Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Gen Nakatani – Ảnh: REUTERS

Hai nước dự kiến bắt đầu tham vấn vào cuối tháng này ở London về việc hỗ trợ các nước ASEAN trong lĩnh vực phản ứng an ninh và thảm hoạ.

Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Gen Nakatani tuyên bố Tokyo sẽ giúp các nước Đông Nam Á trong các lĩnh vực giám sát an ninh, tập trận chung và hợp tác phát triển thiết bị – công nghệ quốc phòng mới.

Úc cũng bày tỏ sự hưởng ứng lời của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter gọi Canberra là đối tác giúp Mỹ đảm bảo sự tự do đi lại tại khu vực Biển Đông. “Hai quốc gia đã cùng nhau giữ vững sự tự do đi lại và bay qua trên khắp khu vực” – ông Carter nói trong bài phát biểu.

“Tôi nghĩ đó là cách ông Carter nói khéo rằng Úc cần làm nhiều hơn nữa” – trang Australian Financial Review dẫn lời ông Peter Jennings, giám đốc Viện Chính sách chiến lược Úc.

Ngoại trưởng Úc Julie Bishop cũng khẳng định “trong thế giới ngày càng kết nối và phụ thuộc lẫn nhau, liên minh Mỹ – Úc ngày càng trở thành một mối liên minh toàn cầu” và “quan điểm của Úc về vấn đề Biển Đông ra sao thì các nước và cả Trung Quốc đều đã biết”.

Trong khi đó, Philippines và Ấn Độ bày tỏ sự ủng hộ ý tưởng “mạng lưới an ninh” của Mỹ nhằm buộc các nước trong khu vực tuân thủ luật pháp quốc tế.

“Chúng tôi khẳng định sự cam kết với các thành viên còn lại của ASEAN và Mỹ rằng sự ổn định của khu vực dựa trên nền tảng luật pháp và quy định quốc tế – báoManila Bulletin dẫn lời thư ký báo chí Phủ tổng thống Philippines Herminio Coloma – Cần phải tôn trọng quyền của tất cả các nước, dù lớn hay nhỏ”.

Sáng kiến của Bộ trưởng Carter cho phép các nước tham gia thành lập mạng lưới phản ứng các mối đe doạ quốc tế như khủng bố, cướp biển, thảm hoạ…

“Khuôn khổ quản lý an ninh khu vực phải gìn giữ cam kết giải quyết tranh chấp một cách hoà bình – tờ India Times dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Manohar Parrikar – Hợp tác và hành động cùng nhau là cách để giải quyết các mối đe doạ hàng hải”.