NATO ủng hộ Mỹ rút khỏi INF, Nga cảnh báo chạy đua vũ trang

NATO ủng hộ Mỹ, nhưng các nước châu Âu lo ngại trước động thái Tổng thống Donald Trump tuyên bố Washington rút khỏi Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF).

Một hệ thống tên lửa Iskander của Nga, có tầm bắn trên 500 km REUTERS

Trong thông báo của Nhà Trắng ngày 1.2, Tổng thống Trump tuyên bố: “Mỹ sẽ ngưng mọi nghĩa vụ trong khuôn khổ hiệp ước INF với Nga kể từ ngày 2.2 và bắt đầu tiến trình rút khỏi INF, vốn sẽ được hoàn tất trong 6 tháng, trừ khi Nga quay trở lại tuân thủ hiệp ước bằng cách phá hủy mọi tên lửa, bệ phóng và thiết bị vi phạm liên quan”.

Sau đó, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết Mỹ sẽ rút khỏi INF trong vòng 6 tháng tới và nếu Moscow không tuân thủ, hiệp ước sẽ chấm dứt. Tuy nhiên, ông Pompeo nói thêm Washington mong muốn đàm phán kiểm soát vũ khí với Nga và hy vọng Moscow có thể tuân thủ hiệp ước INF.

Đáp lại, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova chỉ trích Mỹ không có bất kỳ chứng nào khi cáo buộc Nga vi phạm INF hơn 30 lần. “Một khi Mỹ rút khỏi hiệp ước, Nga có quyền đưa ra phản ứng phù hợp”, theo hãng thông tấn TASS. Trước đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin cảnh báo Mỹ rút khỏi INF sẽ kích ngòi cuộc chạy đua vũ trang mới.

Trong khi đó, NATO tuyên bố các đồng minh “hoàn toàn ủng hộ” việc rút khỏi INF và nhất trí với cáo buộc từ Washington rằng hệ thống tên lửa hành trình 9M729 của Nga có tầm bắn vi phạm INF. Hiệp ước này được ký kết năm 1987 nhằm giới hạn tên lửa có thể mang đầu đạn hạt nhân với tầm bắn 500 – 5.500 km ở châu Âu.

Tuy nhiên, một số quốc gia châu Âu cảnh báo hậu quả nếu hiệp ước bị sụp đổ và kêu gọi Nga cân nhắc trước khi Mỹ chính thức rút khỏi INF vào tháng 8.2019, theo AFP.

“Đối với chúng tôi, Nga rõ ràng vi phạm hiệp ước và đó là lý do chúng ta phải thảo luận với Nga”, Thủ tướng Đức Angela Merkel tuyên bố.

Trong cuộc họp với các ngoại trưởng Liên minh châu Âu (EU), Cao ủy phụ trách chính sách đối ngoại EU, bà Federica Mogherini cho biết châu Âu không muốn trở thành chiến trường hoặc là nơi dành cho những cường quốc đối đầu lẫn nhau như trong lịch sử.

Còn riêng ở Mỹ, đảng Dân chủ (đang kiểm soát Hạ viện) kịch liệt chỉ trích quyết định của Tổng thống Trump. Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi tuyên bố: “Chính phủ Tổng thống Trump kích ngòi chạy đua vũ trang và xem thường nền an ninh và ổn định quốc tế”.

PHÚC DUY