Tại sao tỉ lệ tử vong do virus corona ở Iran cao nhất thế giới?
Tại sao tỉ lệ tử vong do virus corona ở Iran cao nhất thế giới?
Với 593 người nhiễm, 43 người chết tính đến sáng 1-3, Iran hiện là quốc gia có tỉ lệ tử vong do COVID-19 cao nhất thế giới (hơn 8%), cao hơn nhiều so với mức trung bình toàn cầu hiện nay là 3,4%. Hiện tượng này do đâu?
Cho đến nay chính quyền Iran chưa xác nhận làm cách nào dịch COVID-19 (do chủng virus corona mới gây ra) lan đến quốc gia này, nhưng quan sát cho thấy Iran là tâm dịch của cả vùng Trung Đông.
Những ca mắc bệnh đầu tiên ở Afghanistan, Georgia, Bahrain, Iraq, Kuwait, Lebanon, Oman… đều là người trở về từ Iran.
“Chúng tôi nghĩ virus corona này đã xuất hiện ở Iran từ 3-4 tuần trước và hiện đang lây lan khắp đất nước. Chúng tôi đang đối mặt với một trận dịch”, tạp chí Time dẫn lời một bác sĩ đầu ngành thuộc bệnh viện Masih Daneshvari ở thủ đô Tehran.
Từ lúc chính thức công bố dịch COVID-19 cách đây hơn 10 ngày, thống kê của Iran ghi nhận 593 người nhiễm, 43 người chết tính đến sáng 1-3 giờ Việt Nam. Tỉ lệ tử vong như vậy là quá cao so với mức trung bình toàn cầu.
Chia sẻ với tờ Time, vị bác sĩ ở Tehran nói số liệu chính thức của Iran đánh giá sai quy mô thật sự của dịch bệnh.
“Mới vừa rồi chúng tôi còn không có phương tiện nào để xét nghiệm virus, cũng không đủ khả năng giám sát hết mọi người. Để tôi nói cho dễ hiểu, nếu trung bình cứ 100 bệnh nhân corona có 2 người chết, thì ở Iran nếu 20 người chết thì tức là có 1.000 người nhiễm”, ông giải thích.
Đầu tuần trước, một nhà lập pháp ở thành phố Qom, tỉnh Gilan, công bố số người chết ở ổ dịch này “đã lên đến 50”, tuyên bố lập tức bị chính quyền trung ương Tehran phản bác. Thứ trưởng Y tế Iran, ông Iraj Haririchi, còn kêu gọi không cách ly bắt buộc đối với những trường hợp nghi nhiễm virus.
Nhưng đến ngày 25-2 thì bản thân ông Harirchi xét nghiệm dương tính với corona. Ngoài ông ra, còn thêm hàng loạt quan chức cấp cao của Iran khác bao gồm Phó tổng thống Masoumeh Ebtekar cũng bị nhiễm bệnh.
Trao đổi với báo Time, một bác sĩ gây mê làm việc trong một bệnh viện hàng đầu ở Tehran nhận định rằng các quan chức Iran trở thành nạn nhân của corona một phần cũng do sự chủ quan và thụ động trong phòng chống dịch.
“Họ không dùng bất cứ biện pháp bảo vệ nào khi đi thăm các bệnh viện, chủ yếu muốn chứng tỏ tình hình không có gì nghiêm trọng. Và đương nhiên làm vậy thì họ bị phơi nhiễm với virus”, bác sĩ này mô tả.
Nhìn chung, các bác sĩ ở Iran nhận định virus corona xuất hiện rất sớm ở nước này so với thông tin chính thức.
“Trong mấy tuần qua đã có một lượng bệnh nhân nhập viện, chủ yếu người lớn tuổi, với các triệu chứng đáng ngờ nhưng không phải là cúm thông thường. Tất nhiên chúng tôi nghĩ đến corona, nhưng chúng tôi không có trong tay bộ xét nghiệm nào mãi cho đến ngày 19-2”, vị bác sĩ ở bệnh viện Masih Daneshvari tiết lộ.
Hệ thống y tế Iran được đánh giá là khiêm tốn, trang thiết bị thì thiếu thốn, đặc biệt trong hoàn cảnh nước này bị Mỹ cấm vận kinh tế.
Mặc dù chính phủ Mỹ cho phép ngoại lệ đối với mặt hàng nhân đạo và y tế, rất ít công ty châu Âu nào dám làm ăn ở Iran vì sợ bị trừng phạt.
Vì những lý do trên, Iran ở trong tư thế chuẩn bị rất kém trước một dịch bệnh phức tạp như COVID-19.