Thượng nghị sĩ Leila De Lima – Ảnh: CNN

Theo CNN, quyết định này đã đặt dấu chấm hết cho những yêu cầu phải điều tra về việc hơn 1.000 người đã bị giết chết trong chiến dịch truy quét tội phạm ma tuý kể từ khi ông Duterte lên nắm quyền vào tháng 6-2016.

Theo số liệu thống kê tính tới ngày 20-9 năm nay, chiến dịch truy quét tội phạm ma tuý của ông Duterte đã giết chết 1.167 đối tượng, bắt giữ 18.064 đối tượng.

Chiến dịch cũng đã tiến hành 1.077.582 đợt khám xét tại nhà. Trong đó có 53.105 đối tượng buôn bán ma tuý ra đầu thú và 662.594 con nghiện tự nguyện trình báo chính quyền.

Thượng nghị sĩ Leila De Lima, chủ tịch Uỷ ban thượng viện điều tra các vụ giết người không qua xét xử liên quan tới chiến dịch truy quét tội phạm ma tuý của tổng thống Duterte, cũng là người chỉ trích ông gay gắt nhất về chiến dịch này.

Tháng 9 năm nay bà De Lima đã mời nhân chứng Edgar Matobato, một người tự nhận là cựu thành viên của “biệt đội tử thần” tại thành phố Davao, nơi ông Duterte làm thị trưởng trong hơn 2 thập kỷ, ra tố cáo trước toà.

Ông Matobato khai rằng biệt đội của ông đã nhận lệnh trực tiếp của ông Duterte và con trai ông để loại bỏ các nghi phạm ma tuý cũng như những người phản đối chiến dịch tiêu diệt tội phạm của ông Duterte.

Tuy nhiên văn phòng tổng thống Duterte đã bác bỏ những cáo buộc của nhân chứng Matobato, đồng thời ông Matobato cũng bị cơ quan chức năng từ chối bảo vệ nhân chứng.

Tiếp đó ngày 20-9 những người ủng hộ ông Duterte đã phế truất bà De Lima khỏi chức chủ tịch Uỷ ban điều tra của thượng viện và thay vào đó là thượng nghị sĩ Richard Gordon.

Ông Gordon đã bác bỏ mọi lời khai của nhân chứng và nói nó không đáng tin cậy. Ngày 13-10 ông tuyên bố uỷ ban điều tra của thượng viện sẽ không tiếp tục thảo luận về các vụ giết người không qua xét xử nữa, nhưng sẽ ra văn bản thông cáo về vấn đề này ngày 17-10.

Khi ủy ban điều tra triệu tập lại, họ sẽ chỉ tập trung vào các biện pháp chống tội phạm ma túy, trong đó có việc áp dụng án tử hình với những kẻ buôn bán ma tuý bị kết án. Bà De Lima phản đối quyết định của ông Gordon, tuy nhiên phản đối của bà bị bác bỏ.

Cùng với đó Hạ viện Philippines với phần đông là các đồng minh của ông Duterte lại mở cuộc điều tra về những cáo buộc nói bà De Lima đã tham nhũng trong thời gian làm việc tại Bộ tư pháp.

Đầu tuần này, một tổ chức có tên là Các tình nguyện viên chống tội phạm và tham nhũng (VACC) đã đệ đơn tố cáo bà De Lima, nói bà đã nhận tiền lo lót của các trùm ma tuý, cho phép họ có thể tiếp tục điều hành các hoạt động phi pháp ngay ở trong tù.

Bà De Lima bác bỏ những cáo buộc, nói đó là những “chứng cứ bịa đặt” mà những người ủng hộ ông Duterte thêu dệt ra để chống lại bà.