TP.HCM – Hoa Kỳ: Hành trình đi tới hợp tác phát triển toàn diện

Tuổi Trẻ xin trích đăng bài viết của ông Lê Thanh Hải – uỷ viên Bộ Chính trị, bí thư Thành uỷ TP.HCM.

LST: Nhân chuyến thăm lịch sử của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng theo lời mời của chính quyền Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama, và cũng nhân chuyến thăm và làm việc của đoàn đại biểu cấp cao TP.HCM theo lời mời của lãnh đạo chính quyền TP San Francisco, ông Lê Thanh Hải – uỷ viên Bộ Chính trị, bí thư Thành uỷ TP.HCM đã có bài viết này.

Về mặt lịch sử, TP.HCM được xem là một “địa bàn nhạy cảm” trong quan hệ với Hoa Kỳ. Đây là nơi sụp đổ của chế độ “Việt Nam cộng hoà” được Chính phủ Hoa Kỳ khi ấy ủng hộ, là nơi chứng kiến sự di tản của làn sóng “thuyền nhân Việt Nam”.

Vậy mà, chính nơi đây cũng là nơi đã “ươm mầm” và đang tiếp tục thúc đẩy nhiều hoạt động hợp tác giữa hai nước trong một thời gian dài, ngay cả từ trước khi hai nước bình thường hóa quan hệ vào tháng 7-1995.

Đó là việc thành lập Hiệp hội Doanh nghiệp Hoa Kỳ (AmCham) tại TP.HCM từ tháng 3-1994, chỉ một tháng sau khi Tổng thống Bill Clinton tuyên bố dỡ bỏ lệnh cấm vận thương mại đối với Việt Nam.

Trước đó, chính quyền thành phố đã luôn thể hiện thiện chí hợp tác với Hoa Kỳ trong nỗ lực có được cơ chế, chính sách hỗ trợ, và tạo điều kiện để AmCham hoạt động hiệu quả. Cũng trong năm 1994, Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright tại TP.HCM (FETP) ra đời.

Đây là kết quả hợp tác giữa Trường đại học Kinh tế TP.HCM và Trường Quản lý nhà nước Kennedy thuộc Đại học Harvard.

Ngay từ khi được thành lập, FETP đã nhận được sự hỗ trợ tích cực, đóng góp về tài chính, vật chất và tinh thần từ phía chính quyền và các ban, ngành hữu quan của TP.HCM.

Một bước ngoặt trong quan hệ giữa TP.HCM và Hoa Kỳ là việc thiết lập quan hệ hợp tác hữu nghị giữa TP.HCM và TP San Francisco, bang California.

Đây có lẽ là chương trình hợp tác nhiều thách thức nhất, bởi vì (1) đây là sự hợp tác cấp chính quyền đầu tiên giữa địa phương hai nước; (2) sự nghi kỵ, mặc cảm, chống đối của một số thế lực do lịch sử để lại.

Qua gần hai năm kiên trì trao đổi giữa UBND TP.HCM và Văn phòng thị trưởng TP San Francisco, thỏa thuận về quan hệ hữu nghị giữa TP.HCM và TP San Francisco đã được ký kết giữa Chủ tịch UBND TP.HCM Trương Tấn Sang (nay là Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam) và Thị trưởng San Francisco Frank Jordan vào ngày 10-4-1995 tại TP.HCM.

Thành quả ngày hôm nay minh chứng cho tầm nhìn và những nỗ lực không mệt mỏi từ cả hai phía khi cùng nhau vượt qua quá khứ để vun đắp cho quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ.

FETP, sau 20 năm “Kết nối tri thức” giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, đang thực hiện những bước thủ tục cuối cùng để tiến tới nâng cấp thành Đại học Fulbright Việt Nam tại TP.HCM (FUV).

Đây là dự án mang đậm dấu ấn hợp tác trong lĩnh vực giáo dục giữa chính phủ hai nước, thể hiện qua việc FUV được trao giấy phép đầu tư tại Khu công nghệ cao TP.HCM dưới sự chứng kiến của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng trong chuyến thăm Hoa Kỳ lần này.

Đây cũng là thành quả từ tâm huyết của những người bạn và đối tác của Việt Nam trong nhiều năm như Bộ trưởng Ngoại giao John Kerry, thượng nghị sĩ John McCain, giám đốc Chương trình Fulbright Việt Nam tại Đại học Harvard Thomas Vallely.

Hiện nay, những cơ hội hợp tác chưa từng có đang mở ra giữa hai nước trên cơ sở sự trùng hợp về lợi ích kinh tế và phát triển trong bối cảnh toàn cầu hoá và trong một thế giới đầy biến động.

Việc TPP sẽ được ký kết trong tương lai gần và việc chính thức hình thành Cộng đồng kinh tế ASEAN vào cuối năm 2015 là những bước phát triển có ý nghĩa to lớn, góp phần tăng cường sức năng động của mỗi nền kinh tế thông qua sự liên kết kinh tế của Đông Nam Á và khu vực châu Á – Thái Bình Dương rộng lớn.

Về phần mình, TP.HCM sẽ tiếp tục chủ động cùng các đối tác Hoa Kỳ tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực, góp phần mở ra một chương mới trong “Quan hệ đối tác toàn diện Việt Nam – Hoa Kỳ”, thực hiện thắng lợi đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa của Đảng và Nhà nước với phương châm: Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy của tất cả các nước, là thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế.

Bí thư Thành uỷ TP.HCM Lê Thanh Hải gặp gỡ kiều bào tại San Francisco Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành uỷ TP.HCM Lê Thanh Hải và trưởng Ban tuyên giáo Thân Thị Thư (giữa) tiếp xúc với kiều bào tại San Francisco – Ảnh: Đình Tuân Nhận lời mời của lãnh đạo chính quyền TP San Francisco, ônh Lê Thanh Hải – uỷ viên Bộ Chính trị, bí thư Thành ủy – cùng đoàn đại biểu cấp cao TP.HCM đã đến thăm và làm việc tại Hoa Kỳ nhân dịp kỷ niệm 20 năm thiết lập quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa TP.HCM và San Francisco. Sáng 13-7 (chiều 12-7, giờ địa phương), Bí thư Thành ủy Lê Thanh Hải và đoàn đại biểu đã có cuộc gặp gỡ kiều bào đang sinh sống, làm việc tại TP San Francisco và các vùng phụ cận. Tại cuộc gặp, nhiều kiều bào đã phát biểu chân thành, thể hiện tình cảm sâu sắc với quê hương, đất nước và mong muốn được đóng góp xây dựng đất nước. Dù điều kiện, hoàn cảnh của mỗi người khác nhau nhưng hầu hết người Việt Nam ở Hoa Kỳ nói chung, TP San Francisco nói riêng đều hướng về cội nguồn, Tổ quốc. Giáo sư Chung Hoàng Chương đề xuất xây dựng một ngôi nhà văn hoá Việt Nam tại San Francisco để người Việt, nhất là giới trẻ, có thể tìm hiểu văn hoá truyền thống của dân tộc, từ đó vun đắp và phát huy mạnh mẽ tinh thần yêu nước của kiều bào. Còn giáo sư Kiều Linh Caroline Valverde (Trường đại học California) đề nghị hai bên tăng cường hợp tác trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là giáo dục – đào tạo nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Phát biểu tại cuộc gặp gỡ, ông Lê Thanh Hải đánh giá cao những tình cảm và đóng góp của bà con đối với sự nghiệp bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước, trong đó có TP.HCM. Hiện nay, TP.HCM đã đón và tạo điều kiện cho nhiều kiều bào sinh sống và kinh doanh ổn định, thành công. Tại Khu công nghệ cao TP.HCM có bốn doanh nghiệp của kiều bào, chiếm một nửa số doanh nghiệp Hoa Kỳ đang hoạt động. Bí thư Thành uỷ TP.HCM Lê Thanh Hải cũng đã thông tin về chủ trương của Đảng, Nhà nước ta trong việc bảo vệ chủ quyền biển đảo; đồng thời kêu gọi bà con kiều bào hãy về thăm quê hương, đất nước mình nhiều hơn nữa để thấy và cảm nhận sức sống mạnh mẽ của đất nước. ĐÌNH TUÂN (từ San Francisco)