Trong phiên họp thường kỳ đầu tiên của quốc hội Cuba khoá IX hôm qua, Chủ tịch Miguel Diaz-Canel đề xuất danh sách hội đồng bộ trưởng gồm 34 thành viên, không thay đổi nhiều so với nội các dưới thời Chủ tịch Raul Castro. Theo tờ Havana Times, sau khi nhất trí thông qua nội các mới, các đại biểu quốc hội bắt đầu thảo luận về dự thảo hiến pháp trong nỗ lực cải cách bản hiến pháp hiện hành, có hiệu lực từ năm 1976. Dự thảo hiến pháp mới gồm 224 điều khoản, tăng 87 mục so với bản 1976, được soạn thảo bởi Uỷ ban Cải cách hiến pháp do Bí thư thứ nhất Đảng Cộng sản Cuba Raul Castro đứng đầu. Sau khi được quốc hội thông qua, Cuba sẽ tiến hành trưng cầu dân ý về dự thảo.
Đây là một phần trong công cuộc đổi mới sâu rộng của Cuba để phù hợp với hiện thực kinh tế – xã hội thời đại mới. Dự thảo vẫn tái khẳng định “bản chất xã hội chủ nghĩa” của hệ thống chính trị, kinh tế, xã hội Cuba và vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản. Tuy nhiên, văn kiện này bỏ cụm từ về “mục tiêu cuối cùng xây dựng xã hội cộng sản” và xác định mục tiêu xây dựng chủ nghĩa xã hội. “Điều này không có nghĩa là chúng ta từ bỏ lý tưởng của mình. Chúng ta vẫn tin tưởng vào một quốc gia xã hội chủ nghĩa, có chủ quyền, độc lập, thịnh vượng và phát triển bền vững”, truyền thông Cuba dẫn lời Chủ tịch Quốc hội Esteban Lazo khẳng định.
Về nội dung cụ thể, theo tờ Granma, Thư ký Hội đồng Nhà nước Homero Acosta đã trình bày trước quốc hội về các điều khoản mới, bao gồm công nhận quyền sở hữu tư nhân và đầu tư nước ngoài nhằm tạo động lực phát triển kinh tế. Tuy nhiên, về sở hữu tư nhân đối với đất đai, dự thảo duy trì cơ chế quản lý đặc biệt, giới hạn việc chuyển nhượng và cho phép nhà nước được ưu tiên mua lại với giá hợp lý. Bên cạnh đó, chủ tịch không còn là người đứng đầu hội đồng nhà nước và hội đồng bộ trưởng, mà vị trí thủ tướng sẽ được tái thiết lập để dẫn đầu hội đồng bộ trưởng còn chủ tịch quốc hội đứng đầu hội đồng nhà nước theo cơ chế phân quyền mới.
Một nội dung quan trọng khác là điều khoản quy định “hôn nhân là sự kết hợp của hai cá nhân” thay vì “giữa một người đàn ông và một phụ nữ” như hiến pháp 1976. Đây được xem là động thái mở đường cho hôn nhân đồng tính và là thành quả mới của cuộc vận động vì quyền của người đồng tính. Trong đó, một trong những tiếng nói hàng đầu vì quyền của người đồng tính chính là bà Mariela Castro, con gái Bí thư thứ nhất Raul và hiện giữ vị trí Giám đốc Trung tâm giáo dục giới tính quốc gia.
THUỴ MIÊN
