Khoẻ mạnh, minh mẫn cho ngày thi
Những lời khuyên bổ ích của chuyên gia dinh dưỡng về việc giữ gìn sức khoẻ cho mùa thi.
Khoẻ mạnh, minh mẫn cho ngày thi
Những lời khuyên bổ ích của chuyên gia dinh dưỡng về việc giữ gìn sức khoẻ cho mùa thi.
Luyện tập thể thao là một trong những cách thư giãn tích cực sau những giờ học tập căng thẳng. Trong ảnh: học sinh Trường THPT Ngô Thời Nhiệm, Q.9, TP.HCM tập thể hình sau giờ ôn thi buổi tối – Ảnh: Quang Định |
Chỉ còn hai ngày nữa là đến kỳ thi THPT quốc gia 2016. Đến thời điểm này, thí sinh không nên học ngày học đêm nữa mà cần dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn để chuẩn bị tốt nhất thể lực và tinh thần cho ngày thi gần kề.
Không nên thức quá khuya vì sẽ làm giảm sức đề kháng và mau mệt mỏi. Hãy tranh thủ ngủ đủ giấc (ít nhất cũng phải được 7 tiếng mỗi đêm) để đầu óc sáng suốt vào sáng hôm sau. Tránh để quạt thổi trực tiếp vào người khi ngủ sẽ dễ nhiễm lạnh. |
Ăn đủ, tránh hạ đường huyết
Duy trì bữa ăn điều độ với các món ăn quen thuộc, đa dạng loại thực phẩm. Nên ăn đủ 3 bữa chính và có thể thêm 1-3 bữa phụ mỗi ngày với nhiều loại thực phẩm khác nhau nhưng không xa lạ, đủ các nhóm bột đường (cơm, xôi, khoai, bánh mì…), thực phẩm giàu đạm (thịt, cá, trứng, sữa, đậu các loại…), các loại rau xanh và trái cây.
Dù đi thi rất sớm thì các em cũng không nên bỏ qua bữa ăn sáng. Các món ăn sáng đủ dinh dưỡng, an toàn và tiện lợi có thể là bánh mì với thịt hoặc ruốc, trứng…, xôi đậu, bánh bao, hoặc có thể là bánh tét nhỏ hoặc bánh ít, hay vài củ khoai lang, thêm 1 quả trứng luộc, ly sữa tươi hoặc sữa đậu nành, trái chuối chín…
Bữa sáng an toàn nhất vẫn là bữa ăn tại nhà, do gia đình chuẩn bị: ăn cơm sáng với thịt cá, rau xanh sẽ giúp no lâu đến cuối buổi thi. Trường hợp phải ăn nhanh với mì gói cũng nên thêm thịt băm viên hoặc quả trứng, ít cải ngọt hay xà lách, cà chua, giá…
Bữa ăn đầy đủ sẽ tránh hạ đường huyết giữa buổi thi. Tình trạng hạ đường huyết rất dễ xảy ra vì não sử dụng khá lớn năng lượng khi tập trung cao độ để làm bài thi. Nếu ăn uống qua loa sẽ không đủ cung cấp năng lượng cho não sử dụng suốt buổi thi. Khi đó mức đường trong máu giảm, làm giảm khả năng tập trung trí óc nên khó làm bài tốt.
Các dấu hiệu nhận biết hạ đường huyết: cảm giác đói, mệt mỏi, hoa mắt, lạnh và run tay chân… Nếu không được cung cấp năng lượng kịp thời, người bị hạ đường huyết có thể ngất xỉu.
TS.BS Trần Thị Minh Hạnh – Ảnh: Như Hùng |
Ăn sạch, an toàn
Khi phải đi thi xa nhà, việc ăn uống bên ngoài là không tránh khỏi. Do đó cần hết sức thận trọng vấn đề vệ sinh ăn uống để tránh bị bệnh đường tiêu hoá. Hãy chọn nơi hàng quán sạch sẽ, có nguồn nước từ vòi (không phải dùng nước trong thau chậu), thức ăn bày trên bàn cao có khung kính che đậy, chọn các món nấu chín như cơm, hủ tiếu, phở chín…
Tránh ăn các loại thức ăn chế biến chưa chín kỹ: phở tái, trứng còn sống, gỏi cá sống, các món nướng, rau sống… Không uống nước đá (tốt nhất là luôn mang theo chai nước chín). Cần tránh các thức ăn lạ, chưa từng ăn trước đó để phòng ngừa trường hợp bị dị ứng thức ăn.
Mùa thi cử cũng là lúc thời tiết nắng nóng nên thức ăn rất dễ bị ôi thiu, hư hỏng. Nếu phải mang theo thức ăn cho cả ngày thì chỉ nên mang các thức ăn khô như cơm nắm hoặc xôi, bánh mì… ăn với ruốc, thịt cá kho khô, trứng luộc để cả vỏ, mè rang, dưa leo, cà chua, trái chín cây có vỏ bọc như chuối, quýt…
Các loại thức ăn có nhiều nước như canh, xào rất dễ bị hư hỏng, nhất là khi trộn lẫn với cơm. Từng có những trường hợp ngộ độc thức ăn do mua sẵn cơm hộp từ sáng để đến trưa mới dùng.
Đề phòng bệnh mùa mưa nắng
Mùa thi cũng là mùa mưa nắng thất thường. Có khi đang nắng nóng chang chang rồi lại đổ mưa sầm sập. Trường hợp bị mưa ướt mà phải vào phòng thi vài tiếng đồng hồ, trong tình trạng ẩm ướt sẽ làm các em dễ bị cảm lạnh và khó tập trung làm bài. Nên chuẩn bị sẵn áo khoác, áo mưa, nón, khẩu trang, khăn lau, vài viên thuốc hạ sốt… Mang theo bộ quần áo dự phòng khi phải đi thi suốt cả ngày trong mùa mưa cũng rất cần thiết.
Chế độ ăn uống đầy đủ các chất, đặc biệt là chất đạm, các vi khoáng chất như vitamin A (có trong thịt, cá, trứng, sữa, rau xanh), vitamin C (có trong rau và trái cây tươi như cam, quýt, bưởi, đu đủ chín, bông cải xanh…), chất sắt (có trong thịt, cá, trứng, rau xanh, đậu), kẽm (có trong hải sản, cá, thịt, đậu…) sẽ giúp tăng cường sức đề kháng, tăng khả năng phòng bệnh. Nên mang theo chai nước lọc để uống thường xuyên, bù đủ nước cho cơ thể, nhất là khi nắng nóng.
Thư giãn để minh mẫn hơn
Khi não bộ trong tình trạng mệt mỏi và thiếu oxy sẽ dễ buồn ngủ nhưng lại không ngủ được, do cơ thể trong trạng thái quá lo âu và căng thẳng hoặc do lạm dụng các chất kích thích như trà, cà phê.
Hít thở thật sâu và hoạt động thể lực như đi bộ, tập thể dục sẽ giúp máu lưu thông tốt, não được cung cấp oxy đầy đủ, tinh thần sẽ minh mẫn hơn. Đừng cố chống chọi cơn buồn ngủ bằng cách uống cà phê, trà đặc… vì sẽ chỉ tạo cảm giác tỉnh táo tạm thời nhưng khả năng nhạy bén sẽ kém do não mệt mỏi suốt cả ngày. Dùng trà, cà phê quá trễ vào chiều tối còn gây khó ngủ.
Để có kết quả tốt cho kỳ thi, ngoài việc học tập đúng phương pháp thì vấn đề bảo vệ sức khỏe và tăng khả năng nhạy bén của trí óc là hết sức cần thiết. Dinh dưỡng hợp lý, vệ sinh an toàn thực phẩm, hoạt động thể lực đúng mức, nghỉ ngơi, thư giãn đầy đủ sẽ giúp thí sinh có được thể trạng tốt nhất trong những ngày thi. |