Doanh nghiệp phải mất thêm thời gian chờ đợi để hoàn tất việc kê khai cũng như nộp phí hạ tầng cảng biển tại TP Hải Phòng – Ảnh: TIẾN THẮNG

Điều mà nhiều doanh nghiệp (DN) bức xúc nhất là chỉ được thông báo chủ trương thu phí này trước một ngày, không được tham vấn ý kiến và bị đặt trong thế đã rồi.

Để phục vụ DN tốt hơn?

Trao đổi với Tuổi Trẻ về phản ứng của DN liên quan đến việc tăng phí cảng biển, ông Lê Thanh Sơn – phó chủ tịch UBND TP Hải Phòng – cho rằng việc triển khai thu phí hạ tầng cảng biển trên địa bàn là đúng Luật phí và lệ phí cũng như hướng dẫn của Bộ Tài chính.

Theo ông Sơn, hệ thống hạ tầng sau cảng của TP Hải Phòng đang cần rất nhiều vốn để đầu tư nâng cấp nhằm phục vụ tốt hơn cho việc lưu thông hàng hoá của DN.

Ông Sơn cho biết ước tính việc triển khai thu thêm loại phí này chỉ đáp ứng được khoảng 1/3 nguồn vốn để có thể nâng cấp những cơ sở hạ tầng này. Khi triển khai thu phí mới chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến việc thông quan hàng hoá, nhưng ưu tiên hàng đầu vẫn là đảm bảo việc thông quan, không để xảy ra tình trạng ách tắc hàng chỉ vì việc nộp phí.

Ông Sơn cũng cho rằng việc thu hút đầu tư không chỉ đơn thuần ở câu chuyện tăng giảm phí mà còn liên quan đến nhiều các chính sách khác.

“Khoản tiền phí này sẽ là nguồn dùng để đầu tư nâng cấp hệ thống đường giao thông, hạ tầng xung quanh cảng, giúp các DN tiết kiệm được thời gian lưu thông hàng hoá bởi cơ sở hạ tầng hiện đại, khang trang thuận tiện” – ông Sơn nói.

Theo bà Lê Thị Thu Hương – phó giám đốc Sở Tài chính TP Hải Phòng, việc thu phí đã có dự thảo và xin ý kiến của DN trước khi trình HĐND TP duyệt. Kết quả khảo sát cho thấy các DN chỉ còn ý kiến ở việc thu phí đối với hàng rời, với những loại hàng hoá khác đã được 95% DN đồng thuận(?).

Tuy nhiên, nhiều DN khẳng định đã bị cơ quan chức năng Hải Phòng đặt vào thế đã rồi đối với chuyện thu phí. Giám đốc một DN cho biết sau khi được mời đến làm việc vào ngày 31-12-2016, các DN mới tá hỏa khi TP Hải Phòng thông báo về việc triển khai thu phí mới từ ngày… 1-1-2017.

“Lẽ ra phải mời các DN xuất nhập khẩu để lấy ý kiến, cùng thống nhất trước khi triển khai để tránh gây bức xúc” – giám đốc một DN nói.

Kiến nghị Hải Phòng xem xét lại

Trong khi đó, ghi nhận của chúng tôi tại một số điểm thu phí trên địa bàn TP Hải Phòng cho thấy sau khi việc thu phí hạ tầng cảng biển được địa phương này triển khai, DN phải mất trung bình từ 1-2 giờ mới có thể hoàn tất thủ tục kê khai và nộp tiền.

Anh T.V.B. (đại diện Công ty CP Châu Á) khai tờ khai phí cho biết có hai bản kê khai giống nhau nhưng vẫn phải viết bằng tay chứ không được in giấy than nên khá mất thời gian.

Theo anh B., trước đây chỉ cần đến cơ quan hải quan làm thủ tục thông quan là xong, nhưng nay phải thêm khoản đi kê khai nộp phí mới, thường mất gần một tiếng nếu lượng DN đến làm thủ tục không nhiều.

Một DN xuất nhập khẩu khác trên địa bàn cũng bức xúc cho rằng việc triển khai thu phí mới này còn tạo áp lực, gây bất bình lớn hơn cả các trạm thu phí BOT trên đường.

“DN lập trạm BOT thu phí dù gây bức xúc nhưng dù sao cũng nhìn thấy được công trình đã hoàn tất đầu tư và đưa vào sử dụng. Trong khi đó, TP Hải Phòng lại đi thu tiền trước rồi mới làm là quá vô lý, bởi DN chưa biết bao giờ được hưởng những tiện ích từ nâng cấp hạ tầng” – vị này bức xúc.

Ông Nguyễn Sơn – phó chủ tịch kiêm trưởng đại diện văn phòng khu vực phía Bắc của Hiệp hội Bông sợi Việt Nam (VCOSA) – cho rằng “khoản phí mới này không chỉ gây tốn kém, làm ảnh hưởng đến môi trường đầu tư mà còn đi ngược lại với chỉ đạo của Thủ tướng về hỗ trợ DN, tạo môi trường đầu tư thông thoáng”, đồng thời cho biết VCOSA đã có văn bản kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo TP Hải Phòng xem xét lại việc triển khai thu phí này.

“Tại hội nghị triển khai việc thu phí này, nhiều hiệp hội ngành nghề và DN đã phản ứng về mức thu quá cao, không có căn cứ thực tế… nhưng không hiểu sao vẫn được triển khai ngay, gây bức xúc cho các DN” – ông Sơn nói.