Người dân truy xuất nguồn gốc khi mua thịt heo tại một siêu thị ở TP.HCM – Ảnh: QUANG ĐỊNH

Vẫn quên “đeo vòng” cho heo

Đêm 30 rạng sáng 31-7 – thời điểm TP.HCM chính thức áp dụng quy định thịt heo vào chợ đầu mối phải có thông tin truy xuất nguồn gốc, tại chợ đầu mối Bình Điền, 100% heo về chợ này không được đeo vòng nhận diện truy xuất nguồn gốc, thịt heo trên xe đều không có dây niêm phong theo đề án quản lý, nhận diện và truy xuất nguồn gốc thịt heo của TP.HCM.

Tổ đề án truy xuất nguồn gốc thịt heo, do Sở Công thương là đầu mối, đã lập biên bản nhắc nhở, nếu 36 xe chở thịt heo tiếp tục vi phạm sẽ bị xử phạt.

Tại chợ Hóc Môn, số xe bị lập biên bản nhắc nhở cũng được ghi nhận khá nhiều. Khâu rơi rụng nhiều lại liên quan đến lực lượng thú y các tỉnh chỉ kiểm tra thông tin mà “quên” kích hoạt vào vòng, dẫn đến các khâu sau không có thông tin để tiếp tục quy trình.

Số này tập trung ở các tỉnh Đồng Nai, Bình Dương, Đắk Nông, Bến Tre…

Ông Nguyễn Ngọc Hoà, Phó giám đốc Sở Công thương TP.HCM, cho biết trong đêm 30 rạng sáng 31-7, TP.HCM tiếp nhận tổng cộng 9.600 con heo, trong đó tiêu thụ ở kênh hiện đại 1.200 con, tại 2 chợ đầu mối 8.400 con.

“Tỉ lệ heo được truy xuất nguồn gốc khi về đến cơ sở giết mổ chỉ còn 21%, tương đương 1.991 con và khi về đến chợ đầu mối chỉ còn 1.205 con, tương đương 13%” – ông Hoà nói.

Theo ông Hòa, 31-7 là ngày đầu bắt buộc truy xuất nguồn gốc heo khi vào chợ đầu mối sau thời gian thí điểm nên tỉ lệ truy xuất được chưa cao.

Lý do quy trình truy xuất phải qua nhiều công đoạn trong khi nhiều người trong chuỗi có tâm lý chờ đợi, chỉ khi cơ quan quản lý làm căng mới tuân thủ.

Hiện nay 85% thịt heo cung ứng cho TP.HCM đến từ các tỉnh khác nên sự hợp tác của các địa phương rất quan trọng.

“Đeo vòng”: tốt cho người mua thịt ở chợ

Theo ông Nguyễn Ngọc Hoà, mục đích chính của truy xuất nguồn gốc heo là kiểm soát lượng thịt heo vào các chợ vì heo bán ở siêu thị, cửa hàng tiện lợi là của các doanh nghiệp có thương hiệu, quy trình kiểm soát chặt chẽ…

Trong khi đó, một số chủ trang trại cho rằng việc TP.HCM bắt buộc 100% heo ngoại tỉnh vào TP phải đeo vòng truy xuất do một đơn vị cung cấp là chưa công bằng.

Lý do là các trang trại cũng tham gia các hệ thống truy xuất nguồn gốc khác nhau, như hệ thống truy xuất nguồn gốc trong tiêu chuẩn Global GAP, của Traceverified…

Mỗi hệ thống có một cách kiểm soát và không nhất thiết phải đeo vòng chân cho heo như hệ thống của Sở Công thương TP.HCM.

Việc buộc người dân và thương lái phải làm theo hệ thống này sẽ ảnh hưởng đến sự cạnh tranh của các doanh nghiệp, thêm chi phí của nhà sản xuất.

Ông Trần Văn Quang, Chi cục trưởng Chi cục Thú y Đồng Nai, lại cho rằng TP.HCM đã chuẩn bị cho việc truy xuất từ cách đây khá lâu, chỉ cần đăng ký tham gia chương trình, đặt mua vòng đeo rồi đeo cho heo trước khi xuất bán cho thương lái là được.

Ông Quang nêu quan điểm: truy xuất nguồn gốc là việc bắt buộc phải làm để đảm bảo an toàn thực phẩm từ chuỗi, tìm ra những cá nhân, đơn vị làm ăn không đàng hoàng nếu xảy ra vấn đề an toàn thực phẩm. TP.HCM là nơi tiêu thụ sản phẩm nên có quyền đặt ra các tiêu chuẩn để đảm bảo nguồn cung cho người dân.

Tuy nhiên, ông Quang cho rằng nếu có thêm những nhà cung cấp hệ thống truy xuất nguồn gốc khác nữa, TP.HCM cần có những điều chỉnh để đáp ứng các nhu cầu sử dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc của người dân.

Chính quyền quyết liệt, thương lái thay đổi Mua bán thịt heo tại chợ đầu mối Bình Điền, Q.8, TP.HCM – Ảnh: QUANG ĐỊNH Trước thông tin TP.HCM chỉ cho heo “đeo vòng” (truy xuất nguồn gốc) vào thành phố, nhiều thương lái cho biết sẽ phải thay đổi. Bà Nguyễn Kim Oanh, một thương lái heo tại chợ đầu mối Hóc Môn, cho biết sáng 31-7 có đến gần 50 xe heo bị cơ quan chức năng TP.HCM giữ lại để kiểm tra truy xuất nguồn gốc, dẫn đến tình trạng ùn ứ kéo dài. Sau đó, cơ quan chức năng đã cho thương lái đưa heo vào trong chợ bán nhưng yêu cầu phải thực hiện nghiêm túc việc truy xuất nguồn gốc heo từ ngày 1-8. “Giờ cơ quan chức năng yêu cầu, chúng tôi thực hiện thôi. Từ nay tôi sẽ chỉ mua heo ở các trang trại nào mà họ có vòng truy xuất” – bà Oanh cho biết.