Truyền thông Mỹ cho biết hôm nay (18-12), Tổng thống Donald Trump sẽ lên tiếng nhận xét Trung Quốc về thái độ “xâm lấn kinh tế” khi công bố chiến lược an ninh quốc gia.

Lời nhận định này là dấu hiệu rõ ràng cho thấy chuyện thâm hụt thương mại với Trung Quốc là cái gai mà vị tổng thống tỉ phú rất muốn nhổ hoặc ít nhất phải làm được gì đó cho công chúng Mỹ thấy.

Báo Financial Times cho rằng dù mới thăm Bắc Kinh dài ngày (cách đây 1 tháng) và sau chuyến thăm Mỹ đầy rình rang của Chủ tịch Tập Cận Bình (cách đây 8 tháng), Tổng thống Trump vẫn thấy không hài lòng với cách Bắc Kinh đáp ứng mối ưu tư dài lâu của Mỹ về quan hệ thương mại song phương.

Chiến lược an ninh quốc gia là tài liệu chính thức mà mọi tổng thống Mỹ, từ thời Ronald Reagan, đã phải công bố để dân chúng hiểu về chính sách dài hơi trong nhiệm kỳ của mình.

Theo thông tin mà báo Financial Times nắm được, ông Trump sẽ đưa ra một chính sách mạnh mẽ hơn bất kỳ các chính quyền tiền nhiệm nào của Mỹ đối với Trung Quốc.

Trong thời gian vận động tranh cử năm 2016, tỉ phú Trump đã không ít lần nói về sự bất công trong thương mại với Trung Quốc mà Mỹ là bên bị thiệt thòi. Đến khi lên nắm quyền, ông cũng từng đặt bút ký yêu cầu điều tra về các giao thương với Trung Quốc.

Cũng không ít lần, khi xảy ra các sự vụ liên quan, Bắc Kinh đều nói cứng rằng khi “chiến tranh thương mại nổ ra thì cả hai bên đều thiệt” và Bắc Kinh không ngán đối đầu với Mỹ trong việc làm ăn.

Sau mỗi lần như thế, người ta đều thấy có những điều chỉnh nho nhỏ từ Bắc Kinh. Nhưng đối với ông Trump, như thế vẫn không đủ.

Dường như vì là một doanh nhân và lại tuyên bố vì “nước Mỹ trước tiên” nên Tổng thống Trump chưa ngại làm điều gì mà những người tiền nhiệm thường phải cân lên đặt xuống. Ông rút nước Mỹ khỏi Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) trong 30 giây dù phải khó khăn lắm các nhà đàm phán mới đạt được đến một bộ khung khổng lồ; ông cho đàm phán lại Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA) một cách cương quyết bất chấp những tiếng la ó từ đồng minh sát sườn Canada và Mexico. 

“Đến lúc phải nhìn nhận hiện tượng là một chính trị gia cũng có thể làm đảo lộn cả một khuynh hướng đã định hình trong nhiều thập niên” – Laurence Chandy và Brina Seidel, hai chuyên gia của Viện học giả Brookings, từng phải thừa nhận.

Tổng thống Donald Trump đang tự tin điều hành đất nước theo cách rất riêng

Nhiều chuyên gia thậm chí dự báo rằng chiến tranh thương mại Mỹ – Trung có thể xảy ra trong năm sau và với tính cách của mình, ông Trump chẳng ngại làm việc đó.

Ông cũng đã chỉ cho người Mỹ thấy rằng những thiệt thòi kinh tế của Mỹ trong nhiều năm qua không phải do các ngành công nghiệp Mỹ thiếu tính cạnh tranh mà do những kiểu làm ăn “không đàng hoàng” của các đối tác như bán phá giá, bảo hộ thị trường trong nước…

Ông cũng đã đưa được chính sách giảm thuế cho doanh nghiệp lên đường ray để kéo doanh nghiệp và cùng với đó là công việc trở về lại nước Mỹ.

Chẳng khác ông đã “đổ bêtông nền” cho nước Mỹ để chuẩn bị đối đầu với Trung Quốc trên thương trường mà ông biết sẽ rất khốc liệt, thậm chí cho thế giới.