Làng ông Táo và hoa giấy vào mùa

Những ngày giáp tết, nhiều làng nghề truyền thống tỉnh Thừa Thiên-Huế tất bật cho những mẻ hàng cuối năm để kịp thị trường tết.

Anh Tuấn đang tô vẽ tượng ông Táo – Ảnh: Tuyết Khoa

Thôn Địa Linh (xã Hương Vinh, TX.Hương Trà) là địa phương hiếm hoi của tỉnh Thừa Thiên-Huế còn lưu giữ nghề làm tượng ông Táo. Về Địa Linh những ngày này, không khí làm việc tất bật. Tư thương nhiều nơi về lấy hàng. Bà Hoàng Thị Gái, một trong những hộ dân có nghề làm tượng ông Táo lâu đời tại Địa Linh cho biết: “Ngày 23 tháng chạp âm lịch tức ngày ông Táo về trời cũng là khi gia đình tui cất dụng cụ, đóng lò nung. Bởi thế, những ngày này phải ra sức làm cho kịp hàng. Gia đình tui làm nhiều đời rồi. Mỗi dịp tết, gia đình tui làm khoảng 4 – 5 vạn tượng ông Táo đủ các loại”.

Để chuẩn bị cho mùa làm tượng ông Táo dịp tết, từ tháng 7 tháng 8 âm lịch, người làm tượng đã đi các vùng chọn mua đất sét vàng, ít lẫn tạp chất về dự trữ. Đất sét mua về phải được lọc sạch, nhào mịn nhuyễn mới cho vào khuôn in. Nghề làm tượng ông Táo khá kỳ công. Tượng sau khi in phải phơi nắng cho ráo mới cho vào lò nung. Thời gian nung và làm nguội một mẻ tượng phải mất 2 – 3 ngày. Tượng được nung xong được kẻ màu, quét sơn… để tăng thẩm mỹ.

Tượng ông Táo thôn Địa Linh có giá từ 500 – 1.500 đồng/tượng. Tượng được bỏ sỉ ở chợ Đông Ba và được tư thương đóng gói đi Quảng Bình, Quảng Trị, Đà Nẵng, TP.HCM…

Làng ông Táo và hoa giấy vào mùa - ảnh 1

Ông Hiến đang làm hoa giấy – Ảnh: S.M.P.N

Cũng vào những ngày này, người dân làng Thanh Tiên (xã Phú Mậu, H.Phú Vang, Thừa Thiên-Huế) lại chở những cây chông cắm đầy những nhành hoa làm bằng giấy đi khắp TP.Huế để bán cho người dân mua về thờ cúng. Nghề hoa giấy Thanh Tiên đã có cách đây 300 năm, gắn liền với tín ngưỡng thờ cúng dân gian của người Huế. Hoa giấy được trang trọng tôn trí ở những nơi như trang ông, trang bà, ông Táo… Theo ông Nguyễn Văn Hiến (52 tuổi), người đã gắn bó hơn 20 năm với nghề làm hoa giấy cho biết, hoa được mô phỏng theo những loại có trong thiên nhiên như hoa lan, cúc, hồng, dã quỳ, tường vi… Một cây hoa hoàn chỉnh có đủ thân, lá, nụ và hoa. Mỗi cành hoa Thanh Tiên giá 4.000 đồng. Mỗi mùa tết, gia đình ông Hiến làm khoảng vài ngàn cành hoa để kiếm tiền mua sắm tết.

Ngoài hoa giấy dùng để thờ cúng, Thanh Tiên còn có hoa sen giấy. Hoạ sĩ Thân Văn Huy, người được sách kỷ lục VN xác nhận là kỷ lục gia phục hồi thành công hoa sen giấy Thanh Tiên vào dịp Festival Làng nghề truyền thống Huế 2008, cho biết: “Trước đây, hoa giấy Thanh Tiên chỉ dùng để thờ cúng. Việc phục hồi thành công hoa sen giấy để trang trí là nét mới, cơ hội để người làm hoa giấy Thanh Tiên giữ gìn nghề tổ tiên. Dịp tết, gia đình ông và nhiều hộ trong làng khá đắt hàng sen giấy. Hàng ngàn nhành sen giấy không chỉ toả đi thị trường trong tỉnh mà còn đi khắp cái tỉnh thành khác”.

Tuyết Khoa – Sao Mai – Phạm Như