Một quán bán bia ở đường Lê Văn Sỹ, Q.Tân Bình, TP.HCM – Ảnh TTO

Tiếp tục phiên họp thứ 33, sáng 12-4, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia. Chủ nhiệm Uỷ ban các vấn đề xã hội Nguyễn Thuý Anh cho biết hai nội dung được góp ý nhiều là cấm bán rượu bia trên 15 độ qua Internet và chấm dứt sản xuất rượu bia nấu thủ công. 

Không thể cấm bán rượu, bia trên Internet

Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng các biện pháp phòng chống tác hại rượu bia cần có lộ trình cụ thể và hợp lý. 

Dự định tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu bia cần xem lại bởi chính sách thuế đã có các luật về thuế điều chỉnh, theo ông Hiển.

“Còn cấm bán rượu bia trên 15 độ trên Internet, trên thị trường có bia nào trên 15 độ không, theo tôi là rất ít. Không cho bán rượu trên Internet thì cần cân nhắc lại, đây chỉ là phương thức kinh doanh thôi. Trong thời đại công nghệ thông tin, cơ quan quản lý không nên đưa quy định này”, phó chủ tịch Quốc hội nói.

Theo ông Hiển, mua bán rượu bia trên Internet có khi lại dễ kiểm soát vì thanh toán không dùng tiền mặt.

Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng không thể cấm quảng cáo rượu bia vào khung giờ 18h hàng ngày vì “có những trận đấu bóng đá thế giới có quảng cáo rượu bia, đá vào khung giờ đó thì không lẽ chúng ta lại cấm cổ động viên Việt Nam xem bóng đá quốc tế”.

“Cấm gì phải thực tế, phù hợp”, ông Định nói.

Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Phan Xuân Dũng đề nghị xem xét lại quy định cấm sản xuất bia rượu thủ công. 

“Nhiều loại rượu thủ công với bí quyết gia truyền có chất lượng rất ngon, cấm bí quyết công nghệ của người dân là không được, quan trọng là sản phẩm phải an toàn với người sử dụng”, ông Dũng nói.

Chủ nhiệm uỷ ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Quốc hội Phan Thanh Bình thì chỉ ra kinh nghiệm của một số nước cho phép trong địa bàn được quảng bá các sản phẩm đặc sản của địa phương, trong đó có rượu.

Dự luật buộc các cơ sở nấu rượu ở làng nghề phải có cán bộ chuyên ngành tốt nghiệp cao đẳng, đại học cũng là điều không khả thi trong thực tế, theo các thành viên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội.

Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển – Ảnh: L..THANH

Hạn chế trẻ em tiếp cận rượu, bia

Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải đồng tình đẩy mạnh hạn chế việc tiếp cận rượu bia với mọi đối tượng, nhất là người dưới 18 tuổi, trẻ em. 

“Qua thực tiễn, các vụ việc dâm ô trẻ em, hiếp dâm, tai nạn giao thông thời gian qua đều có liên quan đến rượu bia”, bà Hải chỉ ra.

Bà Hải cũng chia sẻ một số phản ánh về những mâu thuẫn giữa lợi ích kinh tế và sức khỏe của cộng đồng mà dự thảo luật chưa hóa giải được.

Dẫn lại thông tin từ hội thảo của Bộ Y tế năm 2018, bà Hải cho biết một năm Việt Nam thu 50.000 tỉ đồng từ kinh doanh rượu bia, nhưng chi phí khắc phục tai nạn có liên quan đến rượu bia là 65.000 tỉ đồng, chưa kể bạo lực, chấn thương tâm lý… do người sử dụng rượu bia gây ra với người khác.

“Có con số rất đáng giật mình là chi phí mua rượu bia mỗi năm là 4 tỉ USD, tương đương gần 100.000 tỉ đồng, trong khi giá trị xuất khẩu gạo mỗi năm chỉ thu về 2,41 tỉ USD”, bà Hải dẫn thông tin.

Cấm bán rượu, bia trong phạm vi 100m quanh trường học cũng là nội dung được các đại biểu tập trung thảo luận. 

“Chúng ta phải nghĩ đến cộng đồng là trẻ em. Thực tế, không có cơ sở sản xuất, kinh doanh nguyên rượu, bia gần trường học mà các cửa hàng tạp hóa thường bán đan xen các mặt hàng khác, cho nên cần loại bỏ mặt hàng này”, trưởng ban Dân nguyện nói.

Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu thì phải cho rằng cần có biện pháp kiểm tra độ tuổi của người mua để đảm bảo không bán rượu bia cho người chưa đủ 18 tuổi.

Kết luận phiên thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh để giảm tác hại rượu, bia đối với cộng đồng, phải giảm nhu cầu tiêu thụ chứ không phải là làm ảnh hưởng tới sản xuất, đầu tư.

Dự luật cũng phải xem xét văn hóa tiêu dùng, tập quán của người Việt để quy định đa chiều, đa ngành, xử lý tốt mọi vấn đề gồm thương mại, sức khỏe cộng đồng, phù hợp với thực tiễn Việt Nam.

Bà Ngân cũng yêu cầu phải tăng cường tuyên truyền để người tiêu dùng hiểu và thay đổi hành vi: “Văn hóa các nước khi uống bia rượu là ai muốn uống thì rót. Chúng ta thì ép nhau uống”.

Phó chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng cho rằng dự luật có thể được đưa ra Quốc hội thảo luận trong kỳ họp tháng 5 này và thậm chí tiếp tục kỳ sau nếu cần để thấu đáo trước khi thông qua.