ chứa nước thô cho nhà máy và khu nhà máy xử lý nước sạch.

Với quy trình lấy nước thô từ hệ thống kênh hở, chạy dài qua nhiều xã, trữ tại hồ tự nhiên như hiện nay thì nguy cơ mất an toàn an ninh nguồn nước luôn thường trực với Nhà máy nước sạch Sông Đà.

Những năm qua Nhà máy nước sạch Sông Đà được biết đến là nhà máy nước sạch công suất lớn nhất miền Bắc, đáp ứng nhu cầu nước sinh hoạt cho hàng triệu người dân phía tây nam thủ đô Hà Nội, đô thị vệ tinh Xuân Mai, và các huyện Thạch Thất, Hoài Đức, Quốc Oai.

Người dân khu đô thị Linh Đàm chờ để hứng nước sạch trong sự cố nước nhiễm bẩn tháng 10-2019 – Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Trong báo cáo gửi tới Thủ tướng, tỉnh Hòa Bình cho biết từ khi Nhà máy nước sạch Sông Đà đi vào hoạt động, việc bảo vệ an ninh nguồn nước, khai thác quỹ đất xây dựng kênh dẫn nước thô, hồ chứa, khu xử lý nước ảnh hưởng lớn tới sự phát triển kinh tế – xã hội, đời sống người dân địa phương.

Tuy nhiên, Công ty CP nước sạch Sông Đà chưa có cơ chế hỗ trợ cho địa phương chịu ảnh hưởng, hỗ trợ các hộ dân bị ảnh hưởng trong khu vực dự án.

Theo QCVN 01 được Bộ Xây dựng ban hành năm 2008, để bảo vệ công trình cấp nước trong đó có hệ thống kênh dẫn, người dân địa phương không được trồng trọt trong khu vực 200m tiếp giáp kênh dẫn.

Hàng loạt dự án đã khảo sát đầu tư quanh khu vực hồ Đầm Bài không thể triển khai như khu du lịch sinh thái Phú Minh; khu phức hợp đô thị sinh thái và sân golf Yên Quang.

Qua kiểm tra khu vực hồ chứa Đầm Bài, các nhánh suối, tuyến kênh dẫn nước về Nhà máy nước sạch Sông Đà, tỉnh Hòa Bình đã chỉ ra hàng loạt nguy cơ mất an ninh nguồn nước như: hành lang hai bên kênh dẫn nước về nhà máy chưa được giải tỏa để thực hiện giải pháp kiểm soát an toàn nguồn nước; quanh khu vực hồ Đầm Bài có rất nhiều khe suối dẫn về hồ, nhiều cư dân sinh sống quanh hồ xả thải ra các suối gây ỗ nhiễm nguồn nước đầu vào; nước thải Nhà máy nước sạch Sông Đà xả thẳng vào hồ Đầm Bài.

Để đảm bảo an ninh nguồn nước của Nhà máy nước sạch Sông Đà, ngăn ngừa nguy cơ ô nhiễm từ hệ thống kênh dẫn dòng, hồ Đầm Bài, tỉnh Hòa Bình cho rằng Công ty CP đầu tư nước sạch Sông Đà phải đầu tư tuyến ống dẫn nước thô kín dẫn nước từ dòng sông Đà vào thẳng khu xử lý của nhà máy.

Tỉnh Hòa Bình cho biết một dự án tương tự là Nhà máy nước sạch Xuân Mai công suất 300.000m³/ngày đêm, cùng đóng trên địa bàn tỉnh Hòa Bình, cấp nước cho thủ đô Hà Nội, lấy nước thô từ sông Đà đã đầu tư đường ống kín dẫn nước vào nhà máy, giảm thiểu tối đa nguy cơ ô nhiễm nguồn nước đầu vào.