Loạn giá, loạn thương hiệu, loạn chất lượng… là điều có thể nhận thấy trên thị trường pin dự phòng, thiết bị điện tử không dây xuất xứ từ Trung Quốc.
Tai hoạ cháy nổ pin sạc: Loạn nhãn hiệu xuất xứ Trung Quốc
Loạn giá, loạn thương hiệu, loạn chất lượng… là điều có thể nhận thấy trên thị trường pin dự phòng, thiết bị điện tử không dây xuất xứ từ Trung Quốc.
Một vòng qua rất nhiều cửa hàng bán máy tính, điện thoại di động, thiết bị công nghệ thông tin cũng như các trung tâm mua sắm điện, điện gia dụng tại TP.HCM, những sản phẩm di động không dây chiếm phần lớn. Từ điện thoại di động và máy tính xách tay, máy tính bảng đến pin sạc dự phòng để sử dụng kèm cho các loại sản phẩm này. Tiếp sau đó là các loại loa di động, loa không dây bluetooth, micro hát karaoke… cũng đều sử dụng pin lithium.
Hàng loạt vụ cháy nổ ở nhiều sản phẩm khác nhau trong thời gian qua nguyên nhân đa số đều xuất phát từ pin sạc.
An toàn từ… miệng người bán
Để cạnh tranh, các cơ sở sản xuất, các hãng đều cố gắng đưa giá thấp nhất. Bù lại, họ sẽ giảm chất lượng linh phụ kiện, giảm bớt các bo mạch đảm bảo an toàn cho các thiết bị điện, điện tử như pin. Vì vậy tuổi thọ các sản phẩm đó tất nhiên sẽ ngắn và còn tồn tại nguy cơ dễ cháy nổ trong quá trình sử dụng
Ông Hải, chủ một cửa hàng chuyên bán linh kiện điện thoại và máy tính
Chỉ riêng loại pin sạc đang có rất nhiều chủng loại, nhãn hiệu và giá cả khác nhau, từ 60.000 đồng đến gần 1,5 triệu đồng/cái. Theo lời giới thiệu của nhân viên bán hàng tại cửa hàng vi tính nằm trên đường Nguyễn Thị Minh Khai (Q.1, TP.HCM), giá khác biệt do thương hiệu. Ví dụ một pin sạc dự phòng Sony giá 999.000 đồng có dung lượng 10.000 mAh trong khi loại pin sạc P. cùng dung lượng chỉ 359.000 đồng.
Thương hiệu khác nhau, giá khác nhau là điều dễ hiểu. Điều đáng nói là đang tồn tại nhiều sản phẩm có cùng thương hiệu nhưng giá khác nhau một trời một vực. Đưa cho khách cục pin hiệu Ph., dung lượng 12.000 mAh, ngoài hộp giấy đựng cục pin sạc và sợi dây cắm của sản phẩm, bên trong không có bất kỳ thông tin nào, ông Tuấn, cửa hàng bán pin sạc dự phòng trên đường Bãi Sậy (Q.6, TP.HCM) ra giá 185.000 đồng “bảo đảm đã giảm một nửa giá do thị trường sau tết yếu”. “Bảo hành 1 tháng trên phiếu bán hàng luôn, không có phiếu bảo hành riêng đâu. Nhưng nếu có lỗi kỹ thuật cứ mang đến đây chúng tôi sẽ đổi cho khách. Nếu mua sỉ trên 30 sản phẩm, sẽ có giá thấp hơn nữa”, ông Tuấn cam kết. Trong khi sản phẩm cùng thương hiệu này, trên một trang bán hàng chính hãng của Ph. là 890.000 đồng, bảo hành 12 tháng.
Tương tự, tại cửa hàng trên đường Cách Mạng Tháng 8 (Q.Tân Bình, TP.HCM), pin sạc dự phòng gắn mác S. nổi tiếng có dung lượng đến 25.000 mAh, bán giá 188.000 đồng/cái, bảo hành 14 ngày. Trong khi cùng thương hiệu này trên một trang bán hàng trực tuyến, cục pin được bán với giá từ 590.000 – 950.000 đồng/cái.
Không chỉ các loại pin sạc dự phòng, thị trường điện tử gia dụng hiện đang tràn ngập sản phẩm không dây như máy khoan, máy hút bụi, tông đơ cắt tóc… Chị Thanh (Q.7, TP.HCM) đang tìm mua robot hút bụi tự động thấy bối rối vì có quá nhiều thương hiệu và mức giá bán cho một sản phẩm gia dụng có tính chất cao cấp này. “Tôi được giới thiệu các nhãn hàng với mức giá từ 300.000 – 7,6 triệu đồng/chiếc. Đây là hàng thuộc dạng mới trên thị trường, muốn mua cứ ngại bị giả. Ví dụ như một máy hút bụi Li., có cửa hàng báo giá 4,2 triệu đồng nhưng có nơi chỉ 1,7 triệu đồng cùng công suất”, chị Thanh nói.
Trên thị trường đang xuất hiện loại micro tích hợp tính năng karaoke di động được rất nhiều người đam mê ca hát ưa chuộng mua về sử dụng.
Không ai kiểm soát đầu vào
“Rừng” tông đơ dùng pin sạc
Tương tự, chiếc tông đơ dùng để cắt tóc cho trẻ em, theo chị Trang (Trang Salon, Lạc Long Quân, Tân Bình, TP.HCM) có quá nhiều sản phẩm khiến người mua như lạc vào rừng. “Cắt tóc cho con nít, điều cần nhất là phải an toàn. Nhưng nói thật, an toàn đều phó mặc cho người bán. Họ bảo hàng này tốt, mình tin thì mua thôi chứ làm sao biết chất lượng pin bên trong thế nào. Tất cả đều là hàng Trung Quốc mà. Cái tông đơ hiệu Wa. có giá đến 700.000 đồng cũng sản xuất tại Trung Quốc, hiệu Ke. chỉ 130.000 đồng cũng hàng Trung Quốc. Người bán nào cũng nói hàng này tốt, an toàn, hàng bán chạy và đôi khi hàng giá đắt chưa chắc là hàng tốt… Biết sao được mà chọn”, chị Trang ngán ngẩm
Có thể nhận thấy, hầu hết các sản phẩm từ điện thoại di động đến máy tính, các loại loa di động hay phổ biến là pin sạc dự phòng đều có xuất xứ từ Trung Quốc dù được sản xuất ở các công ty khác nhau.
Ông Hải, chủ một cửa hàng chuyên bán linh kiện điện thoại và máy tính tại TP.HCM chuyên nhập hàng từ Trung Quốc, cho biết có thể tìm mua bất cứ sản phẩm gì, thương hiệu nào ở Trung Quốc. Các cơ sở sản xuất còn khẳng định, họ có thể đáp ứng tất cả các mức giá mong muốn của khách. Đặc biệt, nếu mua số lượng lớn, giá chỉ bằng 1/10 giá chính hãng. Ông Hải tiết lộ: “Bán một cái điện thoại di động giá trị cao nhưng mức lời thật sự không cao trong khi chỉ cần bán những sản phẩm có giá trị nhỏ như pin sạc dự phòng, tai nghe… phần lợi đút túi lớn hơn nhiều. Để cạnh tranh, các cơ sở sản xuất, các hãng đều cố gắng đưa giá thấp nhất. Bù lại, họ sẽ giảm chất lượng linh phụ kiện, giảm bớt các bo mạch đảm bảo an toàn cho các thiết bị điện, điện tử như pin. Vì vậy tuổi thọ các sản phẩm đó tất nhiên sẽ ngắn và còn tồn tại nguy cơ dễ cháy nổ trong quá trình sử dụng”.
Ông Hải thừa nhận những mẫu pin dự phòng không rõ nguồn gốc đang bán tràn lan trên thị trường đa số là hàng có xuất xứ từ Trung Quốc, được sản xuất đại trà với số lượng rất lớn nhưng không hề qua một bước kiểm định chất lượng nào.
“Sản phẩm được bán với giá quá rẻ như vậy thì các thiết bị như lõi pin, bảng mạch, dòng điện nạp và xả khó đạt chuẩn châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc. Không bảo đảm chất lượng thì thiết bị được nạp điện này chóng hỏng hơn thôi bởi cường độ dòng điện đi vào không đủ mức cho phép hoặc không đều. Nhẹ thì ảnh hưởng tuổi thọ thiết bị, nặng thì gây cháy nổ như nhiều trường hợp trên thị trường thiết bị không dây tại VN gặp phải trong thời gian qua”, ông nói thêm.
Micro hát karaoke… bỗng dưng cháy nổ
Từ Pháp, chuyên gia năng lượng, TS Khương Quang Đồng cho biết: “Thị trường Pháp nói riêng và thị trường Âu châu nói chung không ai bàn đến chất lượng pin dự phòng hay sản phẩm không dây cả. Bởi việc kiểm soát đầu vào sản phẩm này trước khi tung ra thị trường rất khắt khe rồi. Ở đây, sản phẩm pin của Pháp, Đức, Nhật được người tiêu dùng chọn lựa cho dù giá cao gấp 10 lần nếu mua hàng tương tự tại VN. Người tiêu dùng chuộng thương hiệu nào thì mua hàng đó thôi, còn hàng trôi nổi tuyệt đối không được bán, bởi nó liên quan đến sự an toàn, tính mạng của người sử dụng”. Cũng theo chuyên gia này, việc sử dụng sản phẩm không dây là điều tất yếu và là xu hướng bắt buộc phải có bởi nó tiện lợi nhiều. Trong tương lai, từ ô tô đến máy bay cũng dùng pin thay vì dùng nhiên liệu. Tuy nhiên, thị trường Âu châu rất khắt khe với những hàng điện tử có xuất xứ từ Trung Quốc.