GS Thayer: Trung Quốc bay cản máy bay trinh sát Mỹ để trả đũa

Ngày 19.5, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi khẳng định không có chuyện hai chiến đấu cơ Trung Quốc tiếp cận “không an toàn” máy bay trinh sát của Mỹ ở phía bắc Biển Đông như cáo buộc của Lầu Năm Góc trước đó. Đồng thời Trung Quốc yêu cầu Mỹ chấm dứt các chuyến bay trinh sát trên Biển Đông vì cho rằng đây là hành động gây bất ổn an ninh khu vực.

TIN LIÊN QUAN

Trung Quốc yêu cầu Mỹ chấm dứt bay trinh sát ở Biển Đông

Bộ Ngoại giao Trung Quốc yêu cầu Mỹ chấm dứt những hoạt động trinh sát sau khi Washington tố 2 chiến đấu cơ Trung Quốc đã bay chặn, áp sát một máy bay trinh sát Hải quân Mỹ trên Biển Đông vào ngày 17.5.

Nhận định về vấn đề này, Giáo sư Carl Thayer của Học viện Quốc phòng Úc (thuộc Đại học New South Wales) nói rằng Trung Quốc đã có dụng ý rõ ràng trong cuộc bay cản đầu máy bay Mỹ vừa qua.

“Trung Quốc phản ứng mạnh mẽ với ít nhất 3 hành động gần đây của Mỹ: Việc đưa tàu sân bay ngang phía nam của Trung Quốc, chuyến bay của chiến đấu cơ từ Philippines qua một khu vực gần bãi cạn Scarborough và điều tàu chiến hoạt động, thể hiện tự do hàng hải lần thứ ba. Điểm đáng chú ý là trong báo cáo thường niên gửi Quốc hội Mỹ về Sự phát triển quân sự và an ninh bao gồm Trung Quốc năm 2016, Lầu Năm Góc nói rằng các cuộc gặp gỡ quân sự với Trung Quốc đã ngày càng chuyên nghiệp và các sự cố đã giảm trong năm trước. Báo cáo này đưa ra ngày 26.4.2016, nhưng Trung Quốc hiển nhiên đã quay lại con đường cũ bằng cách thể hiện sự bất bình khi bị Mỹ đẩy lùi”, Giáo sư Thayer nói với Thanh Niên.

Thời gian qua, Mỹ đã triển khai các hoạt động bảo đảm tự do hàng hải trên các khu vực thuộc Biển Đông, trong đó bao gồm lần điều tuần dương hạm USS William P. Lawrence đi vào khu vực 12 hải lý của đá Chữ Thập mới đây, theo The Washington Post ngày 10.5.

Quan chức quốc phòng Trung Quốc vẫn hay nói: nếu anh làm tôi 1, tôi làm lại 1,5 lần. Nếu anh làm với tôi 2, tôi đáp lại 2,5 lần. Đó là cách họ phản ứng Mỹ vừa qua   GS. Carl Thayer

Trung Quốc đang đối mặt với vụ kiện của Philippines tại Toà trọng tài quốc tế ở The Hague (Hà Lan), nhưng Bắc Kinh trước nay luôn phủ nhận các phán quyết của toà án này. Trung Quốc vẫn giữ quan điểm cho rằng các tranh chấp phải được giải quyết bằng đàm phán song phương, bất chấp Mỹ cũng như nhóm G7 đều tuyên bố nên áp dụng luật pháp quốc tế.

“Căng thẳng trên Biển Đông sẽ leo thang khi Trung Quốc không tuân thủ phán quyết của Tòa trọng tài quốc tế về vụ kiện của Philippines. Trung Quốc đang thực hiện một chiến dịch tuyên truyền trên truyền thông quốc tế để bôi nhọ Toà trọng tài”, Giáo sư Thayer nói thêm.

Cũng theo Giáo sư Thayer, thông tin từ tình báo Úc cho thấy Trung Quốc đã có kế hoạch thực hiện “những hoạt động quyết định và khiêu khích” nhằm đáp trả kết quả từ Toà trọng tài. Một phần trong đó chính là những hoạt động xây dựng trên bãi cạn Scarborough mà Mỹ đang cố gắng gây áp lực ngoại giao để Trung Quốc không tiếp tục thực hiện.

Chính vì nhận ra điều này, Trung Quốc đã sử dụng các cuộc bay chặn để lừa gạt truyền thông quốc tế và bôi nhọ hành động của chính quyền Tổng thống Mỹ Barack Obama.

Nhật Đăng