Không thể để UNCLOS bị vô hiệu

Đó là cảnh báo của thẩm phán Toà án tối cao Philippines A.Carpio về việc bồi đắp đảo nhân tạo trên Biển Đông.

Quy mô bồi đắp phi pháp của Trung Quốc trên Đá Chữ Thập thuộc Trường Sa – Ảnh: Weibo

Tờ The Philippine Star ngày 31.7 dẫn lời thẩm phán Tòa án tối cao Philippines Antonio Carpio rằng sau khi bất chấp dư luận và pháp lý để xây dựng đảo nhân tạo phi pháp ở Trường Sa, Trung Quốc có thể tiến tới cải tạo bãi cạn Scarborough nhằm kiểm soát Biển Đông và đẩy mạnh hiện diện quân sự tại khu vực.

Thẩm phán Carpio là một thành viên của phái đoàn Philippines tham gia vụ kiện chống yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc tại Toà Trọng tài thường trực LHQ. “Tôi cho rằng Trung Quốc sẽ sớm tiến hành xây dựng trên bãi cạn Scarborough theo hướng thiết lập căn cứ quân sự để kiểm soát tuyến hàng hải tại eo biển Bashi”, ông Carpio nói. Eo biển Bashi, nằm giữa cực bắc Philippines và Đài Loan là tuyến giao thông vô cùng quan trọng về mặt quân sự lẫn viễn thông. Nhiều tuyến cáp ngầm viễn thông của châu Á đều đi qua khu vực này.

Bên cạnh đó, theo tờ The Inquirer, thẩm phán Carpio còn cho biết Trung Quốc đang nạo vét 10 bãi đá ngầm ở Biển Đông để lấy bùn đất làm vật liệu bồi đắp cho công tác xây đảo nhân tạo phi pháp.

Dù không nêu tên rõ ràng những bãi đá ngầm đang bị tác động lớn cho kế hoạch của Bắc Kinh, thẩm phán Philippines thúc giục toà án quốc tế chấp nhận phân xử vụ kiện của nước ông để đảm bảo tính chính thức và toàn vẹn cho Công ước LHQ về luật Biển (UNCLOS). “Nếu chúng ta không áp dụng UNCLOS, hiến pháp về biển cả và đại dương trên hành tinh sẽ không thể nào được áp dụng cho bất kỳ cuộc tranh chấp lãnh hải nào khác.

Đó sẽ là sự bắt đầu quá trình giãy chết đối với UNCLOS và luật của kẻ mạnh sẽ chiếm ưu thế”, thẩm phán Carpio cảnh báo.

Đường dây nóng ASEAN – Trung Quốc

Reuters ngày 31.7 dẫn lời một quan chức cấp cao của ASEAN cho hay hiệp hội và Trung Quốc dự kiến thiết lập đường dây nóng để xử lý các vấn đề liên quan tới tranh chấp ở Biển Đông.

Theo nguồn tin, vấn đề này sẽ được nêu trong tuyên bố chung sau đợt hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và các đối tác diễn ra từ ngày 1 – 6.8. Đây sẽ là đường dây nóng đầu tiên về Biển Đông của ASEAN có Trung Quốc tham gia. Một nhà ngoại giao Philippines nói nước này hoan nghênh sự ra đời của đường dây nóng để tránh xảy ra biến cố và những tính toán sai lầm.

Bên cạnh đó, Kyodo News cho biết đã có được dự thảo tuyên bố chung cho đợt hội nghị sắp tới. Trong đó, các ngoại trưởng ASEAN sẽ nhấn mạnh cần tăng tốc đàm phán để cho ra đời Bộ quy tắc về ứng xử ở Biển Đông (COC).

Thụy Miên