Sao phải ra nước ngoài mổ?

Gần đây, tiền vệ Anh Khoa (SHB Đà Nẵng) vừa sang Singapore điều trị do chấn thương nghiêm trọng: vỡ sụn chêm, bị đứt đến ba dây chằng chéo sau, chéo trong, chéo ngoài với chi phí hàng trăm triệu đồng.

Thủ môn Lê Văn Trường của U-19 Việt Nam khi đang phẫu thuật nội soi khớp vai tại Bệnh viện Sài Gòn ITO. Trường bị chấn thương nặng trong một giải đấu và phải nhập viện điều trị tại Bệnh viện Sài Gòn Ito hồi đầu tháng 9-2015 – Ảnh do BV cung cấp

Trong khi đó, các bác sĩ Việt Nam khẳng định những chấn thương thường gặp ở các vận động viên, đặc biệt là cầu thủ, hoàn toàn có thể điều trị thành công ở trong nước.

Những nỗi lo

Kể về lý do phải ra nước ngoài điều trị, tiền vệ Tài Em (Đồng Tâm Long An) nói: “Hết mùa giải V-League 2004, tôi bị chấn thương đầu gối. Bác sĩ kết luận tôi bị vỡ sụn chêm và giãn dây chằng đầu gối. Sau khi tìm hiểu nhiều nơi, tôi quyết định sang Singapore phẫu thuật nội soi với kinh phí do Đồng Tâm Long An chi trả. May mắn tôi được gặp bác sĩ giỏi, có kinh nghiệm nên vết thương chóng lành. Tôi phẫu thuật đầu năm 2005, vài tháng sau đã thi đấu trở lại được ngon lành”.

Chia sẻ về lý do chọn Singapore để mổ, Anh Khoa bộc bạch: “Sau khi đến Singapore, tôi cũng không an tâm bởi được kết luận là rất nặng vì quá phức tạp. Bác sĩ nói trước khi mổ chỉ có 30% hi vọng thành công.

Một tháng sau đó, khi tái khám bác sĩ Tan Jee Lim (người mổ cho Anh Khoa – PV) cho hay hi vọng chơi bóng trở lại là 60%. Có thể tôi không chơi bóng đá chuyên nghiệp được nữa, nhưng chắc rằng tôi sẽ không trở thành phế nhân. Chứ còn mổ ở trong nước thì sợ là… đi đứt”.

Một tuyển thủ quốc gia đề nghị không nêu tên cũng kể lại chuyện buồn của mình khi không thể theo đuổi nghiệp bóng đá lâu dài. Gần chục năm trước, anh bị đứt dây chằng đầu gối, phẫu thuật tại một bệnh viện lớn. Sau khi phẫu thuật, anh tập co duỗi nhưng cực khó và gần như không thể co gập lại.

Thắc mắc với bác sĩ phẫu thuật cho mình thì được trả lời: “Tôi nối dây chằng cho em hơi ngắn là muốn cho em tập co duỗi. Một thời gian dây chằng ấy sẽ bình thường”. “Nghe lời, tôi về tập vật lý trị liệu tích cực theo chỉ dẫn của vị bác sĩ này.

Nghiệt ngã thay, dẫu tập kiên trì nhưng cái gối vẫn giở chứng, không chịu co gập theo ý muốn. Ngay cả việc di chuyển cũng khó chứ đừng nói đến chuyện gập đầu gối lại. Tôi đành nói lời từ biệt cùng bóng đá đỉnh cao sớm để tìm việc khác mưu sinh” – tuyển thủ này 
nhớ lại.

Việt Nam thua ở cách… phục vụ

Khi được hỏi Việt Nam đã có thể điều trị được các chấn thương của các vận động viên Việt Nam thường gặp chưa, TS.BS Nguyễn Đình Phú, phó giám đốc Bệnh viện Nhân dân 115 (TP.HCM), khẳng định những kỹ thuật điều trị chấn thương trong thể thao như chấn thương dây chằng chéo trước, chéo sau, dây chằng bên, khoa y học thể thao Bệnh viện Nhân dân 115 và các bệnh viện lớn như Chợ Rẫy, Chấn thương chỉnh hình, Nguyễn Tri Phương, thậm chí nhiều bệnh viện tuyến tỉnh có thể thực hiện được.

Trong khi đó, bác sĩ Phan Vương Huy Đổng, phó chủ tịch Hội Y học thể thao TP.HCM, cho biết mỗi năm tại Việt Nam có hàng trăm vận động viên thể thao bị chấn thương. Hầu hết các vận động viên điều trị trong nước, chỉ khoảng chục người đi qua nước ngoài điều trị (thường là Singapore).

Theo bác sĩ Huy Đổng, về mặt bằng y tế không thể phủ nhận Singapore có cơ sở, nền tảng dịch vụ tốt hơn Việt Nam. Tuy nhiên một số cơ sở y tế tại Việt Nam hiện đại không kém Singapore. Về chuyên môn, nhiều bác sĩ trong nước được học tập, tu nghiệp ở nước ngoài.

Nhưng dù vậy, một số bệnh viện chưa có tư duy dịch vụ, phục vụ, chưa xem bệnh nhân là thượng đế. Chưa kể, vận động viên sang nước ngoài điều trị vì còn có những yếu tố khác như có tổ chức nào đó hỗ trợ, có yếu tố quảng bá…

Cũng phải lưu ý là khi ra nước ngoài điều trị, người bệnh có thể được điều trị tốt nhưng vấn đề theo dõi, phục hồi sau đó không đơn giản.

Đơn cử, đến nay chưa có đội banh nào đủ tiền cho cầu thủ điều trị dài hơi đến khi phục hồi, những cầu thủ này đều tự điều trị phục hồi tại địa phương, vì chưa có sự liên thông giữa các bệnh viện của Singapore và Việt Nam để theo dõi tiếp tục các ca bệnh.

Một ca mổ chỉ đánh giá được 50% kết quả từ cuộc phẫu thuật, 50% còn lại nằm ở việc theo dõi, phục hồi, hỗ trợ, tập luyện.

Quan trọng việc tập luyện sau mổ

Với việc điều trị phẫu thuật một chấn thương thể thao chuẩn mực phải qua các giai đoạn: cấu trúc giải phẫu bị tổn thương phải được điều trị triệt để lúc phẫu thuật, thời gian 4-8 tuần sau mổ phải đảm bảo lành mô tốt.

Sau đó đến giai đoạn phục hồi chức năng và sức mạnh như người bình thường. Giai đoạn kế tiếp là có thể luyện tập lại những động tác của môn thể thao, cũng như có thể luyện tập lại thể thao. Cuối cùng là tham gia thi đấu và phục hồi hoàn toàn phong độ thể thao đỉnh cao.

Theo bác sĩ Nguyễn Trọng Anh – phó chủ tịch Hội Y học thể thao TP.HCM, nếu một trong những khâu trên không đảm bảo thì không thể gọi là điều trị thành công dù kết quả phẫu thuật tốt đến mấy.

Thời gian qua, nhiều cầu thủ chuyên nghiệp và vận động viên đỉnh cao bị chấn thương nặng được phẫu thuật và điều trị thành công tại Việt Nam.

Các ca chấn thương của cầu thủ đều do các bác sĩ ở phía Nam thuộc Hội Y học thể thao TP.HCM, khoa y học thể thao Bệnh viện Nhân dân 115, Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình TP.HCM và Trung tâm ASMC Bệnh viện Sài Gòn ITO phẫu thuật.

Ở phía Bắc, các vận động viên, cầu thủ… bị chấn thương được các bác sĩ của Bệnh viện Y học thể thao, Viện 103, Viện 108 đảm trách 
phẫu thuật.