Dù Sở GD-ĐT TP.HCM cho phép Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa tuyển sinh lớp 6 bằng bài khảo sát năng lực tiếng Anh để hạn chế luyện thi, nhưng thực tế sau một năm thực hiện, tình trạng luyện thi vẫn không giảm mà chỉ chuyển đổi sang hình thức mới.
Tuyển sinh lớp 6 kiểu nào cũng căng thẳng: Vẫn luyện thi cấp tập
Dù Sở GD-ĐT TP.HCM cho phép Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa tuyển sinh lớp 6 bằng bài khảo sát năng lực tiếng Anh để hạn chế luyện thi, nhưng thực tế sau một năm thực hiện, tình trạng luyện thi vẫn không giảm mà chỉ chuyển đổi sang hình thức mới.
Vào tháng 4.2015, khi đưa ra phương án tuyển sinh lớp 6Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa, lãnh đạo Sở GD-ĐT TP.HCM từng cho rằng việc sử dụng bài khảo sát năng lực bằng tiếng Anh sẽ hạn chế tình trạng luyện thi so với việc học sinh (HS) phải thi 3 môn tự luận là toán, tiếng Việt và tiếng Anh như trước đây. Theo lãnh đạo Sở GD-ĐT, cấu trúc đề thi gồm 2 phần trắc nghiệm và tự luận tập trung kiểm tra kỹ năng đọc hiểu, nghe, viết tiếng Anh, qua đó phát hiện, tuyển chọn những HS có khả năng tư duy, phán đoán, suy luận, nhanh nhạy và khả năng vận dụng kiến thức vào cuộc sống chứ không yêu cầu thí sinh tái hiện kiến thức.
Tuy nhiên, sau một năm, thực tế là việc HS đi ôn luyện không hề giảm mà còn xuất hiện thêm nhiều hình thức ôn thi theo kiểu mới.
Ôn luyện với 3 giáo viên
Trình độ không đồng đều
Sau một năm thực hiện tuyển sinh bằng bài khảo sát năng lực và lứa HS đầu tiên đã chuẩn bị kết thúc lớp 6, một giáo viên dạy toán của Trường Trần Đại Nghĩa nhận xét: “Trình độ tiếng Anh có phần nổi trội nhưng trình độ về môn toán không đồng đều. Nếu như những năm trước, 100% HS vào trường đều giỏi thì nay chỉ có 50% HS đạt loại giỏi, còn lại 50% HS đạt loại khá”.
Để chuẩn bị cho mục tiêu con trai đang học Trường tiểu học Chu Văn An (Q.Bình Thạnh) vào Trường Trần Đại Nghĩa, anh Đ.Đ.V đã tìm giáo viên có kinh nghiệm để gửi con từ đầu năm lớp 5. Phụ huynh này cho biết: “Không chỉ cần vốn tiếng Anh để đọc, nắm vững các yêu cầu của nội dung bài khảo sát, mà do đề bài còn hỏi đến kiến thức của môn toán, tiếng Việt, tự nhiên xã hội… nên cũng cần phải có giáo viên ôn tập, hệ thống, nâng cao kiến thức”. Do vậy, đều đặn 3 buổi chiều mỗi tuần, sau giờ tan trường anh Đ.Đ.V lại chở con đến nhà 3 giáo viên để luyện.
Chiều 10.5, trong vai phụ huynh đi tìm lớp luyện thi cho con em của mình, chúng tôi đến một trung tâm luyện thi có tiếng của TP.HCM nằm trên đường Mạc Đĩnh Chi (Q.1). Nhân viên ở đây cho biết trung tâm mở 9 lớp luyện thi tại một trường THCS ở Q.1. HS sẽ học một tháng và bắt đầu ngày 14.5 với học phí xấp xỉ 1,4 triệu đồng/người. Nhân viên này cho chúng tôi xem thông tin về các lớp học rồi khuyến cáo nếu muốn cho con em học thì phải đăng ký ngay trong chiều nay (tức ngày 10.5) vì sĩ số đã gần đầy.
Nở rộ lớp ôn thi tại gia
Chúng tôi tới Trường Trần Đại Nghĩa thì biết trung tâm không còn tổ chức luyện thi vào lớp 6 nữa. Tuy nhiên, một số HS mà chúng tôi gặp trong sân trường cho biết trung tâm luyện thi của trường không còn hoạt động nhưng có nhiều giáo viên mở lớp ôn thi tại nhà, luyện thi khi bước vào lớp 5 hoặc sớm hơn.
Sau 1 năm học, chất lượng của lứa học sinh lớp 6 đầu tiên bỏ thi tuyển ở các trường tốp đầu được nhìn nhận là vất vả hơn trong dạy học. Tuy nhiên, nhiều trường cũng coi đây là dịp thử thách vai trò của người thầy.
Trong số đó, lớp ôn thi của cô P. (giáo viên Trường Trần Đại Nghĩa) thu hút khá nhiều HS đăng ký luyện thi. Một HS tham gia lớp luyện của cô P. cho biết: “Từ đầu năm, 3 lớp luyện thi tại nhà cô P. đều đã đầy HS. Giờ này nếu ai muốn tham gia luyện thi thì cô P. sẽ phải test đầu vào rất kỹ. Nếu không phải là HS giỏi xuất sắc thì sẽ rất khó được nhận”. Như vậy, trên thực tế việc đóng cửa trung tâm luyện thi tại trường cũng chỉ là hình thức, còn giáo viên trong trường vẫn tổ chức luyện thi tại nhà.
Nhiều phụ huynh cho rằng việc luyện thi vào Trường Trần Đại Nghĩa bây giờ còn căng thẳng hơn mấy năm trước đây. Chị H.H (phụ huynh có con đang luyện thi) cho rằng hiện nay đã bỏ hình thức chấm điểm bậc tiểu học, HS thi vào Trường Trần Đại Nghĩa không làm bài thi toán, tiếng Việt, tiếng Anh nhưng làm bài khảo sát năng lực thì việc đầu tư cho kỳ thi càng chu đáo hơn nữa.
“99% hs giỏi không ôn thi sẽ không đạt trên 5 điểm”
Tương tự, không khí luyện thi ở các trung tâm vẫn rộn ràng không kém những năm trước.
Khi chúng tôi gọi điện đến Trung tâm gia sư Minh Tâm (Q.6, TP.HCM) nhờ tư vấn, một nhân viên khẳng định: “99% các HS đạt học lực giỏi của năm lớp 5 trên toàn TP.HCM nếu chưa từng ôn luyện theo hướng ra đề thi của Trường Trần Đại Nghĩa năm qua sẽ không thể đạt trên 5 điểm/môn. 1% có thể thi đậu mà không ôn là những em có năng khiếu đặc biệt vượt trội, có lối tư duy suy luận cực kỳ thông minh”. Vì vậy để có cơ hội vào Trường Trần Đại Nghĩa, HS cần phải rèn luyện càng nhiều càng tốt. Trung tâm này cũng tư vấn HS nào chậm tiếp thu, thụ động hay ở quá xa không có điều kiện học tại trung tâm thì sẽ có gia sư ôn luyện tại nhà.
Theo thông tin từ Trung tâm gia sư Khởi Nguyên (Q.Bình Tân), các lớp luyện thi vào Trường Trần Đại Nghĩa bắt đầu ngay từ khi HS vừa lên lớp 5 theo giáo trình lấy từ Trường Trần Đại Nghĩa. Do chỉ còn hơn một tháng nữa là diễn ra thi nên trung tâm không nhận HS, mà cung cấp giáo viên tới tận nhà dạy 12 buổi/tháng với mức học phí 5 triệu đồng.
Bộ GD-ĐT quyết định cấm thi tuyển vào lớp 6 nhằm giảm áp lực học thêm và thi cử đối với học sinh, nhưng sau một năm căng thẳng cũng như áp lực xét tuyển vẫn không giảm.
Đa dạng hình thức ôn luyện
Một giáo viên chuyên luyện thi tại Q.10 cho biết: HS không còn ôn thi tập trung 3 môn như trước mà chuyển qua ôn thi tiếng Anh bám sát cấu trúc, dạng câu hỏi của đề bài khảo sát. Còn một giáo viên mở lớp luyện thi tại nhà ở Q.1 cũng nói: “Vỏ bọc là ngôn ngữ tiếng Anh nhưng kiến thức toán, tiếng Việt, tự nhiên xã hội, kiến thức thực tế cuộc sống… không tốt cũng không thể làm được bài khảo sát. Vì vậy, chúng tôi phải thay đổi hình thức ôn tập, không thể dạy theo đơn vị kiến thức mà biên soạn thành các câu hỏi bám sát cấu trúc mà Sở công bố”.
Ngoài ra, hiện nhiều phụ huynh còn đăng ký cho con tham gia các khoá học trên mạng. Một phụ huynh cho hay, người dùng tạo tài khoản trên một trang web của một công ty và chuyển khoản 400.000 đồng để sử dụng phần mềm. Trực tiếp trao đổi với bộ phận hỗ trợ trực tuyến của trang web luyện thi vào lớp 6 Trường Trần Đại Nghĩa, chúng tôi nhận được thông tin: “Phần mềm có hơn 3.000 câu hỏi chia theo các mục. Ngoài ra còn có 21 đề thi thử theo cấu trúc đề của Trường Trần Đại Nghĩa, mỗi đề 30 câu hỏi”.