Nhật công bố sách trắng quốc phòng, chỉ trích Trung Quốc ở Biển Đông, Hoa Đông

Bộ Quốc phòng Nhật Bản ngày 21.7 yêu cầu Trung Quốc chấm dứt xây dựng các giàn khoan thăm dò dầu khí ở biển Hoa Đông, nơi có tranh chấp lãnh thổ giữa Tokyo và Bắc Kinh quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. Việc này nhằm bổ sung vào sách trắng quốc phòng của Nhật vừa công bố cùng ngày.

Một đảo thuộc quần đảo Senkaku/Điếu Ngư đang tranh chấp giữa Nhật Bản và Trung Quốc, Tokyo đang kiểm soát quần đảo này – Ảnh: Reuters

Bộ Quốc phòng Nhật Bản đưa thêm đề nghị trên vào sách trắng quốc phòng năm 2015 của nước này, sau khi đảng cầm quyền phàn nàn dự thảo ban đầu quá “mềm yếu” với Trung Quốc, theo Reuters.

Chính phủ của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe ngày 21.7 đã thông qua Sách trắng quốc phòng 2015, dầy 500 trang, mô tả tình hình an ninh quanh Nhật Bản ngày càng trở nên nguy hiểm.

Trung Quốc đã khôi phục hoạt động thăm dò ở biển Hoa Đông cách đây hai năm, theo sách trắng quốc phòng Nhật Bản.

“Chúng tôi xác nhận Trung Quốc đã bắt đầu xây dựng những giàn khoan mới trên biển. Chúng tôi tái khẳng định sự phản đối đối với những hành động đơn phương của Bắc Kinh và đề nghị nước này ngừng lại”, Bộ Quốc phòng Nhật Bản tuyên bố trong sách trắng quốc phòng.

Những giàn khoan mới xuất hiện ở phía Trung Quốc gần đường phân định ranh giới vùng đặc quyền kinh tế giữa Nhật Bản và Trung Quốc ở biển Hoa Đông, theo Bộ Quốc phòng Nhật Bản.

Tokyo lo ngại những giàn khoan mới của Trung Quốc sẽ nhắm vào các mỏ khí đốt nằm ở vị trí chồng lấn đường phân định ranh giới và có thể được dùng để làm trạm hoặc căn cứ radar cho các máy bay không người lái (UAV) của Trung Quốc quan sát hoạt động gần quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư. Tuy nhiên, sách trắng quốc phòng Nhật Bản không nêu chi tiết vị trí và số lượng các giàn khoan của Trung Quốc.

Đối với tình hình Biển Đông, sách trắng quốc phòng Nhật Bản chỉ trích hành động xây dựng đảo nhân tạo của Trung Quốc ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam trên Biển Đông, gọi đây là hành động “đơn phương, cưỡng bức”, đe doạ an ninh khu vực.

Đây là lần đầu tiên sách trắng quốc phòng Nhật Bản có bao gồm hình ảnh vệ tinh về những đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây dựng phi pháp ở Biển Đông.

“Trung Quốc đẩy mạnh hoạt động xây dựng tại 7 bãi đá ở Trường Sa, xây dựng hạ tầng như đường băng và cảng trên một số bãi đá. Đây là mối lo ngại đối với cộng đồng quốc tế”, theo sách trắng quốc phòng Nhật Bản.

Nhật Bản không có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông, nhưng lo ngại các căn cứ quân sự mà Trung Quốc xây dựng phi pháp sẽ giúp Bắc Kinh tăng cường hiện diện quân sự và ảnh hưởng ở Biển Đông. Biển Đông là nơi có lượng hàng hoá tổng trị giá khoảng 5 nghìn tỉ USD lưu thông hằng năm, trong đó có nhiều hàng hoá nhập và xuất khẩu từ Nhật Bản. Tokyo tuyên bố có thể bắt đầu tuần tra trên không ở Biển Đông, và Trung Quốc phản đối động thái này.

Nhật Bản và Philippines cũng vừa tiến hành hai cuộc tập trận hải quân ở Biển Đông. Vào tháng 6.2015, Thủ tướng Abe và Tổng thống Philippines Benigno Aquino tuyên bố họ đã bắt đầu hội đàm mở đường cho quân Nhật đến các căn cứ quân sự của Philippines. Trong khi đó, Philippines đang kiện Bắc Kinh ra toà án quốc tế, phản đối tuyên bố chủ quyền “đường lưỡi bò” phi lý của Trung Quốc nuốt trọn gần cả Biển Đông.

Phúc Duy