Trang Axios mới đây đưa tin Tổng thống Donald Trump đang chuẩn bị áp thuế nhập khẩu cao đối với mặt hàng thép nhằm vực dậy ngành công nghiệp trong nước, đồng thời bảo vệ an ninh quốc gia và kinh tế. Hồi tháng 4, Tổng thống Trump viện dẫn khoản 232 trong đạo luật Mở rộng thương mại, ra lệnh cho Bộ Thương mại điều tra về khả năng thép nhập khẩu đang gây đe doạ cho an ninh quốc gia. Nếu kết quả cho thấy mối đe doạ hiện diện, Tổng thống Trump nhiều khả năng sẽ áp đặt mức thuế cao hoặc áp mức trần đối với khối lượng thép nhập khẩu, hoặc cả hai phương án này.
Toà án tối cao Mỹ đã khôi phục lại một phần lệnh cấm nhập cảnh của Tổng thống Mỹ Donald Trump, dẫn đến nguy cơ tái diễn cảnh hỗn loạn tại các sân bay nước này.
Theo Bộ Thương mại Mỹ, ngành công nghiệp thép của nước này đang trong tình trạng khó khăn trong khi lượng thép nhập khẩu chiếm đến 26% thị trường. Tại cuộc họp căng thẳng ở Nhà Trắng hôm 26.6, ý tưởng về thuế được đem ra tranh luận và theo đề xuất của Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross, Mỹ sẽ áp đặt mức thuế đến 20% đối với thép nhập khẩu từ Trung Quốc và một số nước, sau đó có thể mở rộng ra một số loại hàng hóa khác. Theo nguồn tin từ cuộc họp, 22/25 quan chức trong chính quyền có mặt hôm đó phản đối mạnh mẽ “ý tưởng tồi” này vì cho rằng nó sẽ để lại những hậu quả tiêu cực về kinh tế lẫn chính trị. Tuy nhiên, họ không thể lay chuyển được ý định của số ít người còn lại, gồm cả Tổng thống Trump.
Đồng minh thiệt hại
Theo nhận định của giới chuyên gia, kế hoạch của chính quyền Mỹ nếu được thi hành có thể khiến cho giá thép nội địa rẻ hơn nhưng lại gây ra nhiều hậu quả mà chính nước Mỹ phải gánh chịu. Trước hết, việc đặt thuế nhập khẩu thép sẽ khiến giá của mọi loại thiết bị làm từ thép cũng tăng cao, đặc biệt là ngành ô tô. Quan trọng hơn, mức thuế này nhiều khả năng sẽ gây ra sự phản đối và trả đũa từ các nước xuất khẩu thép, kể cả những đồng minh của Mỹ. Một số ý kiến cho rằng chiến tranh thương mại Mỹ – Trung nhiều khả năng sẽ xảy ra nhưng trên thực tế, lượng thép mà Mỹ nhập khẩu từ nước này không lớn như từ những nước khác. Thay vào đó, mức thuế nhiều khả năng sẽ khiến các đồng minh của Mỹ chịu thiệt hại. Số liệu thống kê của Bộ Thương mại Mỹ cho thấy trong năm 2016, Mỹ nhập khẩu thép nhiều nhất từ Canada (khoảng 17%), tiếp theo là các nước như Hàn Quốc, Brazil và một số nước đồng minh tại châu Âu, trong khi Trung Quốc chỉ xếp thứ 10 với khoảng 4%.
Vài nước đồng minh thuộc diện trên đã nổ phát súng cảnh báo. Trong tuần qua, Thủ tướng Canada Justin Trudeau tuyên bố Ottawa là đối tác thương mại và quốc phòng đáng tin cậy của Washington, đồng thời mô tả nhận định cho rằng chuyện nhập khẩu thép đe doạ an ninh Mỹ là điều “ngớ ngẩn”, theo Bloomberg. Mới đây, Uỷ viên Thương mại EU Cecilia Malmstrom cho biết “cực kỳ quan ngại” về nguy cơ Mỹ hạn chế nhập khẩu thép vì động thái này có thể gây tác hại đến người lao động tại châu Âu. “Ngay cả khi không bị nhắm đến thì chúng tôi cũng sẽ chịu những thiệt hại liên quan. Đương nhiên là chúng tôi sẽ trả đũa. Có thể là khiếu nại lên Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) và những điều khác”, bà Malmstrom cảnh báo.