Tổng thống Hàn Quốc bị đình chỉ quyền lãnh đạo

Tổng thống Park Geun-hye đã bị đình chỉ quyền lãnh đạo sau khi quốc hội thông qua kiến nghị luận tội bà về vụ bê bối liên quan người bạn thân.

Bà Park Geun-hye và ông Hwang Kyo-ahn đến dự cuộc họp nội các khẩn cấp tối 9.12AFP

Kiến nghị luận tội được thông qua vào chiều 9.12, sau khi có tới 234 nghị sĩ trong quốc hội 300 ghế của Hàn Quốc bỏ phiếu ủng hộ, vượt xa yêu cầu tối thiểu 200 phiếu, theo Yonhap.

Diễn biến này khiến Tổng thống Park tạm thời mất quyền lãnh đạo đất nước cho đến khi Toà án hiến pháp công bố kết quả xem xét kiến nghị và phán quyết có chính thúc phế truất bà hay không. Quá trình này dự kiến kéo dài tối đa 180 ngày. Hồi năm 2004, toà mất 63 ngày để xem xét và sau đó bác bỏ kiến nghị luận tội Tổng thống Roh Moo-hyun về cáo buộc vận động bầu cử trái phép. Giới chuyên gia nhận định quyết định cuối cùng khó có thể đưa ra trước tháng 3 vì tính phức tạp của vụ bê bối. Trước mắt, Thủ tướng Hàn Quốc Hwang Kyo-ahn sẽ giữ vai trò tổng thống tạm quyền.

Sau khi quốc hội thông qua kiến nghị luận tội, bà Park lên tiếng xin lỗi vì đã “đẩy quốc gia vào tình trạng hỗn loạn” đồng thời kêu gọi chính phủ giữ vững tinh thần, tập trung giải quyết các vấn đề cấp bách về kinh tế và an ninh. Đây là lần thứ tư bà Park lên tiếng xin lỗi kể từ khi vụ bê bối bùng nổ hồi tháng 10.

Yonhap dẫn kết quả thăm dò công bố hôm qua cho thấy tỷ lệ ủng hộ bà Park vẫn ở mức thấp kỷ lục 5%, dù có cải thiện nhẹ so với mức 4% trước đó. Khảo sát còn cho thấy có tới 81% số người được hỏi ủng hộ luận tội bà Park. Giáo sư Kang Dong-wan tại Đại học Dong-A ở Hàn Quốc nhận định việc nhiều thành viên trong đảng cầm quyền của bà Park bất ngờ bỏ phiếu ủng hộ kiến nghị luận tội có thể là kết quả của những cuộc đại biểu tình phản đối nhà lãnh đạo trong nhiều tuần qua.

Tòa án hiến pháp xem xét kiến nghị luận tội bà Park có 9 thẩm phán. Trong đó, nếu có 6 người thông qua kiến nghị luận tội, tổng thống sẽ bị phế truất và Hàn Quốc sẽ có 60 ngày để chọn người kế nhiệm thông qua bầu cử sớm. Trong trường hợp dưới 6 thẩm phán ủng hộ kiến nghị, bà Park sẽ nắm quyền trở lại. Một số cựu thẩm phán của Toà án hiến pháp nhận định làn sóng phản đối bà Park đang rất áp đảo nên rất có khả năng kiến nghị luận tội sẽ được phê chuẩn. Trước đó, nữ tổng thống đã tỏ ý có thể từ chức vào tháng 4.2017.

Bà Park nhậm chức hồi tháng 2.2013, trở thành nữ nguyên thủ đầu tiên của Hàn Quốc và nhiệm kỳ 5 năm đầy đủ của bà sẽ kết thúc vào cuối tháng 2.2018. Nhà lãnh đạo này 2 lần được tạp chí Forbes xếp thứ 11 trong danh sách 100 phụ nữ quyền lực nhất thế giới vào các năm 2013 và 2014. Trong thời gian qua, tổng thống được đánh giá cao vì cách phản ứng quyết liệt và nhanh chóng với các động thái của CHDCND Triều Tiên. Tuy nhiên, bà cũng bị chỉ trích vì kinh tế chưa có dấu hiệu cải thiện cũng như phản ứng bị cho là chậm chạp trong thảm hoạ chìm phà Sewol năm 2014.

Hàn Quốc đề phòng Triều Tiên

Ngày 9.12, nhiều bộ ngành Hàn Quốc tiến hành họp khẩn cấp sau khi Tổng thống Park Geun-hye bị đình chỉ. Trong đó, Bộ trưởng Quốc phòng Han Min-koo yêu cầu quân đội đề cao cảnh giác trước nguy cơ CHDCND Triều Tiên có hành động. “Miền Bắc có thể gia tăng căng thẳng nhằm làm trầm trọng hơn khủng hoảng chính trị ở Hàn Quốc và thử nghiệm cách phản ứng của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump”, Yonhap dẫn lời ông Han phát biểu. Cùng ngày, Thủ tướng kiêm Tổng thống tạm quyền Hwang Kyo-ahn cũng nói quân đội cần tập trung ứng phó bất cứ “sự khiêu khích nào” trong thời điểm bất định về chính trị.

Mặt khác, theo giới quan sát, những diễn biến mới càng gây thêm thách thức cho Hàn Quốc trong bối cảnh nước này đang gặp nhiều khó khăn về ngoại giao và an ninh. Quan hệ với Trung Quốc đang trắc trở vì vấn đề Mỹ triển khai hệ thống phòng thủ THAAD tại Hàn Quốc cũng như các mâu thuẫn trên biển. Bên cạnh đó, ông Donald Trump đã tỏ dấu hiệu sẽ giảm bớt cam kết an ninh với các đồng minh châu Á. Trước mắt, các chuyên gia nhận định hội nghị thượng đỉnh Nhật Bản – Hàn Quốc – Trung Quốc dự kiến diễn ra vào tháng này tại Tokyo chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng.

Văn Khoa