Trụ sở Trung tâm Kiểm soát và ngăn ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) ở Atlanta, bang Georgia (Mỹ) – Ảnh: REUTERS

Một số thông tin trên mạng xã hội tại Việt Nam cho rằng Mỹ đang đưa Việt Nam vào danh sách quốc gia “có dịch đang lây lan trong cộng đồng”. Những luồng quan điểm này dựa trên một danh sách cảnh báo CDC đưa ra cách đây vài ngày.

Vậy, nên hiểu đúng về danh sách này như thế nào?

Các mức cảnh báo của CDC

Trước tình hình lây lan của dịch COVID-19, các cơ quan y tế và Bộ Ngoại giao Mỹ gần đây đã có nhiều động thái khuyến cáo công dân khi ra nước ngoài.

Những khuyến nghị này được đưa ra với sự liên kết giữa Bộ Ngoại giao Mỹ và đánh giá tình hình từ CDC.

Nội dung khuyến nghị và phân tích tình hình được trình bày trong phần đánh giá trên website của CDC, trong đó CDC đưa ra thang xếp loại mức độ cảnh báo gồm 3 bậc khi di chuyển tới các địa điểm bị đưa vào danh sách tương ứng: cao nhất là Warning level 3; tiếp đến là Alert level 2; và sau cùng là Watch level 1. Cụ thể:

Warning level 3 (màu đỏ): Tránh tất cả những cuộc di chuyển không cần thiết tới địa điểm này. Sự bùng phát dịch đang có nguy cơ cao đối với du khách và không biện pháp phòng ngừa nào hiện nay đang sẵn sàng bảo vệ chống lại rủi ro gia tăng đã được xác định.

Alert level 2 (màu vàng): Thực hiện các biện pháp phòng ngừa nâng cao đối với địa điểm này. Cảnh báo y tế du lịch mô tả các biện pháp phòng ngừa bổ sung, hoặc xác định một số lượng người cụ thể đang gặp nguy cơ.

Watch level 1 (màu xanh lá): Thực hiện các biện pháp phòng ngừa thông thường đối với địa điểm này, như mô tả trên cảnh báo y tế du lịch và/hoặc trên website về điểm đến. Điều này bao gồm việc cập nhật tất cả các văcxin được khuyến cáo cũng như thực hành biện pháp tránh muỗi thích hợp.

Việt Nam không nằm trong danh sách cảnh báo

Đài NHK của Nhật ngày 23-2 cho biết Bộ Ngoại giao Mỹ đã nâng mức cảnh báo lên mức “màu vàng” cho công dân đi tới Nhật Bản và Hàn Quốc, liên quan tới tình hình bùng phát dịch COVID-19 ở hai nước Đông Á này.

Theo đó, Mỹ kêu gọi những người già và người có vấn đề về sức khỏe cân nhắc về việc hoãn những chuyến đi không cần thiết tới hai quốc gia nêu trên.

Trên website, Bộ Ngoại giao Mỹ cũng ra thông báo về tình hình dịch, cung cấp thông tin về các địa điểm ở Nhật và Hàn xuất hiện trường hợp nhiễm virus chủng corona mới, lưu ý rằng việc lây lan dịch “đang diễn ra”.

Thang cảnh báo của Bộ Ngoại giao Mỹ đối với công dân ở nước ngoài có 4 bậc. Bậc 2 như hiện nay nghĩa là chưa tới mức kêu gọi công dân hủy chuyến đi nước ngoài, chỉ dừng lại ở mức khuyến cáo và cân nhắc.

Đối với danh sách 3 bậc của CDC, hiện nay Trung Quốc đang ở bậc cảnh báo màu đỏ (số một), đồng nghĩa CDC khuyến cáo công dân Mỹ nên tránh mọi chuyến đi không cần thiết tới Trung Quốc.

Đáng chú ý, do dịch COVID-19 đang lây lan và thu hút dư luận, CDC có xếp thêm một bậc thấp hơn nữa với tên gọi “Other destinations with apparent community spread” (tạm dịch “Những điểm đến khác có biểu hiện lây lan trong cộng đồng”).

Danh sách này bao gồm 5 quốc gia/vùng lãnh thổ là Việt Nam, Iran, Singapore, Đài Loan và Thái Lan.

Nhiều người lập tức cho rằng CDC đã đưa Việt Nam vào danh sách quốc gia “có dịch lây lan trong cộng đồng”. Tuy nhiên theo mô tả trên website CDC, đây thực tế là các địa điểm có biểu hiện lây nhiễm nhưng không nằm trong thang cảnh báo và do đó không có khuyến cáo, cảnh báo công dân du lịch đến các địa điểm này như trong 3 mức cảnh báo nêu trên.

CDC có giải thích thêm như sau: “Lây truyền trong cộng đồng có nghĩa có người dân đã bị nhiễm virus, bao gồm một người không chắc họ bị nhiễm từ đâu và nhiễm như thế nào. Ở thời điểm này, mức độ lây lan của virus không kéo dài hay lan rộng đủ để ra tiêu chí cảnh báo du lịch. Nếu điều này thay đổi, CDC sẽ cập nhật trong trang này”.

Như vậy có thể nói, nhóm 5 quốc gia/vùng lãnh thổ được nêu tên hiện chưa phải những địa điểm mà công dân Mỹ cần nhận cảnh báo du lịch, thậm chí còn dưới mức nhẹ nhất (Watch level 1).

Hãng thông tấn Kyodo của Nhật khi đưa tin về việc Mỹ nâng mức báo động cho công dân tới Nhật Bản cũng lưu ý cụm từ “sustained community spread” (lây lan kéo dài trong cộng đồng).

Để so sánh, CDC đã dùng cụm từ “apparent community spread” (có biểu hiện lây lan trong cộng đồng) khi đề cập tới Việt Nam, Iran, Singapore, Đài Loan và Thái Lan.

Báo Taiwan News ngày 20-2 khi đưa tin về việc Đài Loan xuất hiện trong danh sách “apparent community spread” cũng khẳng định CDC không đưa ra cảnh báo du lịch cho công dân khi tới hòn đảo này.