Đua lập căn cứ mặt trăng

Nga và Mỹ đang quyết tâm theo đuổi những dự án đầy tham vọng với mục tiêu lập căn cứ thường trực trên mặt trăng.

Ảnh thiết kế tàu vũ trụ và căn cứ của SpaceX trên mặt trăng ẢNH CHỤP MÀN HÌNH THE VERGE

Hãng tin Sputnik ngày 7.11 dẫn lời ông Dmitry Rogozin, Giám đốc Cơ quan Vũ trụ Liên bang Nga (Roscosmos), cho biết nước này có kế hoạch xây dựng một căn cứ lâu dài trên mặt trăng nhằm triển khai các dự án nghiên cứu cũng như làm cơ sở khám phá những hành tinh xung quanh. Theo ông, các phi hành gia sẽ thỉnh thoảng mới có mặt tại căn cứ, còn những nhiệm vụ thường trực sẽ do đội ngũ robot được điều khiển, giám sát từ trái đất đảm trách. Vị giám đốc không nêu rõ thời gian dự kiến để hoàn thành căn cứ nhưng cho biết Nga sẽ đưa phi hành gia lên mặt trăng vào năm 2030.

Ông Rogozin cũng nhấn mạnh kế hoạch mới của Nga “có quy mô lớn hơn nhiều” so với chương trình khám phá mặt trăng của Mỹ thập niên 1960 – 1970. Ông cho biết thêm Roscosmos sẽ nghiên cứu khả năng sử dụng đất đá trên mặt trăng để sản xuất gạch bằng công nghệ in 3D, sau đó dùng chính loại gạch này để xây căn cứ. Ngoài ra, nguồn nguyên liệu này cũng có thể được sử dụng để chế tạo thiết bị sửa chữa phi thuyền, trạm không gian thay vì phải chờ đưa thiết bị lên từ trái đất gây nhiều tốn kém. Mặt khác, một trong những sứ mệnh khám phá mặt trăng mà Roscosmos có thể tiến hành trước tiên mang tên Luna 27, hợp tác với Cơ quan Vũ trụ châu Âu. Theo BBC, mục tiêu của dự án là đưa một thiết bị xuống vùng chưa được khám phá ở cực nam mặt trăng nhằm khảo sát đặc điểm vùng này và những tiềm năng khoáng sản.

Trong khi đó, Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) đang phát triển dự án đưa phi hành gia đặt chân trở lại mặt trăng vào cuối thập niên 2020 với mục tiêu hướng tới thành lập căn cứ. Theo tạp chí Newsweek, tỉ phú công nghệ Elon Musk mới đây cũng lên tiếng ủng hộ ý tưởng đặt cơ sở trên mặt trăng và cả sao Hỏa, dự kiến xây dựng vào năm 2025 và 2028. Trong một cuộc phỏng vấn hồi tuần trước, ông chủ của Công ty vũ trụ SpaceX còn cho hay rất thích kế hoạch của Tổng thống Donald Trump về thành lập quân chủng không gian. Theo ông Musk, quân chủng không gian mang “mục đích phòng thủ” nhưng cũng có thể có ích để “mở rộng nền văn minh của chúng ta ra ngoài trái đất”.

“Tôi nghĩ rằng chúng ta nên có căn cứ trên mặt trăng, một căn cứ trên sao Hoả. Sẽ rất tuyệt nếu ý tưởng về một lực lượng không gian được phát triển”, Đài RT dẫn lời tỉ phú Mỹ chia sẻ. Hiện tại, SpaceX đang phát triển tên lửa Big Falcon (BFR) nhằm đưa con người lên sao Hỏa và biến nơi này thành ngôi nhà mới cho loài người. BFR được cấu tạo gồm 2 phần, trong đó phần bên dưới là tên lửa đẩy có thể tái sử dụng, bên trên là phi thuyền có thể đưa 100 người và 150 tấn nhu yếu phẩm lên hành tinh đỏ.

Theo tạp chí Forbes, trên mặt trăng có những mỏ vàng ròng khổng lồ, đồng thời chứa một lượng lớn palladium, niobium, yttrium và dysprosium. Đây đều là những kim loại rất hiếm trên trái đất nhưng đóng vai trò không thể thiếu trong nhiều ngành sản xuất thiết bị điện tử và công nghệ, hiện diện trong vi mạch, xe hơi cho đến tên lửa liên lục địa và vũ khí laser. Đặc biệt, tài nguyên lớn nhất của mặt trăng là ít nhất 1 triệu m3 khí helium-3, nguyên liệu sản xuất điện hạt nhân sạch và an toàn nhất. Helium-3 khá hiếm trên trái đất và được các chuyên gia đánh giá là nguồn năng lượng hoàn hảo có thể thay thế dầu mỏ lẫn khí đốt.

Bên cạnh đó, Hiệp ước Mặt trăng có hiệu lực từ năm 1984 quy định mặt trăng là tài sản chung của nhân loại và phục vụ cho lợi ích của mọi quốc gia. Tuy nhiên mới có 13 nước phê chuẩn hiệp ước. Trong số này không có Ấn Độ, Mỹ, Nga và Trung Quốc.

BẢO VINH