26/12/2024

Biển Đông lại nóng trên bàn nghị sự

Nhiều nước vừa bày tỏ quan ngại về nguy cơ đe doạ hoà bình, ổn định ở Biển Đông và nhấn mạnh tầm quan trọng của tự do lưu thông.

 

Biển Đông lại nóng trên bàn nghị sự

Nhiều nước vừa bày tỏ quan ngại về nguy cơ đe doạ hoà bình, ổn định ở Biển Đông và nhấn mạnh tầm quan trọng của tự do lưu thông.





Chiến hạm Trung Quốc tập trận phi pháp trong vùng biển xung quanh quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền VN vào ngày 5.5 
 /// Ảnh: CNS

Chiến hạm Trung Quốc tập trận phi pháp trong vùng biển xung quanh quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền VN vào ngày 5.5 Ảnh: CNS


Ngày 8.5, cuộc họp Quan chức cấp cao (SOM) thuộc Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF) đã diễn ra tại cố đô Luang Prabang của Lào, với sự tham dự của các đại diện từ 27 nước thành viên, gồm 10 nước ASEAN và nhiều đối tác lớn như Mỹ, Nga, Nhật Bản, Trung Quốc, Liên minh Châu Âu (EU).
TTXVN dẫn lời Trưởng đoàn VN, Thứ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung cho hay trước những diễn biến phức tạp tại Biển Đông, đại biểu của nhiều nước đã bày tỏ lo ngại về các nguy cơ đe doạ môi trường hoà bình, ổn định ở khu vực và kêu gọi giải quyết hòa bình các tranh chấp, kiềm chế, không quân sự hóa, không đe doạ sử dụng vũ lực, tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước LHQ về luật Biển năm 1982. Các nước còn kêu gọi thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm đạt được Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). Vấn đề Biển Đông cũng đã được bàn luận trong các hội nghị SOM ASEAN diễn ra ở Luang Prabang ngày 6 – 7.5.
Dự kiến, vấn đề Biển Đông sẽ tiếp tục được đề cập trong Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN diễn ra tại thủ đô Vientiane của Lào vào ngày 24.5. Theo bản dự thảo tuyên bố chung của hội nghị mà Đài NHK vừa có được, các bộ trưởng sẽ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hoà bình và ổn định cũng như tự do lưu thông ở Biển Đông.
Ngoài ra, rất có khả năng tranh chấp ở Biển Đông sẽ tiếp tục nằm trong chương trình nghị sự của Hội nghị thượng đỉnh G7 (gồm Anh, Canada, Đức, Mỹ, Nhật Bản, Pháp và Ý) diễn ra ở thành phố Shima, miền nam Nhật Bản, vào ngày 26 – 27.5. Trong cuộc họp báo chung với người đồng cấp Anh David Cameron ở London hồi tuần rồi, Thủ tướng Nhật Shinzo Abe tuyên bố rằng lãnh đạo các nhóm G7 nên dùng hội nghị thượng đỉnh của mình trong tháng này để lên tiếng về tình trạng Trung Quốc ngày càng mạnh bạo trong những vùng biển tranh chấp ở châu Á, theo Bloomberg.
Ông Abe còn nhấn mạnh hội nghị G7 sắp tới “phải là nơi chúng ta đưa ra thông điệp rõ ràng” đối với việc giải quyết tranh chấp ở Biển Đông, đồng thời kêu gọi: “Chúng ta không được chấp nhận tình trạng doạ dẫm để cố thay đổi hiện trạng mà phải giải quyết tranh chấp một cách hoà bình và dựa trên luật pháp”, theo Bloomberg.
Trung Quốc có thể lập ADIZ ở Biển Đông sau phán quyết của PCA
Biển Đông lại nóng trên bàn nghị sự - ảnh 1

Đá Chữ Thập trong quần đảo Trường Sa của Việt Nam bị Trung Quốc chiếm đóng và xây thành đảo nhân tạo, có cả đường băng cho máy bay quân sự cất – hạ cánh – Ảnh: DigitalGlobe


Đó là một trong những dự báo của tiến sĩ Patrick Cronin, Giám đốc cấp cao Chương trình an ninh châu Á – Thái Bình Dương thuộc Trung tâm an ninh nước Mỹ mới (có trụ sở tại Washington, Mỹ), khi trình bày tham luận tại Hội thảo “Xung đột trên Biển Đông” diễn ra tại Đại học Yale (Mỹ) kết thúc vào trưa 7.5 (theo giờ địa phương).
Do Hội đồng Nghiên cứu Đông Nam Á, Hội đồng Nghiên cứu Đông Á và Trung tâm MacMillan (đều thuộc Đại học Yale) cùng Viện Nghiên cứu văn hóa và giáo dục VN (Institute for Vietnamese Culture and Education – IVCE) phối hợp tổ chức trong hai ngày 6 và 7.5, hội thảo trên có sự tham gia của nhiều chuyên gia quốc tế như: tiến sĩ Cronin, ông Bill Hayton, ông Daniel Schaeffer (tướng về hưu của Pháp), GS Ngô Vĩnh Long…
Sau hội thảo, tiến sĩ Cronin đã gửi đến Thanh Niên bài trình bày. Qua đó, ông nhận định những bước đi mà Tổng thống Mỹ Barack Obama đối với vấn đề Biển Đông trong những tháng cuối cùng của nhiệm kỳ sẽ tác động sâu sắc đến chiến lược của người kế nhiệm. Bên cạnh đó, phán quyết cuối cùng của Tòa trọng tài thường trực (PCA) ở The Hague (Hà Lan) đối với vụ Philippines kiện Trung Quốc về chủ quyền Biển Đông sẽ tạo ra ảnh hưởng bước ngoặt đối với tình hình khu vực, cũng như quan hệ giữa Washington – Bắc Kinh.
Theo ông Cronin, nếu phán quyết có lợi cho Philippines, Trung Quốc có thể tuyên bố thiết lập vùng nhận diện phòng không (ADIZ) trên Biển Đông. Nếu điều này xảy ra, Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) mà ASEAN đang nỗ lực hoàn thiện cũng gặp nhiều trở ngại.
Ngô Minh Trí


 

Minh Trung