Tỉ phú bỏ trốn gây chấn động Trung Quốc

Chính quyền Trung Quốc yêu cầu Interpol truy lùng tỉ phú Quách Văn Quý giữa lúc ông này doạ tố cáo các nghi án tham nhũng liên quan người nhà quan chức cấp cao.

Nhân vật Mã Kiến (phải) trong clip được đăng tải và tỉ phú Quách Văn QuýẢNH: CHỤP TỪ CLIP

Tỉ phú Quách Văn Quý, còn có tên là Miles Kwok, trở thành một trong những cái tên “nóng” nhất những ngày qua khi truyền thông thế giới liên tục đưa tin về diễn biến quanh việc ông này tố cáo tham nhũng liên quan đến quan chức cấp cao ở Trung Quốc, dù ông đang ngụ tại Mỹ. Trong diễn biến mới nhất, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho hay Tổ chức Cảnh sát hình sự quốc tế (Interpol) đã phát “cảnh báo đỏ” truy lùng ông trùm bất động sản 50 tuổi này trên phạm vi toàn cầu.

“Bom hạt nhân”

Trung Quốc siết quy định kê khai tài sản

Trung Quốc vừa ban hành quy định bắt buộc quan chức cấp huyện trở lên kê khai thêm nhiều thông tin khác ngoài tài sản cá nhân, nhằm minh bạch tài sản. Theo Tân Hoa xã, quy định này do Văn phòng Quốc vụ viện và Văn phòng Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc ban hành nhằm phòng chống tham nhũng. Theo đó, các quan chức còn phải kê khai về tình trạng hôn nhân, các chuyến đi nước ngoài, lý lịch tư pháp, tiền lương và các khoản thu nhập khác, tài sản gia đình, cổ phiếu, quỹ, bảo hiểm và các khoản đầu tư. Quy định mới cũng đưa ra quy trình cụ thể và tăng tỷ lệ các trường hợp được xác minh ngẫu nhiên cũng như biện pháp xử phạt hành vi khai man và che giấu tài sản.

Tờ South China Morning Post hôm qua 20.4 đưa tin ông Quách bị cáo buộc đưa hối lộ cho cựu Thứ trưởng Bộ An ninh quốc gia Mã Kiến 60 triệu nhân dân tệ (198 tỉ đồng) trong những phi vụ làm ăn vào khoảng năm 2010. Ông Mã, từng phụ trách mảng phản gián, đã bị khai trừ khỏi Đảng Cộng sản Trung Quốc vào tháng 12 năm ngoái và bị kết tội nhận hối lộ.

Ngược lại, ông Quách cũng cáo buộc người nhà một số quan chức cấp cao của Trung Quốc tham nhũng và liên tục phát biểu với truyền thông về các cáo buộc này trong những năm qua. Một số nguồn tin cho rằng tỉ phú này rời Trung Quốc từ năm 2013 trước khi bị cơ quan chức năng truy nã vào năm 2014. Do cảnh báo đỏ của Interpol không phải là lệnh bắt, đồng thời Trung Quốc và Mỹ cũng chưa ký thoả thuận về dẫn độ, nên tỉ phú này vẫn đang ở căn hộ penthouse trị giá 67,5 triệu USD của mình tại Manhattan (TP.New York) và còn tham gia chương trình truyền hình trực tiếp với Đài VOA ngay tại nhà hôm 19.4.

Trong buổi trực tiếp, ông Quách bác bỏ cáo buộc đưa hối lộ và nói rằng mình không còn là công dân Trung Quốc, đồng thời đang sở hữu hộ chiếu được cấp bởi 11 nước khác. Ông Quách cũng cho biết mình là thành viên CLB Mar-a-Lago tại Florida của Tổng thống Mỹ Donald Trump và thường xuyên liên lạc với các nhân viên FBI, cũng như không lo lắng về việc có thể bị bắt. Ông tự nhận tài sản của mình trị giá khoảng 17,4 tỉ USD, gồm tài sản các công ty do gia đình điều hành.

Đài VOA trước đó thông báo cuộc trao đổi sẽ diễn ra trong 3 giờ và ông Quách sẽ tung “quả bom hạt nhân” về thông tin tham nhũng ở Trung Quốc. Tuy nhiên, cuộc phỏng vấn đột ngột bị dừng sau khi diễn ra khoảng 1 giờ 15 phút, khiến cư dân mạng xôn xao với nhiều phỏng đoán. The New York Times dẫn lời một lãnh đạo tại VOA nói rằng chính phủ Trung Quốc gây áp lực buộc dừng buổi phỏng vấn. Trước đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã triệu tập phóng viên Bill Ide của VOA thường trú tại Bắc Kinh để nói rằng buổi phỏng vấn sẽ là sự can thiệp nội bộ vào Trung Quốc và có thể ảnh hưởng đến việc gia hạn thị thực của các phóng viên.

Bảo kê chính trị

Trong khi đó, tại Trung Quốc, chính quyền được cho là đã tiến hành một chiến dịch truyền thông bất thường nhằm vào ông Quách tối 19.4. Theo South China Morning Post, giới chức nước này sử dụng mọi kênh thông tin, kể cả các kênh bị chặn tại Trung Quốc, để tung tin về các mối liên hệ ám muội của ông này với các quan chức đỡ đầu.

Chưa đầy một giờ sau khi VOA bắt đầu buổi phỏng vấn, tờ The Beijing News đăng một phóng sự điều tra về quá khứ của ông Quách với chi tiết về sự nghiệp kinh doanh và các thoả thuận đáng ngờ. Phần gây ngạc nhiên nhất là đoạn clip quay cảnh người được cho là ông Mã Kiến khai báo việc dùng quyền hành để giúp tỉ phú này ra sao. Chẳng hạn, khi ông Quách muốn loại bỏ một đối thủ kinh doanh, ông Mã sẽ giúp tống người này vào tù; khi nhà tỉ phú muốn mua một công ty chứng khoán, cơ quan an ninh thuộc quyền ông Mã sẽ liên hệ với bên bán để “khuyên” họ hợp tác; và khi một nhà báo viết bài “tiêu cực” về ông Quách, cơ quan của ông Mã sẽ đe doạ nhà báo này.

Tờ The Sydney Morning Herald ngày 20.4 dẫn lời ông Trịnh Tả Phu, doanh nhân Trung Quốc hiện sống ở Melbourne, thậm chí cáo buộc ông Quách là một nhân vật “xã hội đen” có tầm cỡ ở Trung Quốc và từng cử người đe dọa ông. Ông Trịnh nói rằng mình đã cung cấp mọi thông tin về ông Quách cho chính quyền Trung Quốc suốt 4 năm qua và khẳng định sẽ về nước cung cấp thêm chứng cứ khi cảm thấy không bị đe dọa bởi mạng lưới xã hội đen của ông Quách ở đây.

Trong khi đó, ông Quách cũng đáp trả thông tin Trung Quốc yêu cầu Interpol phát cảnh báo truy lùng mình. “Đây mới chỉ là bắt đầu thôi”, ông viết trên tài khoản Twitter cá nhân. AP dẫn lời ông Quách cho rằng cảnh báo của Interpol chỉ là “lời hù dọa vô nghĩa”. “Tất cả đều là dối trá và đe doạ. Điều đó cho thấy họ đang sợ tôi tiết lộ thông tin bùng nổ. Đừng lo, như thế càng tốt”, ông này nói.

Khánh An