Đội tàu đánh bắt thủy sản xa bờ các tỉnh miền Trung về đậu, mua bán thủy sản ở Đà Nẵng. Ảnh: V.Hùng

 

Theo ông Hùng, qua thanh tra của Đoàn Thanh tra EC hồi tháng 11 về khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (khai thác IUU) của Việt Nam, đoàn EC đánh giá cao và ghi nhận sự cam kết, quyết tâm chính trị rất lớn của Việt Nam trong việc chống khai thác IUU, triển khai các khuyến nghị của EC. 

Ông Hùng nói rằng đoàn EC đã ghi nhận nỗ lực của Việt Nam trong việc hoàn thiện khung pháp lý, đã tạo nên cơ sở pháp lý toàn diện chống khai thác IUU, có nhiều tiến bộ so với đợt kiểm tra lần 1 (tháng 5-2018) và đang đi đúng hướng.

Thế nhưng ông Hùng khuyến nghị, Việt Nam cần chấm dứt hoàn toàn bất kỳ tàu nào ra khỏi vùng biển thì xử phạt ngay, chừng nào chỉ còn một tàu cá đánh bắt bất hợp pháp, vi phạm thì EC sẽ không rút “thẻ vàng”. 

Ông Hùng cũng chỉ ra những tồn tại như mức xử phạt còn nhẹ, khi năm 2019 chỉ phạt hơn 100 tàu cá, mức phạt từ 800 triệu đồng đến 1 tỉ đồng. 

Việc đánh dấu tàu cá, lắp đặt thiết bị hành trình tàu dài trên 15m trở lên rất khó khả thi, tiến độ lắp đặt thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá còn chậm; việc giám sát tàu cá và sử dụng hệ thống giám sát tàu cá chưa được toàn diện, còn nhiều lỗi kỹ thuật…

Một trong những lo lắng của EC là hiện còn nhiều tàu cá xa bở của Việt Nam chưa lắp thiết bị giám sát hành trình – Ảnh: V.HÙNG

 

Theo ông Hùng, để triển khai các nội dung chống khai thác IUU trong 6 tháng tới để đủ điều kiện EC rút “thẻ vàng” thì tập trung thực hiện 3 nhóm nhiệm vụ. 

Một là theo dõi, kiểm soát, giám sát tàu cá như kiểm soát sản phẩm thủy sản, quy định ra, vào cảng của các tàu nước ngoài. Đảm bảo thực hiện các quy định về kiểm soát tàu cá ra vào cảng, giám sát thủy sản qua cảng được thực hiện đồng đều tại tất cả các tỉnh ven biển. 

Lắp đặt xong thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá dài từ 24m trở lên và triển khai toàn diện quy trình để theo dõi, kiểm soát hiệu quả đội tàu này.

Công tác quan trọng thứ hai là quản lý đội tàu. Cấm đóng mới tàu cá, thu hồi giấy chấp thuận đóng mới các trường hợp chưa triển khai đóng tàu. Đánh giá nguồn lợi hải sản định kỳ 3 năm/lần và xây dựng các biện pháp quản lý nhằm đảm bảo cân bằng đội tàu khai thác với hiện trạng nguồn lợi hải sản. 

Thứ ba là triển khai công tác truy xuất nguồn gốc và chứng nhận khai thác hải sản từ khai thác. Cải thiện quy trình để kiểm soát truy xuất nguồn gốc tại các nhà máy chế biến và giám sát được nguồn nguyên liệu. 

Bổ sung các quy trình để kiểm soát nguyên liệu thuỷ sản nhập khẩu từ các container nhằm đảm bảo kiểm tra được tính hợp pháp của nguồn nguyên liệu. Cần xem xét để quy định bất kỳ tàu nào ra ngoài vùng biển Việt Nam thì có thể bị xử phạt ngay cả khi không có bằng chứng khai thác IUU.