Theo ông Trương Kim Quân, cùng với tốc độ phát triển kinh tế là tốc độ đô thị hóa diễn ra ngày càng nhanh chóng, nhiều công trình mới đã và đang xây dựng ở khu vực trung tâm như: Q.1, 3; 5… Song song giữa phát triển và bảo tồn còn tồn tại không ít những mâu thuẩn đòi hỏi các nhà quản lý đô thị di sản cần có tầm nhìn và có những hoạch định mang tính khoa học, chiến lược để việc phát triển đô thị không trở nên mâu thuẩn, hài hoà giữa hiện đại và quá khứ.

Ông Trương Kim Quân, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích TP.HCM   ĐÀO NGỌC THẠCH

Ông Quân đánh giá: Những năm gần đây đã ghi nhận được rất nhiều những cố gắng trong công tác bảo tồn di sản văn hóa tại TP.HCM. Tuy nhiên từ thực tế cho thấy công tác bảo tồn di sản văn hóa trên địa bàn thành phố còn gặp nhiều khó khăn hoặc di sản văn hóa không được bảo tồn một cách hợp lý, nhất là các công trình địa điểm gắn với kiến trúc đô thị, khảo cổ học… “Nguyên nhân là do quá trình đô thị hóa đang diễn ra tại TP.HCM rất nhanh, áp lực về kinh tế và sự thay đổi về mật độ dân cư. Những thực tế nêu trên dẫn đến các công trình kiến trúc cũ bị phá bỏ nhường chỗ cho các công trình cao ốc mới, không gian di sản đô thị bị phá vỡ, các địa điểm khảo cổ chưa được nghiên cứu sâu”, ông Quân phản ánh thực trạng bảo tồn hiện nay.

Thời gian qua, UBND TP.HCM yêu cầu các sở ban ngành phối hợp trong giải quyết các dự án tu bổ di tích. Tuy nhiên việc hiểu không rõ các quy định trong luật Di sản văn hóa cũng như có những sự xung đột với các quy định của các luật khác dẫn đến thời gian thẩm định phê duyệt kéo dài. Đối với trường hợp việc tu bổ di tích bằng nguồn vốn ngân sách quận huyện càng gặp khó khăn.

Nhiều không gian di tích văn hoá ở TP.HCM chưa gắn kết được với xã hội    ĐÀO NGỌC THẠCH

Ông Quân dẫn chứng: Trường hợp cụ thể là khu phố cổ đường Hải Thượng Lãn Ông (phường 10, Q.5), khu phố được xây dựng đầu thế kỷ 19 gắn liền với đời sống sinh hoạt thương mại của cộng đồng người Hoa chuyên về kinh doanh thuốc bắc. Hiện khu phố gồm dãy nhà từ số 43 – 65 và ngôi nhà số 102AB còn lưu giữ được nét kiến trúc xưa ở mặt tiền kiến trúc bên trong đã cải tạo, thay đổi phù hợp với cuộc sống hiện nay. Việc bảo tồn khu phố cổ này là cần thiết tuy nhiên các ngôi nhà này thuộc sở hữu tư nhân, việc xếp hạng di tích phải đảm bảo quyền lợi, trách nhiệm và đáp ứng nhu cầu nguyện vọng của người dân.

CHÍ NHÂN