Bộ trưởng quốc phòng Malaysia, ông Datuk Seri Hishammuddin Hussein, cười khi ngồi cạnh Bộ trưởng quốc phòng Nhật Bản Tomomi Inada và Bộ trưởng quốc phòng Hàn quốc Han Min-koo tại diễn đàn an ninh Shangri-la lần thứ 16 ở Singapore ngày 3-6-2017 – Ảnh: AFP

Theo hãng tin AFP, Bộ trưởng quốc phòng Malaysia, ông Hishammuddin Hussein cho biết, lực lượng quân đội 3 nước Malaysia, Philippines và Indonesia sẽ tiến hành tuần tra chung trên vùng biển ngoài khơi của vùng Mindanao nhằm phòng ngừa và trấn áp nguy cơ an ninh từ các phiến quân Hồi giáo và phiến quân thuộc tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).

Hai tuần trước nhóm phiến quân Hồi giáo Maute từng tuyên thệ trung thành với IS đã tấn công thành phố Marawi trên đảo Mindanao ở miền nam Philippines, buộc tổng thống Rodrigo Duterte phải ban hành thiết quân luật trên toàn hòn đảo.

Bộ trưởng quốc phòng Malaysia, ông Hishammuddin Hussein, cho biết các cuộc tuần tra chung ở vùng biển giáp ranh giữa ba nước sẽ triển khai từ ngày 19-6, sau đó một ngày sẽ có thêm tuần tra trên không.

Ông Rodrigo Duterte từng mô tả hành động tấn công của nhóm phiến quân Maute ở thành phố Marawi như là động thái khởi xướng cho một chiến dịch lớn hơn của IS nhằm thiết lập căn cứ của tổ chức này tại Philippines.

Trong khi đó các chuyên gia an ninh cho rằng IS đang có kế hoạch thành lập “một tỉnh” ở đảo miền nam Mindanao của Philippines trong âm mưu lớn hơn của chúng nhằm xây dựng một đế chế ở Đông Nam Á.

Ông Hishammuddin nhắc tới biển Sulu là nơi sẽ diễn ra hoạt động tuần tra chung. Ông nói: “Trong khu vực Đông Nam Á, chúng tôi quyết định ít nhất là ba nước, để tránh bị quy kết là không làm gì cả, ba nước chúng ta sẽ triển khai sáng kiến tiến hành tuần tra chung… những sáng kiến ở biển Sulu”.

Cũng theo Bộ trưởng quốc phòng Malaysia, hai nước Indonesia và Singapore đã tiến hành các đợt tuần tra chung thành công ở vùng eo biển Malacca trong công cuộc chống nạn cướp biển.

Tuy nhiên theo giới phân tích, do vùng biên giới lãnh hải của ba nước này còn có nhiều chỗ hỗng nên việc phát hiện nhất cử nhất động của nhóm phiến quân rất khó khăn.

Chuyên gia phân tích cấp cao Otso Iho thuộc Trung tâm về nổi dậy và khủng bố của HIS Janes cho rằng Mindanao là “vùng chính yếu trong khu vực mà các nhóm phiến quân Hồi giáo vẫn có thể hoạt động tương đối tự do, tổ chức các trại huấn luyện và thường xuyên tiến hành các vụ tấn công”.

Ông Otso Iho nói tiếp: “Mức độ phi luật pháp và thực tế là các lực lượng quân đội chính phủ cũng như các tổ chức khó có thể kiểm soát khiến khu vực này khiến đó là nơi dễ dàng hơn cả cho chúng xưng hùng xưng bá. Đó cũng là khu vực mà phần lớn các tổ chức phến quân ở Đông Nam Á từng tuyên thệ trung thành với IS đặt căn cứ”.

Cũng tại diễn đàn Đối thoại Shangri-la, ông Hishammuddin và các bộ trưởng quốc phòng khác nêu cảnh báo về những nguy cơ hồi hương của các phiến quân Đông Nam Á đã từng tới Iraq và Syria đầu quân cho IS.

Ông Hishammuddin nói: “Điều đó làm dấy lên xu hướng đáng lo ngại là lúc này khu vực châu Á – Thái Bình Dương đang phải đối mặt với nguy cơ tấn công của IS”. Ông cho rằng nguy cơ này là “thực tiễn và đa chiều, hoặc từ nhóm chiến binh hồi hương, từ các chi nhánh của IS trong khu vực hoặc đáng lo hơn nữa là từ những thành phần cực đoan hành động đơn lẻ tự phát”.