Dự án hoàn thành vẫn chưa huy động đủ vốn
Dự án BOT Phước Tượng Phú Gia, dù đã hoàn thành và đưa vào sử dụng, song nhà đầu tư vẫn chưa huy động hết vốn chủ sở hữu lẫn vốn vay khiến nhà thầu bị nợ tiền.
Dự án hoàn thành vẫn chưa huy động đủ vốn
Dự án BOT Phước Tượng Phú Gia, dù đã hoàn thành và đưa vào sử dụng, song nhà đầu tư vẫn chưa huy động hết vốn chủ sở hữu lẫn vốn vay khiến nhà thầu bị nợ tiền.
Đó là một trong nhiều sai sót vừa được Kiểm toán Nhà nước (KTNN) đưa ra tại thông báo kết luận kết quả kiểm toán dự án đầu tư xây dựng công trình hầm đường bộ Phước Tượng và Phú Gia trên QL1A (thuộc tỉnh Thừa Thiên-Huế).
“Tay không bắt giặc”
Tại thời điểm kiểm toán (tháng 3.2016), công trình đã thông xe, đưa vào khai thác được hơn 3 tháng song vẫn chậm tiến độ gần 1 năm so với kế hoạch ban đầu mà Bộ GTVT đặt ra là trước 31.12.2014. Đây cũng chính là dự án từng bị ông Đinh La Thăng khi còn là Bộ trưởng GTVT liên tục đốc thúc về tiến độ và cảnh báo về tình trạng “tay không bắt giặc” khi thăm công trường vào năm 2014.
Thông báo kết luận mới đây của KTNN một lần nữa cho thấy tình trạng “tay không bắt giặc” không chỉ là nguy cơ mà đã thành sự thật. Cụ thể, tại thời điểm tháng 4.2014, tức gần 1 năm sau ngày khởi công, nhà đầu tư là Công ty Hưng Phát mới huy động được
32% vốn chủ sở hữu, với mức 36,8 tỉ đồng trong khi hợp đồng tín dụng tài trợ vốn với ngân hàng cũng chưa được nhà đầu tư thu xếp xong. Cho đến hết năm 2015, tức là khi công trình đã được đưa vào khai thác, vốn chủ sở hữu mới chỉ đạt 71% và tổng vốn để thực hiện dự án chỉ ở mức 77,6%. Việc huy động vốn chậm trễ của nhà đầu tư dẫn đến tình trạng nợ chi phí xây dựng với các nhà thầu.
Đặc biệt, theo KTNN, phương pháp tính doanh thu do tư vấn lập chưa tuân thủ quyết định phê duyệt dự án. Cùng với đó, thời điểm xác định doanh thu lại được lấy số liệu tính toán của năm 2013 được nội suy từ việc đếm xe của Tổng cục Đường bộ VN thực hiện 4 năm trước đó khiến số doanh thu thấp hơn nhiều so với thực tế, dẫn đến việc nhà đầu tư được hưởng chênh lệch doanh thu lớn hơn nhiều so với số được “chốt” trong hợp đồng BOT. Sai sót
này đã được KTNN quy trách nhiệm cho đơn vị tư vấn là Tổng công ty tư vấn thiết kế GTVT và Ban Quản lý dự án 4 trong việc thẩm định phương án.
Để tránh xảy ra nguy cơ thất thoát, KTNN cũng đề nghị Bộ GTVT trước khi cho phép nhà đầu tư tiến hành thu phí phải tiến hành điều chỉnh các thông số về giá trị tổng mức đầu tư, chi phí đầu tư dự án và đặc biệt là phương án tài chính như doanh thu, chi phí và thời gian thu hồi vốn.
Coi thường quy định quản lý chất lượng
Về quản lý chi phí cũng còn nhiều vấn đề được KTNN chỉ ra. Theo đó, với các chi phí thực hiện đến hết năm 2015, giá trị được kiểm toán là hơn 938 tỉ đồng nhưng số kiểm toán chỉ là 927 tỉ, chênh lệch hơn 11 tỉ đồng. Nguyên nhân do sai khối lượng 5,2 tỉ, sai đơn giá 2,1 tỉ, chi quản lý dự án vượt mức trích cho phép hơn 3,8 tỉ đồng.
Đối với giá trị các hợp đồng chưa thực hiện, số kiểm toán cũng chênh lệch so với giá trị được kiểm toán hơn 26 tỉ, trong đó do sai khối lượng là lớn nhất với trên 13,5 tỉ đồng. Do vậy, KTNN kiến nghị Công ty Phước Tượng Phú Gia phải xử lý tài chính hơn 32,6 tỉ đồng. Cụ thể, số phải giảm thanh toán là hơn 11 tỉ đồng và giảm giá trị hợp đồng hơn 21,5 tỉ đồng. Cơ quan kiểm toán cũng kiến nghị nhà đầu tư thực hiện nghiêm túc cam kết góp vốn chủ sở hữu, kịp thời trả nợ cho các nhà thầu thi công.
Dự án hầm đường bộ Phước Tượng và Phú Gia do Công ty CP Phước Tượng Phú Gia BOT thực hiện. Dự án có tổng mức đầu tư 1.743 tỉ đồng này có mục tiêu xây dựng hầm Phước Tượng dài 357 m và hầm đường bộ Phú Gia dài 447 m với quy mô 2 làn xe cơ giới, rộng 11,5 m cùng hệ thống đường dẫn vào hầm dài khoảng 6,8 km.
Chí Hiếu
