IS ‘gõ cửa’ Đông Nam Á

Ngày 12.1 tại một diễn đàn ở Singapore, nhiều chuyên gia vẫn cho rằng khả năng IS tấn công Đông Nam Á là rất thấp. Đến ngày 14, những vụ nổ bom và tấn công tại Jakarta (Indonesia) cho thấy IS đã “gõ cửa” Đông Nam Á.

Lực lượng an ninh Indonesia đấu súng với những kẻ tấn công – Ảnh: AFP

Mới ngày 12.1, tại Diễn đàn triển vọng khu vực (ROF) năm 2016 do Viện Nghiên cứu Đông Nam Á (ISEAS) tổ chức ở khách sạn Shangri-La, Singapore, cử toạ có phần được trấn an khi chuyên gia hàng đầu về khủng bố, bà Sidney Jones nhận định rằng khả năng xảy ra tấn công trong khu vực bởi IS là thấp.

Bà Jones, nhà sáng lập kiêm Giám đốc Viện Phân tích chính sách về xung đột, trụ sở tại Jakarta, đã có 30 năm nghiên cứu về Indonesia, quốc gia bị đe doạ triền miên bởi các nhóm vũ trang. Bà từng là Giám đốc chương trình Đông Nam Á đầu tiên của Nhóm khủng hoảng quốc tế (International Crisis Group), thường trú tại Indonesia và được xem là chuyên gia hàng đầu thế giới về các nhóm vũ trang ở quốc gia này. Trong bài tham luận của mình tại ROF, bà Jones phân tích: “Hoạt động của các nhóm liên quan đến IS trong khu vực Đông Nam Á năm 2015 tiếp tục ở mức công nghệ thấp, ít gây thương vong, không có các cuộc tấn công vào các mục tiêu mềm, và cũng không thấy ý đồ tấn công của “những con sói đơn độc””.

Đưa ra con số tử vong của các phần tử IS gốc Indonesia và Philippines rất thấp so với đặc thù giết người không gớm tay của IS trên toàn thế giới, cộng với thực tế các quốc gia Đông Nam Á đã bắt giữ nhiều phần tử IS, phá nhiều âm mưu tấn công, bà Jones tin rằng: “Cho đến thời điểm này, không có nhóm vũ trang thân IS nào ở Đông Nam Á đưa vào sử dụng những công nghệ tinh vi ngoài những ứng dụng nhắn tin được mã hóa bảo mật dùng cho điện thoại di động, như ứng dụng Telegram”.

Theo bà, nguy cơ chỉ lên cao khi các thủ lĩnh IS người Indonesia hoặc thủ lĩnh IS đầu não quyết định đưa chiến binh với vũ trang hạng nặng sang Indonesia để huấn luyện các cảm tình viên địa phương thực hiện tấn công.

Nhưng, những gì xảy ra tại Jakarta hai ngày sau, ngày 14.1.2016, đã cho thấy, như nhận định của Phó giáo sư Kumar Ramakrishna, chuyên gia về các nhóm vũ trang ở Indonesia tại Trường Nghiên cứu quốc tế Rajaratnam (Singapore), IS đã “gõ cửa” Đông Nam Á.

Theo nhận định của ông Ramakrishna, nhiều khả năng là nhóm vũ trang Chiến binh Hồi giáo Đông Indonesia (MIT) có liên hệ với IS đứng sau các vụ tấn công này. Và như bà Jones cũng nhận định, các nhóm vũ trang địa phương thân IS mới thực sự là mối lo của Đông Nam Á, thì sự kiện ngày 14.1 cho thấy mối nguy đó quá lớn, quá cận kề.

Từ ngày 14.1, Singapore bình yên đã trở nên chộn rộn với lo ngại các vụ tấn công tương tự. Không khí có vẻ như trở lại thời cuối năm 2001 đầu năm 2002, theo sau vụ tấn công khủng bố ngày 11.9.2001 ở Mỹ. Hồi đó, Singapore đã tăng cường an ninh tối đa, phá vỡ một loạt âm mưu tấn công khủng bố và truy quét gần hết những phần tử Jemaah Islamyah.

Còn lần này thì thế nào? Câu trả lời cho mối lo âu đang nằm trong tay các lực lượng an ninh mà từ ngày 14.1 đã được đặt trong trạng thái sẵn sàng hành động.

Thế giới lên án

– Ngày 14.1, trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết phản ứng của VN, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình nêu rõ: “VN lên án vụ tấn công khủng bố ngày 14.1 tại thủ đô Jakarta, Indonesia khiến nhiều người bị thiệt mạng và bị thương. Chúng tôi xin gửi lời chia buồn sâu sắc đến chính phủ Indonesia và gia đình các nạn nhân và tin tưởng mạnh mẽ rằng thủ phạm của vụ tấn công sẽ bị trừng trị thích đáng”.

– Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long cho biết nước này sẵn sàng hỗ trợ hết mức cho chính phủ Indonesia để đưa thủ phạm ra trước công lý. Ông viết trên trang mạng Facebook: “Thật sự sốc và bàng hoàng trước thông tin về các vụ đánh bom ở Jakarta hôm nay. Chia buồn với gia đình các nạn nhân và người dân Indonesia”.

– Thủ tướng Thái Lan Prayut Chanocha nói: “Thay mặt chính phủ Hoàng gia Thái Lan và người dân Thái, tôi gửi lời chia buồn sâu sắc cùng sự cảm thông đến các bạn và thông qua các bạn đến với gia đình của những người đã mất người thân yêu trong thảm kịch này”.

– Thủ tướng Malaysia Najib Razak viết trên Facebook: “Thật sự sốc và đau buồn. Malaysia sẵn sàng giúp đỡ trong mọi tình huống. Chia buồn và cầu nguyện với người dân Indonesia”.

– Bộ Ngoại giao Philippines tuyên bố: “Philippines cực lực lên án các cuộc tấn công. Chúng tôi luôn bên cạnh những người anh em Indonesia trong thời điểm bi kịch này”.

– Ngoại trưởng Úc Julie Bishop đã gọi điện cho người đồng cấp Indonesia Retno Marsudi cho biết Canberra lên án vụ tấn công, đồng thời sẵn sàng hỗ trợ Jakarta đối phó các vụ tấn công.
– Đại diện nhiều nước khác trên thế giới như Anh, Mỹ, Na Uy, Pakistan, Pháp, Trung Quốc… cũng đã lên án các cuộc tấn công ở Jakarta.

Danh Toại

Thục Minh
(Văn phòng Singapore)